4)дифференциалды-диагностикалық орталар – түрге жіктеуді қамта-масыз ететін микробтардың биохимиялық қасиеттерін зерттеуге және кейбір микробтарды таза күйінді оқшаулап алуға арналады. Бұларға: Эндо ортасы, Левина, Гиса, Плоскирев және т.б.
Р.Кохтың зертханада тығыз қоректік орта алу үшін алдымен желатинды пайдаланып, кейін Ф.Гессенің ұсынуымен агарды пайдалана бастады.
Пептон- қышқылды ортада ферменттер әсерінен ақуыздың жартылай ыдырауының өнімі. Құрамы полипептид пен кейбір амин қышқылдардың қоспасы. Пептонды ірі қара және ұсақ малдардың қарындарынан алынады. Ол суда жақсы ериді, қыздырғанда ұйымайды, тұз ерітіндісін қосқанда тұнбаға шөкпейді.
Желатин – ақуыздан тұратын жануарлар желімі. Оны шеміршекті, сүйекті және сіңірді қайнатып, пісіруден алады. Сыртқы түсі ашыққоңыр, иіссіз және дәмі жоқ, 32-340С-та балқиды, ал 160С-та қатады.
Агар- агар – кейбір теңіз балдырларынан алынатын дені көмірсулар. Ыстық суда балқытылған агар салқындатқанда іркілдеп тұрады
Ет-пептонды сорпа /ЕПС/- дайындау үшін жас етті алып оған құбыр суын кұйып, салқын жерде 4-60С температурада 18-20 сағатқа қалдырады. Содан соң етті сығып алып, тұндырманы 1 сағаттай қайнату қажет. Дайын болған сорпаны бірнеше рет сүзіп, бастапқы көлеміне жеткенше дистилденген су құяды. Оның үстіне 0,5% таза ас тұзын /NaCl/ және 1% пептон қосады. Сорпаны 10-20 минут қайнатады. Ортаның сутектік көрсеткіші /рН/ 7,2-7,4 болғанға дейін сілті немесе қышқыл қосады, ортаны қайта сүзеді. Бұдан кейін пробиркаларға, колбаларға құйып 1200С темпера-турада 30 минуттай автоклавта залалсыздандырады..
Ет пептонды агар /ЕПА/ -дайындау үшін ЕПС ортасына 2-3% мөлшерде агар қосады және агары ерігенше қыздырады, ыстық күйінде сүзеді. Ортаны пробиркаға құйып, залалсыздандыруды автоклавта 30 мин 1 атм қысымда жүргізеді.
Ет пептонды желатин /ЕПЖ/ - дайындау үшін ЕПС ортасына 10-15% желатин қосады. Желатин толығымен еріген жағдайда ортаны қайнатады. Залалсыздандыруды Кох аппаратында өткізеді.
