5
Реалия – белгілі
бір ғана ұлттың өміріне, тұрмысына тән олардың
материалдық, рухани мәдениеттерін және тарихи-әлеуметтік дамуын көрсететін
сөздер мен сөз тіркестері.
Сема – мағынаның әртүрлі сөздердің мағыналарын өзара қатар қойғанда
айқындалатын компоненті, дифференциал семантикалық белгі.
Семантика – семиотиканың
негізгі құрамдас бөлігі, таңбаның
таңбалаушы мен таңбаланушы арасындағы ішкі/символдық қатынасы типі;
Семантикалық өріс
тілдік бірліктердің
қандай да бір ортақ
семантикалық белгісі бойынша біріктірілген жиынтығы.
Семиотика – таңбалар мен таңбалар жүйесін коммуникацияны жүзеге
асыру құралы ретінде зерттейтін ғылым.
Семиотикалық кеңістік – тілдік таңбаның семантикалық ауқымын,
прагматикалық әлеуетін және синтагматикалық
бағыттылығын қамтитын
ауқымды сала.
Синтагматика – таңбаны сөйленімдегі басқа таңбаларға қосатын
қатынастар.
Таным – болмыстың ойлауда бейнеленуі мен қайта еске түсірілу процесі.
Оның нәтижесінде білімдер жинақталады. Бұл –
ақпаратты қабылдау, түсіну,
елестету, репрезентациялау және туындату жүйелерінің өзара әрекеттестігі.
Таңба – таңбаланушы мен таңбалаушы арақатынасының екі
жақтылығымен сипатталатын ақпараттың жасалу, жеткізілу және сақталуының
материалды,
вербалды
құралы;
таңбалаушы
(тұрпат
межесі)
мен
таңбаланушыны (мазмұн межесі) репрезенттейтін
екі жақты материалдық
бірлік.
Типтік код – таңбаның заттық-ұғымдық мағынасы мен тілдің ұлттық
спецификасы шеңберінде түрленіп отыратын
прагматикалық мағынаның
(коннотациялар,
этномәдени
компонент)
және
жүйеішілік
тілдік
(парадигматикалық және синтагматикалық) мағыналардың жиынтығы.
Достарыңызбен бөлісу: