WE ARE LEANING CRIPTOGRAPHY

сөйлемді алты жолы, төрт бағанасы бар кесте түрінде жазайық

W	E	A	R	E	L
E	A	N	I	N	G
C	R	Y	P	T	O
G	R	A	P	H	Y

Шифрмәтін алу үшін кестедегі символдарды бағана бойымен (жоғарыдан төменге) оқып мысалға бес-бестен топқа бөліп жазамыз. Сонда келесі шифрмәтін аламыз: wesge arran yarip penth lgoy

Шифрлау үшін әдейілеп жасалған трафареттер, палеткалар да қолданылады. 4‑суретінде Кардано тәсілінде қолданылатын трафарет көрсетілген. Квадрат кестенің кейбір ұяшықтары кестені 4 рет айналдырғанда кестені толық толтыратындай етіп қиылған. (4‑суретін қара).





4-сурет. Кардано тәсілі

Мысал. WE ARE LEANING CRIPTOGRAPHY ашық мәтіннің 4-суретте көрсетілген трафарет көмегімен шифрлайық. Трафаретті таза қағаздың бетіне салып, ашық ұяшықтарға біртіндеп символдарды жаза бастаймыз (5-суреті). Трафаретті толтырғаннан кейін оны сағат тілімен 90⁰ бұрамыз трафареттің бетін ауыстырып бұрамыз. Процедураны қайталаймыз т.с.с. Толтырылмай қалған ұяшықтарға кездейсоқ символдарды жазуға болады. Соңынан трафаретті алып тастап, кестедегі тексті жол бойымен оқып шығамыз.

................ 5-сурет. Кардано тәсілін қолдану.

DES, AES және басқа көптеген алгоритмдер шифрдің осы түріне жатады. DES, AES криптоалгоритмдерін 3-ші бөлімде қарастырамыз.