| WE ARE LEANING CRIPTOGRAPHY
сөйлемді алты жолы, төрт бағанасы бар кесте түрінде жазайық
-
W
|
E
|
A
|
R
|
E
|
L
|
E
|
A
|
N
|
I
|
N
|
G
|
C
|
R
|
Y
|
P
|
T
|
O
|
G
|
R
|
A
|
P
|
H
|
Y
|
Шифрмәтін алу үшін кестедегі символдарды бағана бойымен (жоғарыдан төменге) оқып мысалға бес-бестен топқа бөліп жазамыз. Сонда келесі шифрмәтін аламыз: wesge arran yarip penth lgoy
Шифрлау үшін әдейілеп жасалған трафареттер, палеткалар да қолданылады. 4‑суретінде Кардано тәсілінде қолданылатын трафарет көрсетілген. Квадрат кестенің кейбір ұяшықтары кестені 4 рет айналдырғанда кестені толық толтыратындай етіп қиылған. (4‑суретін қара).
4-сурет. Кардано тәсілі
Мысал. WE ARE LEANING CRIPTOGRAPHY ашық мәтіннің 4-суретте көрсетілген трафарет көмегімен шифрлайық. Трафаретті таза қағаздың бетіне салып, ашық ұяшықтарға біртіндеп символдарды жаза бастаймыз (5-суреті). Трафаретті толтырғаннан кейін оны сағат тілімен 900 бұрамыз трафареттің бетін ауыстырып бұрамыз. Процедураны қайталаймыз т.с.с. Толтырылмай қалған ұяшықтарға кездейсоқ символдарды жазуға болады. Соңынан трафаретті алып тастап, кестедегі тексті жол бойымен оқып шығамыз.
Шифртекст келесідей болады: nwese rilya lnapg ratabo cdpeg hfyker
................ 5-сурет. Кардано тәсілін қолдану.
Құрастырма шифрлар. Бұл шифрдың негізінде, сенімді криптожүйе құрастыру үшін ауыстыру және орын алмастыру сияқты қарапайым шифрларды алма – кезек бірнеше рет қолдану идеясы жатыр.
DES, AES және басқа көптеген алгоритмдер шифрдің осы түріне жатады. DES, AES криптоалгоритмдерін 3-ші бөлімде қарастырамыз.
Достарыңызбен бөлісу: | 
