Алматы №1 (135) 2012
İteratif ya da İntensif Anlam
жүктеу/скачать 4,15 Mb. Pdf көрінісі
|
| İteratif ya da İntensif Anlam
Bazı durumlarda eylemin –dır eki işteşlik anlamı veren –ış ekiyle birleşip iteratif ya da intensif anlamı verir (Kırgız adabiy tilinin gram- matikası, 1980: 345) böl-üştür- "birkaç parçaya böl" Dadabay egin-di bölüştürdü. (Cantöşev, 1978: 174) Dadabay ekin-i böl-üş-tür-dü. izde-ştir- "ara-ştır"; Men akça izde-ş-tir-di-m. Ben para ara-ştır-dı-m. oylon-uş-tur- «çok düşün»; Al bul iş-ti oylon-uş-tur-du. O bu işi çok düşün-dü. sura-ştır- «sor-uştur»; Kişilerden sura-ştır-ıp, bay özübektin üyün taap aldım. (KM) Adamlardan sor-uştur-up zengin Özbek’in evini buldum. Örneklerden de görüldüğü üzere burada işteşlik anlamı söz konusu değildir (çünkü eylemi bir şahıs yapmaktadır). Bu ettirgen fiillerde de bu şekildedir. Ama işteşliğin karşılıklı eylem anlamı korunmak- tadır, bu da ayrı bir çalışmanın konusudur. _________________ 1. Zeynep Korkmaz. Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Ankara, 2003. 2. Burul Sagınbaeva. Azırkı türk tilderindegi morfo- logiyalık paradigmatika (türk cana kırgız tilderi). Bişkek, 2006. 3. Tipologiya kauzativnıh konstruktsiy. Morfologiçeskiy kauzativ. Leningrad, 1969. 4. Kordi E.E. Modalnıe i kauzativnıe glagolı v sovremen- nom frantquzskom yazıke. Leningrad, 1988. 5. Bulıgina 1982 - Bulıgina T.V. K postroeniyu tipologii predikatov v russkom yazıke // Semantiçeskie tipı predikatov. M., 1982, s.68-82. 6. Sultanov V.S. Valentnostnıye kategorii glagola v azer- baydcanskom yazıke. AKD, Baku, 1992. 7. Kırgız adabiy tilinin grammatikası. Frunze, 1980. 8. Grammatika kirgizskogo literaturnogo yazıka. Frunze, 1987. 9. AT - "Ala-Too" 10. Jantöşev K. Kanıbek. Frunze, 1978. 11. Jusubaliev K. Tolubay sınçı. Frunze, 1981. 12. Kasımbekov T. Sıngan kılıç. Frunze, 1979. 13. Kırgız makal-lakaptarı. Frunze, 1985. 14. KM - "Kırgızstan madaniyatı" 15. Sıdıkbekov T. Tandalmalar. Frunze, 1986. 16. Sıdıkbekov T. Kök asaba. Frunze, 1989. жүктеу/скачать 4,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|