Алматы 2016 жалпы білім берудегі қазақ тілінің жиілік сөздігі
орыс, ағылшын – үш тілдегі жеңіл іздеу механизмі арқылы онлайн-режімде
жүктеу/скачать 308,09 Kb. Pdf көрінісі
|
| орыс, ағылшын – үш тілдегі жеңіл іздеу механизмі арқылы онлайн-режімде
тұтынушыға əп-сəтте қазақ мəтіндері бойынша тілтанымдық сипаттағы кез келген ақпаратты дереу əрі толыққанды жеткізе алатын ашық түрде қызмет етіп, үздіксіз толықтырылып, жетілдіріліп отыратын, мемлекеттік тілдің инновациялық-ақпараттық базасы ретіндегі мегажоба деңгейінде əзірлеп, жасап шығу – тілтанушылармен бірге барлық қоғамдық-гуманитарлық сала мамандары үшін алға тартылған заманауи талап. Сөздік ұлттық корпустан бұрын жасалғандықтан, оның мəтіндік базасы 7 млн сөзқолданыспен шектелді жəне сөзтізбедегі сөздерді леммалау (түбірге келтіру) ісі де автоматты түрде емес, құрастырушылардың қол күшімен жүзеге асырылды. Дегенмен бұл Сөздік өзіне дейінгі жиілік сөздіктермен салыстырғанда, мəтіндік базасы көлемінің ауқымдылығымен ерекшеленеді. Төртінші талап – мəтіндердің қ а з і р г і т і л д і к к е з е ң н е н жинақталуы. Бұл тұста «қазіргі тілдік кезең» деген ұғымға мазмұнының ерекшелігі бар екеніне назар аудару керек. «Қазіргі кезеңге» ХХ жəне ХХІ ғасырдағы мəтіндер алынды. Олар ХІХ жəне одан кейінгі «тарихи кезеңдегі» мəтіндерге қарама-қарсы қойылып отыр. Себебі бұл кезеңде бүгінгі заманғы тіл иелменіне бейтаныс тілдік бірліктер көп кездесетіні анық. Мұндай қолданыстар ХХ ғасыр мəтінінде де болып жатады, дегенмен ХХ ғасырда өмір сүрген классик жазушы, ақын, ғалым, журналист, мем- лекет жəне қоғам қайраткерлері шығармаларының қазіргі білім беру жүйесі оқыту 11 Сүлейменова Э.Д. Қазақ тілі үшін ұлттық корпус керек пе? // Ғылымдағы ғұмыр: ана тілі жəне түркі əлемі. Халықаралық ғылыми-теориялық конференция материалдары. Алматы: «Елтаным баспасы», 2014. 393-395-бб. 18 құралдарында кеңінен қолданылуы осы уақытта туған мəтіндердің сөздік базасы- на алынуына тағы бір салмақты себеп болды. Əрине, ішінара «тарихи кезеңге» жататын мəтіндер кездесіп жатты, олар Сөздік мəтіндерінің базасына оқулықтар мен балаларға арналған оқу құралдары, хрестоматиялардағы қолданысы арқылы енді. Сөздіктің мəтіндік базасында ХХІ ғасырдың мəтіндері үлкен үлеске ие, тіліміздің барлық стильдері бойынша жинақталған бұл тілдік деректердің ішінде бүгінгі заманғы үрдіске сай БАҚ арқылы жинақталған мəтіндердің үлес салмағы едəуір болды. Осы талаптарды ескере отырып, Сөздікке оқыту дискурсын көбірек қамтитын əдеби тілдің ғылыми, көркем əдебиет, ресми-іскери, публицистикалық, сөйлеу сияқты бес түрлі стилі бойынша топтастырылған сан түрлі типтер мен жанрдағы əртүрлі авторға тəн көлемі 7 млн сөзқолданыстан тұратын ауқымды мəтіндік база жинақталды. Осы айтылғанға байланысты сөздіктің мəтіндік базасы бойынша алынған мəліметтер тек тіл үйрету практикасы мен методикасы үшін ғана емес, жалпы қазіргі тілдің ахуалына қатысты теориялық ізденістер үшін де қызықты болмақ. жүктеу/скачать 308,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|