Алматыкiтап баспасы
Дәл осы бағыттардағы жауын-шашынның азаюының себебіне тал- дау жасаңдар. 3
жүктеу/скачать 50,27 Mb. Pdf көрінісі
|
97605 926480 15
| 2.
Дәл осы бағыттардағы жауын-шашынның азаюының себебіне тал- дау жасаңдар. 3. Картадан жазық-аласа таулы өңірлерге қарағанда биік таулы ау- дандарда жауын-шашын көбірек түсетіні байқалады. Осы биік таулы жерлердің қай бөктерлеріне жауын-шашын көбірек жауады? Тау- ға жауын-шашынның көп мөлшерде түсуінің себебін түсіндіріңдер. Жауын-шашынның көп мөлшері неліктен Батыс Алтайда жауады? 46-сурет . Жылы кезеңдегі жауын-шашын саны 96 Ал ма ты к i та п ба сп ас ы Қазақстан аумағында жауын-шашын мөлшерінің аймақ бойын- ша ғана емес, сонымен бірге жыл мезгіліне байланысты біркелкі таралмауы байқалады. Еліміздің солтүстік бөлігінде жылдық жауын- шашын мөлшерінің 70–80%-ы жазда – шілде айында көбірек түседі. Ал оңтүстікте жылдық норманың 50–60%-ы қыста жауады. Жауын- шашынды оңтүстік аудандар арқылы өтетін циклондар әкеледі. Республикамыздың оңтүстік және оңтүстік-шығысында жылы ке- зеңдерде жауын-шашын мүлде болмауы да, өте аз мөлшерде болуы да мүмкін. Шөл зоналарында жылдың жылы маусымдарында 2–3 ай бойы жауын-шашын түспесе, бұл уақыттарда «құрғақ» жаңбыр байқалады. Қар жамылғысының ерімей жату ұзақтығы мен қалыңдығы біркелкі емес. Солтүстікте қар жамылғысының орташа қалыңдығы – 20-30 см, ол 125-165 күндей жатады. Ал оңтүстікте жауатын қардың қа- лыңдығы – 10-15 см, ол 40-60 күндей сақталады. Алтай таулы белдеуі мен Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы тауларда қар жамылғы- сының қалыңдығы таудың биіктігіне байланысты және қалыңдығы 90 см-ге дейін, қардың жату ұзақтығы – 230 күн. Ол одан да көп күнге созылуы мүмкін. Аумақтағы ылғалдылықтың жеткілікті немесе жеткіліксіз болу көр- сеткіші – ылғалдылық коэффициенті, жауын-шашынның жылдық мөл- шерінің булану көрсеткішіне қатынасы. ылғалдылық коэффициенті мына формула бойынша есептеледі: жүктеу/скачать 50,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|