Алматыкiтап баспасы
жүктеу/скачать 50,27 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қатқақ (үсік)
| Шаңды дауыл
– Жер бетінен топы- рақтың, құм бөлшектерінің ауқымды көлемін көтеріп ұшыратын атмосфера- лық құбылыс. Нәтижесінде айналаңды көру мүмкін емес болады. Бұл шаң-то- заң үлкен аумаққа таралуы мүмкін. Шаңды дауылдың орын алу себебі – топырақ бетінің құрғауы және жел жылдамдығының 10 м/с және одан да жоғары болуы (49-сурет) . Қатқақ (үсік) әдетте көктемнің ба- сында, күздің соңында, тіптен еліміз- дің солтүстігінде, кейде жазда да бай- қалады. Көбінесе қатқақ Қазақстан- ның солтүстік және орталық аймақта- рында болады. Қатқақ кезінде темпе- ратураның өзгеруі байқалады, өйткені ауа ның салқындауы жер бетінде орын алады. Ойлы-шұңқырлы жер бедер- лері де қатып қалады. Олар ауылша- руашылық жұмыстарына біраз кедергі келтіреді (50-сурет) . Көктайғақ – бұл ағаш бұтақтары, электр сымдарында және жерде мұз- дың тығыз қабатының түзілуі. Көк- тайғақ аязды күндері, жаңбырдан соң, әдетте көктем мен күзде түзіледі. Қазақстан аумағында барлық аймақ- тарда байқалады (51-сурет). 1. Қолайсыз және қауіпті метеорологиялық құбылыстардың бірінің түзілу және таралу механизмін, олардың таралу аймақтарын, эко- номика мен тұрғындар үшін салдарын, келетін зиянды барынша азайту және жою шараларын ойға қонымды сызба түрінде сипат- таңдар. 49-сурет. Шаңды дауыл 51-сурет. Көктайғақ 50-сурет. Қатқақ 104 Ал ма ты к i та п ба сп ас ы 52-сурет . Табиғи апаттардың орын алу қаупінің картасы (қауіптердің шартты белгілері); Қазақстан аумағында табиғи апаттардың орын алу қатерінің картасы 105 Ал ма ты к i та п ба сп ас ы |