Алматыкiтап баспасы
Мұқитанов Наурызбай Кішібайұлы
жүктеу/скачать 50,27 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Двоскин Бениамин Яковлевич
| Мұқитанов Наурызбай Кішібайұлы
(1941- 1999 ж.) – философия ғылымдарының докторы, профессор. Ол теориялық географияның дамуына, геогра фияның идеялары мен мағлұматтары түсіні- гіне өлшеусіз үлес қосты. Әлемдік деңгейдегі гео- граф-ғалымдардың қатарына кіреді. Н.К. Мұқита- нов – дүниежүзінің 9 тілінде жазылған 100-ге тарта жарияланымдардың авторы. Негізгі еңбектері: «Географиялық мәліметтерді теорияландырудың методологиялық мәселелері», «Физикалық гео- графиядағы бүтінділік мәселесі», «Географияны теорияландырудың 24 Ал ма ты к i та п ба сп ас ы методологиялық мәселелері», «Страбоннан біздің күнге дейін: Геогра- фиялық түсініктер мен идеялар эволюциясы». Н.К. Мұқитанов өз еңбектерінде география ғылымында алғаш рет теориялық географияның негізгі тұжырымдамасына жан-жақты тал- дау жасайды; әлеуметтік географияға дәлел келтіреді және оны бар- лық географиялық мағлұматтармен органикалық түрде байланыс- тырады; көне заманнан бастап географиялық ой қалай қалыптасқан- дығына, заманауи география экологиямен және басқа ғылымдармен қалай өзара қатынасатынына, география заманауи ғылымдар жүйе- сінде қандай орын алатынына жауап береді. Двоскин Бениамин Яковлевич (1923-1991 ж.) – экономик-географ, география ғылымдарының док- торы, Қазақстандағы экономикалық география ғылымын ұйымдастырушылардың бірі. Зерттеу- лерінің негізгі бағыттары – Қазақстан өнеркәсібінің географиясы. Ол республиканың өндірістік күшін дамыту және орналастыру мәселелерін, қара ме- таллургияның және өнеркәсіптің басқа да салала- рының шикізат базасын зерттеді. Еліміздің нақты ресурстарын экономикалық бағалауға, экономи- калық-географиялық аудандастырудың теориялық негіздеріне, ай- мақтық экономикаға және аймақтық жоспарлауға көп көңіл бөлді. Ол халық географиясы, еңбек ресурстарының пайдаланылуы, көлік-эко- номикалық байланыстарды дамыту және үлестіру мәселелерін зерде- леді, аумақтық-өнеркәсіптік кешендерге жіктеу жасады. Қазақстанның өнеркәсіптік кешендері мен тораптарын қалып тастыру және дамыту мәселелерін егжей-тегжейлі зерттеді. 400-ден астам жарияланымның, оның ішінде «Қазақ КСР эконо- микалық аудандастыру мәселелері», «КСРО өнеркәсіптік тораптарын дамыту мәселелері (Қазақстанды мысалға ала отырып)», «Қазақ КСР», «Шығыс Қазақстанның өндірістік күші», «Қазақстанның аймақтық эко- номикасының мәселелері», «Қазақстанның өнеркәсіптік кешендері», «Аумақтық-өндірістік кешендерді дамытудың экономикалық мәселе- лері», «Қазақстанды экономикалық-географиялық аудандастыру» мо- нографияларының авторы. Қазақстанда география ғылымының гидрология, гляциология, геоморфология, ландшафттану, картографиялау, топонимика тәрізді бағыттары халықаралық деңгейде дамыған. Қазақстанның география ғылымының дамуына үлес қосқан танымал ғалымдар 2-кестеде берілген. 25 Ал ма ты к i та п ба сп ас ы |