жасайды. Ескірген эритрициттердің біразы бауырда, көпшілігі көк бауырда гемолизденеді.
Сондықтан көк бауырды
эритроциттер моласы
деп те атайды.
2
)
Осмостық гемолиз -
эритроциттің ішімен сыртындағы осмостық қысым айырмашылығынан
туады.
Қанға осмостық қысымы аз гипотониялық ерітінді құйса, эритроциттің ішіне су
кіреді де, ол
ісініп,
су кіруі тоқтамаса эритроциттің қабығы жарылып, ішіндегі Нв сыртындағы ерітіндіге шығады.
3)
Химиялық гемолиз
- эритроциттің липид пен ақуыздан тұратын мембранасын ерітетін
химиялық заттардың әсерінен болады.
4)
Биологиялық гемолиз
- ішек құрттары мен жануарлар бөліп шығаратын не өсімдіктерден
алынатын улы заттар әсерінен болады. Мәселен, жылан,
қарақұрт,
шаян улары адам ішегінде
тіршілік ететін құрттар (гельминтер) бөліп шығаратын зат алмасу
өнімдері,
қан құйғанда
сыйыспау салдарынан пайда болатын улар эритроциттердің қабығын жиітіп бұзады.
Кейбір
бактерияларда сіріспе (столбняк) таяқшасы стафилокок гемолизиндер бөліп шығарады.
Гемолизденген қанның өзі улы. Сондықтан денедегі қан гемолизге ұшыраса,
гемолитикалық шог
пайда болып, адам өлуі мүмкін.
5
)
Термиялық гемолиз
- қанды біресе жылытып, бірісе суытудан болады. Дене температурасы 42
градустан асса қан гемолизденеді. Ұзақ уақыт дене қызуы қалыпты болғанымен кешке қарай 38-
39 градусқа дейін көтеріліп отырса, эритроциттер гемолизденеді.
Достарыңызбен бөлісу: 
