Антикалық философия Антикалық пәлсапа
Августин Құдай болмысының үш дәлелін келтіреді
жүктеу/скачать 64,82 Kb.
|
сана рух
- Бұл бет үшін навигация:
- Жаңа заман философиясындағы тума идеялар концепциясы және cogito
- «Жаңа Органон»
| Августин Құдай болмысының үш дәлелін келтіреді:
1) Гректердің өзі дүниені жаратушының бар екені туралы идеяны айт-қан. Дүниенің сантүрлілігі мен өзгермелілігі, оның объектілерінің әдемілігі оны ұлы да әсем, көзге көрінбейтін және білінбейтін Құдай жаратқанын дәлелдейді. 2) Екінші дәлел -сопsепsus gепtіиm (адамзаттың ауызбіршілігі). Табиғаты түгелімен бұзылған адамдардан басқа адамзат ұрпағы Құдай дүниені Жаратушы деп мойындайды. 3) Ең жоғарғы бақыт бұл өмірде емес, о дүниеде. Оған Құдайды сүйе алған адам ғана жетеді деп дәлілдерін келтірген. Дунс Скот шотлаңд схоласты, Аквинскийдің іліміне қарсы сын айтып, құдайдың да, адамның да ақыл-ойы оның ерік- жігеріне тәуелді, сондықтан да құдайдың жігері не істеймін одессе де абсолютті ерікті, ал оның қалағанын істегеннің өзі игілік, денегді уағыздады. Құдай жігерінің арқасында әлемдегі жеке заттарды жаратқан. Ол тек жаратушы ғана емс, сонымен бірге сол заттардың рухани түпнегізі. Осындай рух адама да бар. Адамның рухи (жаны) мәңгі, ал оның денесі кеңістік пен уақытта шектеулі. Рухтың негізгі мақсаты танып біл. Ортағасыр дәстүріндегі рух пен жанның теологиялық түсінігі қалыптасқан. Христиандық үшінші, жоғары құрылымды енгізді, ал адам үштікке айналды: дене - жан - рух. Рух – құдайлы бастама, жан – жеке сана, ал дене – табиғи бастама ретінде түсіндіріледі. Рух – сенім арқылы құдайға қатысу. Жан екі жақты өмір сүретін форма, болмыс ретінде түсінілді - Құдайда және тәнде. Жан әрқашан бірегей және жеке сипатта болады. Адамның тәндік принципі индивидтің рухани және психикалық әрекетіне органикалық түрде қатысады. Жанның өлмейтіндігі туралы болжам бар. Сенсорлық сфераның рөлі төмендейді; сезімдердің қателігі мен эмоциялар мен құмарлықтың адам дамуына зиянды әсері атап өтіледі. Жаңа заман философиясындағы тума идеялар концепциясы және cogito Жаңа заман философтарының қарастырған мәселелері мына төмендегілер: танымның жаңа әдістерін жасау; онтология мәселелері; болмыс мәселесі субъстанцияны қарастыруда көрінді; әлеуметтік өмір мәселелері. XVII ғасыр философиясы гуманистік идеалдар мен құндылықтырды саналы түрде қорғады, әсіресе ақыл мен бостандық принциптерін талдауға ерекше мән берді. Фрэнсис Бэкон (1561-1626) – Англиядағы эмпиризмнің негізін қалаушы. «Жаңа Органон» трактатының авторы, онда ғылымның міндетіне жаңа түсінідірмені жасап, ғылыми индукцияны негіздеді. Сонымен, Бэконның философияны дамытудағы маңызды жақтары: жаңа ғылыми дәстүрді қалпына келтіріп, өткен кезеңнің философиялық ілімдеріне баға берді; табиғатқа материалистік түсініктерін қалыптастырды, материяға – бөлшектердің жиынтығы, табиғат – денелердің жиынтығы ретінде қарауды ұсынды; қозғалыстың материяның ажырамас бөлігі ретінде қарап, механикалық қозғалыспен шектеліп қалмай, 19 түрін тапқан; жаңа қажетіліктерді, Англиядағы алғашқы капиталистік қор жинау дәуірінде ғылымға қойылған талаптарды көрсетт жүктеу/скачать 64,82 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|