Атты халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары 26 қазан 2019 ж
жүктеу/скачать 1,94 Mb. Pdf көрінісі
|
A Кекилбаев (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Ө. Сейсенқұлұлы, Əл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің PhD докторанты (Қазақстан) ҚХР ҚҰРЫЛУ ҚАРСАҢЫНДАҒЫ ҚЫТАЙ ҚАЗАҚ ТІЛІНЕ ҚЫТАЙ
- ТІЛІНЕН ЕНГЕН КІРМЕ СӨЗДЕР ТУРАЛЫ
| Пайдаланылған əдебиеттер:
1. Алпатов В. М. Тіл саясаты дегеніміз не? [Электрондық ресурс]. URL: http://www.gramota.ru/biblio/magazines/mrs/ 28_493 (кірген: 12/19/2003). 2. Бощаева Н.Ц., Корнусова Б.Е. Қалмақиядағы социолингвистикалық жағдай // Қалмақия – Ресей Федерациясының тақырыбы: тарихы мен қазіргі заманғы: Ресей ғылыми материалдары. конф. (6-7 қазан, 2005). – Элиста: ҚМУ баспасы, 2005. – 377-383 бб. 3. Қалмақтардың санақ нəтижелері. [Электронды ресурс]. URL: http:// www.bumbinorn.ru/analyzer/ 1165135072-itogi-perepisi-naseleniya-kalmykii-v- cifrah_48654.html (қол қойылған күні: 11.07.2012). 4. Кожемякина В.А. Қалмақия Республикасындағы тілдік ахуалдың ерекшеліктері мен тіл заңнамасы // Қазіргі ғылым мен білімнің альманахы. – Тамбов: Диплом, 2008. – № 2 (9): І бөлімнің 3-бөлімінде. 116-120 бб. Фило- логия. Теория жəне практика сұрақтары. – 2014. – № 12 (42). – 15 б. 5. Намруева Л.В. Қалмақтар өз тілдерін қалай біледі // Социологиялық зерт- теулер. – 2010. – № 4. – 138-141 бб. 6. Намруева Л. В. Қалмақия Республикасындағы тілдік ахуалдың мəселелері // Қалмақия Республикасындағы этносаралық қатынастар: жағдайы, мəселелері жəне даму болашағы: ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Элиста, 2002. – 131-132 бб. 239 Ө. Сейсенқұлұлы, Əл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің PhD докторанты (Қазақстан) ҚХР ҚҰРЫЛУ ҚАРСАҢЫНДАҒЫ ҚЫТАЙ ҚАЗАҚ ТІЛІНЕ ҚЫТАЙ ТІЛІНЕН ЕНГЕН КІРМЕ СӨЗДЕР ТУРАЛЫ Тіл − ұзақ уақыттық даму барысында үздіксіз дамып, түрлі өзгеріске ұшырап отырады, сонау ертедегі тарихтан алып айтсақ, Жаң хыңның ба- тыс өңірге сапары, ғұндармен сан ғасырға созылған алапат соғыс, Шижұн ханышаның ұзатылуы, бертіндеп Ежен ханнан мөр алу, батыс өңір басқақтығы құрылуы секілді түрлі байланыстар батыс өңірмен орта жазықтың, жүйеден Шинжияң мен ішкі өлкенің мəдениет, ауыс-күйісін үздіксіз қоиюлатты, осы барыста екі өңірдегі халықтардың қарым-қатынасына сай аз ұлт өңірлерінде түрлі жаңа атау термиіндер жарыққа шықты. Мейлі Чиң патшалығы кезінде болсын, əлде азаттықтың алдындағы Гөминдаң үкіметі кезінде болсын, Қытай тілі мен жергілікті жұртшылықтың тілі өзара ықпал жасап, дамып, өзгеріске ұшырап отырды. Халықтың ауыз екі тілі мен əдеби тіліне сіңісіп кеткен кейбір қытай тіліндегі атаулар мен термиіндерді мұндаға дейін қолданып та жүрдік, бұлардың кейбіреуі тілдің түрлі лексикалық заңдылықтарына сəйкес барын- ша өзгеріске ұшырап сіңісіп өзгеріске ұшырап тілімізде де жаңа атауларда барлыққа келді. Азаттықтың алдындағы Шинжияң Қазақтарының сөздеріне қытай тілінен кейбір тұрмыстық атаулар, бірлік өлшемдері, мансап, жер-су атаулары енді. 50жылдардың басындағы жаппай ауыл-аймақтардағы социялистык өрлеу толқыны көтеріліп, коператив құрылып жаңа азат болған Қытай қоғамында зор дүмпу болды, осы мезгілде де көптеген жаңа терминдер тілімізге енді, бұлардың кейбіреуін əлі де қолданып төл сөзімізге айналса, кейбіреуі архейзм болып қолданудан қалды. Төменде осы мазмұнда біраз атаулар мен сөздерге қысқаша тоқталамыз. жүктеу/скачать 1,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|