4. АУЫСПАЛЫ ЕГІС АУМАҒЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ. ТЕХНИКАЛЫҚ ЖОБАНЫ ЖАСАУ. АУЫСПАЛЫ ЕГІС АУМАҒЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫН БАҒАЛАУ 4.1. Ауыспалы егіс аумағын салу жобасын жасау тәртібі мен әдістемесі Жобаны құру жобаланған ауыспалы егіс аумағының құрылысына әсер
ететін жағдайларды талдаудан және ауыспалы егіс аумағының құрылымы
элементтері бойынша жобалық шешімдерді алдын-ала анықтайтын
маңызды факторларды анықтаудан басталады.
Жел
эрозиясына ұшыраған жазық аумақта ауылшаруашылық
техникасын жоғары өнімді пайдалану және жерді зиянды желден қорғау
үшін жағдай жасауға басымдық беріледі. Жобаны құру негізгі мәселелерді
шешудің жалпы схемасынан егжей-тегжейлер мен ерекшеліктерге дәйекті
түрде жақындау арқылы жүзеге асырылады (яғни, өрістер басында, содан
кейін жұмыс учаскелері орналастырылады).
Жер бедерінің күрделі рельефімен және топырақтың су эрозиясымен
ауыспалы егіс аумағының барлық элементтерін орналастыру жұмыс
учаскелерін, сахнааралық және жолақ аралық кеңістіктерді орналастырудан
басталады, ал олардан ауыспалы егіс алқаптары қалыптасады.
Жерді
мелиорациялау
жағдайында
барлық
мәселелерді
шешу
мелиорациялық желімен, топырақтың су-ауа және жылу режимдерімен
байланысты болуы керек.
Негізгі тапсырманы орындау үшін алдымен өрістің орташа мөлшері
белгіленеді, сондай-ақ оқшауланған егістік алқаптарындағы өрістердің
ықтимал саны анықталады. Бұл жағдайда егістік жерлердің ең аз
ұсақталуына қол жеткізу керек және егістіктердің ұсақталуына жол бермеу
керек. Кейде осы мақсатта егістік жерлер мен ауыспалы егістерді
ұйымдастыруда белгіленген жеке ауыспалы егістер аумағының
шекаралары, ауыспалы егістердегі егістіктердің мөлшері мен саны өзгеруі
мүмкін.
Содан кейін жер бедерін, басым зиянды желдерді, негізгі жолдарды және
басқа факторларды ескере отырып, үлестерді орналастырудың жалпы
схемасы, олардың тараптарының бағыты, орман белдеулері, дала жолдары
белгіленеді.