Нақ осы шақтың 2 түрі бар: Дара (простая форма).
Күрделі (сложная форма).
Нақ осы шақтың дара түрі отыр, жүр, жатыр, тұр етістіктеріне жіктік жалғауының тікелей жалғануы арқылы жасалады. Мысалы: мен отыр+мын, сен жатыр+сың, сіз тұр+сыз, сендер жүр+сіңдер, біз тұр+мыз, олар отыр. Нақ осы шақтың күрделі түрі лексикалық мағыналы етістікке: -ып, -іп, -пжұрнақтары жалғанып, тұр, жүр, жатыр, отыр етістіктеріне жіктік жалғауының жалғануы арқылы жасалады. Мысалы: Мен оқы+п отыр+мын. Сен көр+іп жатыр+сың. Сіз ал+ып тұр+сыз. Сендер біл+іп жүр+сіңдер. Ауыспалы осы шақ қимылдың үнемі болып тұратынын білдіреді. Ауыспалы осы шақ етістіктің түбіріне -а, -е, -йжұрнақтарының жалғанып, одан соң жіктік жалғауының жалғануы арқылы жасалады.
Қазақ тіліндегі модаль сөздер (Модальные слова в казахском языке) Қимыл-әрекеттің шындық өмірге қатысы туралы сөйлеушінің көзқарасы модальдық категория деп аталады. Олар мыналар: шамасы, әрине, әлбетте, рас, шын, мүмкін, сияқты, тәрізді, керек, екен, шығар, болар т.б. Осы сөздердің ішінде: шығар, болар, екен, керек, қажет, сияқты, тәрізді модальді сөздері үнемі сөйлемнің соңында келеді. Ал, қалған сөздер көбінесе сөйлемнің басында, не соңында келеді. Модальные слова служат для выражения точки зрения говорящего на отношение высказываемой мысли к действительности. В казахском языке имеются следующие модальные слова:
керек, қажет – необходимо; надобно; нужно. Оған не керек? (Что ему нужно?). Маған қазақ тілі оқулығы керек (Мне необходимо учебник по казахскому языку).
сияқты – как будто; как; кажется. Ол айтқан сияқты (Он как будто
говорил).
шамасы – скорее всего; вероятно. Шамасы ол келмейді (Скорее всего, он
не придет).
әрине, әлбетте – конечно. Әрине, ертең келемін (Конечно, я приду завтра)
