Қазақстан республикасы дін істері агенттігі
Дiни негіздегі партиялардың
жүктеу/скачать 1,75 Mb. Pdf көрінісі
|
10. Дiни негіздегі партиялардың қызметіне, мақсаттары мен іс - әрекеті мемлекетте бір дiннің үстемдігін орнықтыруға, оның iшiнде зорлық - зомбылықпен немесе зорлық - зомбылыққа үндеумен және өзге де құқыққа қарсы іс - әрекеттермен байланысты діни өшпендiлiктi немесе алауыздықты қоздыруға бағытталған діни бiрлестіктер құруға және олардың қызметiне тыйым салынады. 113 Діни негізде қандай да бір өшпендiлiктi, алауыздықты не шиеленісті қоздыруға, азаматтардың діни сезімдеріне және басқадай сенімдеріне тіл тигізуге тыйым салынады. Діни бiрлестіктер қолданыстағы заңнама талаптарын және құқықтық тәртіпті сақтауға міндетті. Мемлекеттік құрылысқа қарсы үгіт - насихат жүргізуге, этникалық немесе діни негізде алауыздықты қоздыруға жол берілмейді және оған жауапкершілік жүктеледі. Діни негіздегі партиялардың қызметіне дінді саясиландыруға, кейбір адамдардың немесе топтардың оны өз пайдасына пайдалануына жол бермеу мақсатында рұқсат етілмейді. 11. Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен тiркелмеген дiни бiрлестiктердiң қызметiне, сол сияқты Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды дiнге көзқарасын айқындауда, діни бірлестіктердің қызметіне, дiни жораларға және (немесе) дiндi оқып - үйренуге қатысуына немесе қатыспауына қандай да бiр күштеп мәжбүрлеуге жол берiлмейдi. Заңда Қазақстан Республикасының аумағында тіркелмеген діни бірлестіктердің қызметіне тыйым салынған. Сонымен қатар, бұл тармақ ешкімнің өзінің дінге қатысын паш етуге міндетті еместігін білдіреді. Бұл жәйт Қазақстан Республикасы Конституциясының 19- бабы 1 - тармағында: «Әркiм өзiнiң қай ұлтқа, қай партияға және қай дiнге жататынын өзi анықтауға және оны көрсету - көрсетпеуге хақылы» деп көрсетілген. Дiнге, қандай да бір дiнді ұстануға, діни бірлестіктердің қызметіне қатысуға немесе қатыспауға қатысты кім - кімді де қандай да бiр күштеп мәжбүрлеуге жол берiлмейдi. 12. Қазақстан Республикасының азаматтарына, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға зорлық - зомбылық көрсетумен немесе олардың денсаулығына өзге де зиян келтірумен не ерлі - зайыптылардың некесін бұзумен (отбасының бұзылуымен) немесе туыстық қарым - қатынастарды тоқтатумен, имандылыққа нұқсан келтірумен, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын бұзумен, азаматтарды Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарында көзделген міндеттерін атқарудан бас тартуға мәжбүрлеумен және Қазақстан Республикасының заңнамасын өзге де 114 бұзушылықпен ұштасатын діни бірлестіктер қызметіне жол берілмейді. Ар - ождан және діни сенім бостандығы құқығын жүзеге асыруға кедергі келтіруге, соның ішінде адамға зорлық - зомбылық көрсетумен, дінге көзқарасына байланысты азаматтардың сезімдеріне қасақана тіл тигізумен, діни үстемдікті насихаттаумен, мүлікті жоюмен немесе нұқсан келтірумен не болмаса осындай әрекеттерді жасаймын деп қоқан - лоққы жасаумен байланысты кедергі келтіруге тыйым салынады және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жаза қолданылады. 13. Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды, оның ішінде қайырымдылық қызмет арқылы және (немесе) олардың діни бірлестіктерден шығуына кедергі келтіретін, оның ішінде Қазақстан Республикасы азаматтарының , шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың материалдық немесе өзге де тәуелділігін пайдалана отырып бопсалау, күш қолдану немесе күш қолданамын деп қоқан - лоққы жасау жолымен не алдау жолымен өз қызметіне мәжбүрлеп тартатын діни бірлестіктердің қызметіне жол берілмейді. Бұл бап нақтылаушылық сипатқа ие. Онда азаматтарды діни бірлестіктердің қызметіне қатысуға күштеп мәжбүрлеудің нақты түрлері егжей - тегжейлі көрсетілген, ал бұл әрекеттер негізінде заң бұзушылық . 14. Діни бірлестіктің қатысушыларын (мүшелерін) және дін ұстанушыларын діни бірлестіктің, оның басшылары мен басқа да қатысушыларының (мүшелерінің) пайдасына өздеріне тиесілі мүлкін иеліктен шығаруға мәжбүрлеуге жол берілмейді. Заңның бұл ережесін қабылдау адамның негізгі құқықтарының бірі – мүлікке құқығын діни бірлестіктердің басшылары мен мүшелері тарапынан қол сұғушылықтан қорғауға шақырады. Тәжірибе жүзінде кейбір ұйым жетекшілерінің адамгершілік - психологиялық, ал кейде физикалық қысым көрсету арқылы өз ұстанушыларының ақшасын, мүлкін, пәтерлерін тартып алу оқиғасы бірнеше рет кездесті. Мұндай уақиғалар көбіне діни немесе рухани - емдік қызметін бүркемелеу арқылы жасалады. 15. Дінді және діни көзқарастарды пайдалана отырып, мемлекеттік органдардың қызметіне қасақана іріткі салуға, 115 олардың үздіксіз жұмыс істеуінің бұзылуына, елдегі басқарушылық деңгейін төмендетуге әкеп соғатын шешімдерді қабылдауға және іс - әрекеттер жасауға жол берілмейді. Діни бiрлестіктер қолданыстағы заңнама талаптарын сақтауға міндетті. Дінді мемлекетке, конституциялық құрылысқа қарсы үгіт - насихат жүргізуге, түрлі алауыздықтарды қоздыруға пайдалануға жол берілмейді. Мемлекеттік билік пен басқарушы органдарға, лауазымды тұлғаларға қысым көрсетудің кез келгені, сондай - ақ жабық діни қызмет заң бойынша жауапқа тартылады. 16. Діни бірлестіктің басшысы кәмелетке толмағандардың ата - анасының біреуі немесе оның өзге де заңды өкілдері қарсылық білдірген кезде кәмелетке толмағандарды діни бірлестіктің қызметіне тартуға және (немесе) қатыстыруға жол бермеу шараларын қабылдауға міндетті. Ата - аналар немесе олардың өзге де заңды өкілдері өзара келісім бойынша өздерінің балаларын өздерінің дінге көзқарасына сәйкес тәрбиелеуге құқылы. Кәмелетке толмаған жасөспірімдерді олардың ата - аналарының немесе олардың өзге де заңды өкілдерінің еркінен тыс діни ұйымдарға тартуға, сондай - ақ діни оқытуға рұқсат етілмейді. Балаларды діни ілімге ұйымдасқан түрде оқыту ата - аналардың немесе олардың өзге де заңды өкілдерінің келісімі бойынша жүргізіледі. «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Заңның 35- бабы 2 - тармағы бойынша кәмелетке толмаған жасөспірімдерге қатысты діни жоралар ата - аналардың немесе олардың өзге де заңды өкілдерінің келісімімен жасалады. 2- тарау. ДІНИ ҚЫЗМЕТ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ 4- бап. Уәкілетті органның құзыреті Уәкілетті орган: 1) дiни бiрлестiктермен өзара iс - қимыл саласындағы мемлекеттік саясаттың негiзгi бағыттарын қалыптастыруға және iске асыруға қатысады; 116 2) Қазақстан Республикасының аумағында құрылған дiни бiрлестiктердiң, миссионерлердiң, діни білім беру ұйымдарының қызметiн зерделеп, оған талдау жүргiзедi; 3) өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша түсіндіру жұмыстарын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді; 4) Қазақстан Республикасының діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын жетiлдiру жөнінде ұсыныстар әзiрлейдi; 5) діни қызмет және дiни бiрлестiктермен өзара іс - қимыл мәселелері бойынша облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдарының қызметiн үйлестiредi; 6) дiнтану сараптамалары және діни бірлестіктерді құруға бастамашы азаматтар тізімдеріне тексеру жүргiзiлуiн қамтамасыз етедi; 7) жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының дiни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын бұзушылықтарға қатысты өтініштерін қарайды; 8) шет мемлекеттердiң діни қызмет саласындағы уәкілетті органдарымен ынтымақтастықты ұйымдастырады және жүзеге асырады; 9) республика аумағындағы шетелдік діни бірлестіктердің қызметіне, шетелдік діни орталықтардың Қазақстан Республикасындағы діни бірлестіктер басшыларын тағайындауына келісім білдіреді; 10) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады. Түсініктеме беріліп отырған Заңдағы бұл бап уәкілетті органның құзыретін белгілейді. Бұрын діни мәселелерді реттеу саласында уәкілетті орган - 2005 жылғы 30 қаңтарда құрылған Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің, 2010 жылы наурызда Мәдениет министрлігінің қарауына берілген Діни істер комитеті болатын . Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі туралы» 2011 жылғы 18 мамырдағы № 84 Жарлығына сәйкес аталмыш Комитет оның қызметтерін, уәкілеттілігін және мүлкін Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігіне (бұдан әрі – Агенттік) беру тәртібімен таратылды. 117 Агенттік Үкiмет құрамына кiрмейтiн, конфессияаралық келiсiмдi, азаматтардың дiни сенiм бостандығына құқықтарын қамтамасыз ету және дiни бiрлестiктермен өзара iс - қимыл жасау саласындағы мемлекеттiк басшылықты, сондай - ақ заңнамада көзделген шекте салааралық үйлестiрудi және өзiнiң құзыретiне жатқызылған қызмет саласындағы өзге де функцияларды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган болып табылады. Облыстардың, Астана және Алматы қалаларының Дін істері департаменттері Агенттіктің аумақтық органдары болып табылады. Агенттік өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінің актілеріне, Қазақстан Республикасының Үкіметі 2011 жылдың 1 тамызында бекіткен Агенттік туралы №888 Ережеге, сондай - ақ өзге де нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырады. Сөйтіп, мемлекет Агенттікке азаматтардың діни сенім бостандығына құқықтарын қамтамасыз етуге және діни бірлестіктермен өзара іс - қимылды жүзеге асыруға бағытталған мемлекеттік саясатты қалыптастыру құқығын береді. Келісім - хаттарды беру берілген келісім - хаттар журналында тіркеледі. Одан басқа, ҚР Дін істері агенттігі және оның аумақтық органдары «Дінтану сараптамасын жүргізу» бойынша мемлекеттік қызмет көрсетеді, бұл жайында «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Заңының 6- бабына арналған түсініктемеде жан - жақты айтылатын болады. Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі туралы ереже 1. Жалпы ережелер 1. Қазақстан Республикасы Дiн iстерi агенттiгi (бұдан әрi – Агенттiк) Үкiмет құрамына кiрмейтiн, конфессияаралық келiсiмдi, азаматтардың дiни сенiм бостандығына құқықтарын қамтамасыз ету және дiни бiрлестiктермен өзара iс - қимыл жасау саласындағы мемлекеттiк басшылықты, сондай - ақ заңнамада көзделген шекте салааралық үйлестiрудi және өзiнiң құзыретiне жатқызылған қызмет саласындағы өзге де функцияларды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган болып табылады. 118 Агенттiктiң облыстарда, Астана және Алматы қалаларында заңды тұлға болып табылатын аумақтық органдары бар. Агенттiктiң тiзбесiн Үкiмет бекiтетiн ведомстволық бағынысты ұйымдары бар. 2. Агенттiк өз қызметiн Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасының Президентi мен Үкiметiнiң актiлерiне, өзге де нормативтiк құқықтық актiлерге және осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады. 3. Агенттiк мемлекеттiк мекеменiң ұйымдық - құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, өз атауы мемлекеттiк тiлде жазылған мөрi мен мөртаңбалары, белгiленген үлгiдегi бланкiлерi, сондай - ақ заңнамаға сәйкес Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң қазынашылық органдарында шоттары болады. 4. Агенттiк азаматтық - құқықтық қатынастарға өз атынан түседi. 5. Егер Агенттiкке Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес уәкiлеттiк берiлсе, ол мемлекет атынан азаматтық - құқықтық қатынастардың тарабы болады. 6. Агенттiк өз құзыретiнiң мәселелерi бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен Агенттiк төрағасының немесе оны ауыстырушы тұлғаның бұйрықтарымен ресiмделетiн шешiмдер қабылдайды. 7. Агенттiктiң штат санының лимитiн Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтедi. 8. Агенттiктiң заңды мекен - жайы: Қазақстан Республикасы, 010000, Астана қаласы, Есiл ауданы, Орынбор көшесi, 8 үй, 15 - кiреберiс. 9. Агенттiктiң толық атауы – «Қазақстан Республикасы Дiн iстерi агенттiгi» мемлекеттiк мекемесi. 10. Осы Ереже Агенттiктiң құрылтай құжаты болып табылады. 11. Агенттiк қызметiн қаржыландыру республикалық бюджет қаражатының есебiнен жүзеге асырылады. 12. Агенттiкке Агенттiктiң функциялары болып табылатын мiндеттердi орындау тұрғысында кәсiпкерлiк субъектiлерiмен шарттық қатынастарға түсуге тыйым салынады. 2. Агенттiктiң негiзгi мiндеттерi мен функциялары 13. Агенттiктiң негiзгi мiндеттерi мыналар болып табылады: 119 1) азаматтардың дiни сенiм бостандығына құқықтарын iске асыруды қамтамасыз ету және дiни бiрлестiктермен өзара iс - қимыл жасау саласындағы мемлекеттiк саясатты қалыптастыру бойынша ұсыныстар әзiрлеу; 2) азаматтардың дiни сенiм бостандығына құқықтарын iске асыру және дiни бiрлестiктердiң, саны аз дiни топтардың және миссионерлердiң қызметi саласында елде болып жатқан процестердi жан - жақты және объективтi зерделеу, қорыту және талдау; 3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен Агенттiкке жүктелген өзге де мiндеттердi жүзеге асыру. 14. Агенттiк қолданыстағы заңнамаға және өзiне жүктелген мiндеттерге сәйкес мынадай функцияларды жүзеге асырады: 1) азаматтардың дiни сенiм бостандығы құқықтарын қамтамасыз ету және дiни бiрлестiктермен өзара iс - қимыл жасау саласындағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi бағыттарын қалыптастыруға және iске асыруға қатысады; 2) дiни ахуалдың дамуына, Қазақстан Республикасының аумағында құрылған дiни бiрлестiктердiң, миссионерлердiң және заңды тұлға белгiлерi жоқ саны аз дiни топтардың қызметiне зерделеу мен талдау жүргiзедi; 3) азаматтардың дiни сенiм бостандығы құқықтарын қамтамасыз ету мәселелерiн реттейтiн Қазақстан Республикасының заңнамасын жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлейдi; 4) өз құзыретi шегiнде реттелетiн салаларда нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлейдi және бекiтедi; 5) өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша ақпараттық - насихаттау iс - шараларын жүзеге асырады; 6) азаматтардың дiни сенiм бостандығы құқықтарын қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттiк саясат мәселелерi бойынша түсiндiру жұмыстарын жүргiзедi; 7) дiни ұйымдар, қоғамдық бiрлестiктер, мемлекеттiк органдар өкiлдерiнiң, дiнтанушылардың, заңгерлердiң және адамның ар - ождан бостандығы құқығы саласындағы басқа да мамандардың қатысуымен дiнтану сараптамаларын жүргiзудi қамтамасыз етедi; 8) дiни сенiм бостандығы және дiни бiрлестiктер туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылыққа қатысты мәселелердi қарайды; 120 9) Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзатын жеке және заңды тұлғалардың, оның iшiнде дiни бiрлестiктердiң қызметiне тыйым салу жөнiнде құқық қорғау органдарына ұсыныстар енгiзедi; 10) дiни бiрлестiктермен қарым - қатынастарды реттеу саласында облыстың (республикалық маңызы бар қаланың , астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының қызметiн үйлестiредi; 11) шет мемлекеттердiң тиiстi ұйымдарымен халықаралық байланыстар орнатады және оларды қолдайды; 12) өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша ресми түсiнiктемелер бередi; 13) заңнамада белгiленген өзге де функцияларды жүзеге асырады. жүктеу/скачать 1,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|