Қазақстан республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі ш. УӘлиханов атындағы


КӘСІПОРЫННЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУЫН БАҒАЛАУДЫҢ



Pdf көрінісі
бет446/532
Дата05.09.2023
өлшемі19,8 Mb.
#106156
1   ...   442   443   444   445   446   447   448   449   ...   532
Байланысты:
Сборник студ конф 22-23г

КӘСІПОРЫННЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУЫН БАҒАЛАУДЫҢ 
ЗАМАНАУЫ ӘДІСТЕМЕЛІК ТӘСІЛДЕРІ 
 
Койшыбаева Д.К. 
Ғылыми жетекшісі: Утегенова Ж.С., PhD 
Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау қ. 
 
Инновациялық әлеуетті басқару мәселелері ресейлік және шетелдік басылымдарда 
үлкен назар аударды. Алайда, кәсіпорынның инновациялық әлеуетін басқарудағы ең өзекті 
мәселе – оны бағалауға бірыңғай жалпы қабылданған тәсілдің болмауы. Жалпы, 
инновациялық әлеуетті басқарудың міндетті кезеңі ретінде бағалау тәсілдерін үш топқа бөлуге 
болады: сандық, сапалық және аралас [1]. 
Сандық әдістер олардың интерпретациялық қасиеттеріне негізделген индикаторлық 
көрсеткіштердің едәуір санын өңдеу кезінде математикалық құралдарды пайдалануды 
білдіреді [2]. 
Сапалық әдістер - бұл әлеуеттің негізгі элементтері үшін кәсіпорынның тиімділігін 
көрсететін көрсеткіштер негізінде инновациялық әлеуеттің сапалық сипаттамаларын 
анықтауға негізделген тәсілдер: негізгі құралдар, айналым қаражаттары, сауда және 
технологиялық процестер, маркетинг, менеджмент және еңбек ресурстары. 
Аралас бағалау әдістері сандық және сапалық әдістердің жиынтығына негізделген. 
Оларды бірге қолдану әдістерді бөлек қолдану барысында анықталған кейбір кемшіліктерді 
жоюға мүмкіндік береді. 
Мәселен, мысалы, «Өнеркәсіптік кәсіпорынның инновациялық әлеуетін бағалау» 
жұмысында Шляхто И.В. индикаторлардың кадрлық тобы шеңберінде инновациялық 
жобаларда жұмыс істейтін мамандардың жасын ескеруді ұсынады, дегенмен, біздің 
ойымызша, кәсіпорынның инновациялық әлеуетін бағалауға осы көрсеткішті қосу қажеттілігі 
өте даулы болып көрінеді, өйткені жас шамасы сипаттамалар ең жақсы жағынан да, нашар 
жағынан да көрінуі мүмкін, артықшылығы мен кемшілігі ретінде әрекет етеді. Инновацияның 
негізін құрайтын жаңа идеяларды тудыру мүмкіндігі туралы жас кезеңі ықпалдың 
салыстырмалы сипатына ие [3]. 
Инновациялық әлеуетті басқарудың тиімді жүйесін қалыптастыру үшін оны 
бағалаудың әдістемесі қажет (оны бастапқы кезеңде де, болашақта да инновациялық әлеуеттің 
жай-күйін бақылау үшін қолдану сәнді). 
Кәсіпорынның инновациялық әлеуетін бағалаудың қолданыстағы әдістерін талдау 
негізінде автор 2.3-бөлімде ұсынылатын және тексерілетін өндірістік кәсіпорынның 
инновациялық әлеуетін бағалаудың өзіндік әдістемесін жасады. осы зерттеудің. 
Жалпы алғанда, әзірленген әдістеме бойынша кәсіпорынның инновациялық әлеуетін 
бағалау сызбасы келесі процесс түрінде ұсынылуы мүмкін (сурет 1). 


832 
Сурет 1 – Кәсіпорынның өндірістік сектордағы инновациялық әлеуетін бағалау 
алгоритмі 
Біз инновациялық әлеуетті үш кезеңде бағалап, талдаймыз: 
1. Кәсіпорынның қызметінің негізгі көрсеткіштерін сипаттайық. Талдау үшін 
мәліметтер Қаржы есептілігі департаментінен Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 
веб-сайтынан және Қазақстан қор биржасының қызметінен алынды. 
2. Менеджменттің әртүрлі деңгейлеріндегі менеджерлер арасында (стратегиялық, 
тактикалық және жедел) кәсіпорынның инновациялық әлеуетінің құрамдас бөліктері: адами 
ресурстар, технологиялық, қаржылық және ғылыми әлеует туралы сауалнама жүргіземіз. 
3. Өнеркәсіптік кәсіпорынның инновациялық әлеуетінің дамуын бағалау моделін 
ұсынамыз және оны талдау объектілерінде сынаймыз. 
Инновациялық инфрақұрылым субъектілерінің инновациялық әлеуетін бағалаудың 
маңыздылығын алдын ала анықтайды олардың одан әрі дамуын ғана сипаттайды, сонымен 
бірге олардың құруға дайындығының дәрежесін сипаттайды, әртүрлі түрлерін әзірлеу және 
тарату инновациялар, нәтижелерді енгізу инновациялық қызмет. 
Әдебиет 
1
Устинова Л.Н., Сиразетдинов Р.М. Инновационный потенциал предприятия: сущность, 
структура, оценка // Российское предпринимательство. – 2017. – Т. 18, №23. – С. 3751-3763. 
2
Голиченко О.Г. Российская инновационная система: проблемы развития // Вопросы 
экономики. – 2004. – №12. – C. 16-35. 
3
Шляхто И.В. Оценка инновационного потенциала промышленного предприятия // 
Вестник Брянского государственного технического университета. – 2008. – №1(19). – C. 109-
115. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   442   443   444   445   446   447   448   449   ...   532




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет