Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының Қауымдастығы с. Қ. Тұртабаев
жүктеу/скачать 1,75 Mb. Pdf көрінісі
|
биохимия
- Бұл бет үшін навигация:
- Рибосомдық РНҚ.
| Тасымалдаушы РНҚ (тРНҚ), жасушадағы барлық РНҚ-ның
10% шамасындай. тРНҚ молекуласы құрамына 70-84 нуклео- тид кіреді, оның м.м. 25000-30000. тРНҚ құрамынан қалыптан тыс минералды азотты қалдықтар деп аталатын қосылыстар табылған. тРНҚ қызметі - белсендірілген амин қышқылдарын бе- лок синтезделетін орынға жеткізу. Жасушада 50-ге жуық тРНҚ бар, амин қышқылының саны 20 ғана екені белгілі. Демек бір амин қышқылын екі немесе одан да көп тРНҚ тасымалдайды. Рибосомдық РНҚ. РНҚ түрлерінің сан жағынан ең көбі. Бұл рРНҚ-ны басқа РНҚ түрлерімен салыстырғанда, оның молекулалық массасы да ең үлкен. Эукариотты жасушалардан төрт типті рРНҚ табылған, олар белоктармен қосылады. Ри- босомаларда ДНҚ-дан мРНҚ хабар алып, бағдарлама бойын- ша белок синтезіне жұмсайды. Рибосома дегеніміз – жасуша цитоплазмасының глобулярлы бөлігі, сүтқоректі жануарларда рибосомалардың диаметрі 20-30нм. Олардың құрылымы күрделі, үлкендігі, пішіні жəне химиялық құрамы əртүрлі екі суббөліктен 126 құралады. Рибосомалардың суббөліктерге бөлшектенуі жəне олардың тұтас рибосома болып бірігуі, белок синтезінің белгілі кезеңінде жасушада жүзеге асады. Рибосомдық РНҚ (рРНК) молекулалық массалары үлкен шамамен сипатталады, 550000–700000 рибосоманың 30–40S суббөліктерінде, 1,1·10, 6 – 1,7·10 6 рибосоманың 50-60S суббөлік- терінде, бірақ 5S рРНҚ-ның салмағы 40000 Д (S – Сведберг өл шемі, седиментация (тұндыру) коэффициенті деп аталады) (11-сурет) . Рибосома – нуклеопротеидтерден тұратын органелла, белок синтезінің жүруін қадағалайды, Рибосомалар көпшілігінде цитоплазмада орналасады, ал ми- тохондрия матриксінде, стромада т.б. рибосома аз мөлшерде кездеседі. рРНҚ сан жағынан РНҚ түрлерінің ішіндегі ең көбі, оның молекулалық массасы да ең үлкен. Эукариоттық жасуша- ларда төрт типті РНҚ табылған. жүктеу/скачать 1,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|