Байланысты: « аза стан Республикасыны Азаматты ы ы» (Ерекше б лім) О у-
Міндеттеме мазмұны. Бұл міндеттеме мүліктік түрғыда біржақты болып табылады (бұған ҚР АК 959-бабында аталған жағдайлар, яғни белгілі бір міндеттер жәбірленушіге жүктелуі мүмкін болатын жағдайлар кірмейді).
Мүлікті иеленуші негізсіз байлықты құрайтын мүлікті жәбірленушіге заттай қайтаруға міндетті. Мүлікті иеленуші баюының негізсіздігі туралы ол білгеннен немесе білуге тиісті болғаннан кейін болған, оның ішінде негізсіз иеленілген немесе жинақталған қандай болса да мүліктің кездейсоқ кем шыққаны немесе бүлінгені үшін жәбірленушінің алдында жауап береді. Бұған дейін ол тек өрескел абайсыздығы үшін ғана жауап береді. 955-баптың 2-тармағының талаптарына орай, мүлік иеленушінің міндетіне негізсіз алынған немесе жинақталған мүлікті заттай қайтару жөніндегі міндетпен қатар, жоғарыда атап өткеніміздей, егер ол орын алса, мүліктің сақталмағаны үшін өтемақы төлеу міндеті де енгізілуі мүмкін.
Негізсіз алынған немесе жинақталған мүлікті заттай қайтарып беру мүмкін болмаған жағдайда мүлікті иеленуші жәбірленушіге осы мүліктің оны алған кездегі нақты құнын өтеуі, сондай-ақ егер мүлікті иеленуші оның құнын баюдың негізсіздігі туралы білгеннен кейін дереу өтемесе, мүлік құнының кейінгі өзгеруі арқылы келтірілген шығындарды өтеуге тиіс.
Мүлікті негізсіз алған немесе жинақтаған тұлға мұндай баюдың негізсіздігі туралы білген немесе білуте тиісті болған уақыттан бастап осы мүліктен өзі алған немесе алуға тиісті болған барлық кірістерді жәбірленушіге қайтаруға немесе өтеуге міндетті. Негізсіз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иеленушіге ақша алудың немесе жинақтаудың негізсіздігі туралы білген немесе білуге тиісті болған уақыттан бастап бөтеннің ақшасын пайдаланбағаны үшін тұрақсыздық айыбы есептелуі мүмкін. Жәбірленушіге қайтаруға жататын мүлікке кеткен шығындарды өтеу жөніндегі міндет жүктелуі мүмкін.
Негізсіз алынған немесе жинақталған мүлікті қайтарған немесе оның құнын өтеген кезде мүлікті иемденуші өзі алған пайданы есептей отырып, кірісті қайтаруға өзі міндетті болған уакыттан бастап мүлікті ұстауға және сақтауға қажетті шығындарды өтеуді жәбірленушіден талап етуге құқылы, ал соңғысы өз кезегінде сол талапты орындауға міндетті. Мүлік иеленушімен алған табыстар ол талап ететін шығындарды өтеудің есебіне кіруі мүмкін. Шығындарды өтеу құқығы мүлікті иеленуші қайтарылуға жататын мүлікті қасақана ұстап қалған жағдайларда жойылады.