Қазақстанның Ғылымы мен өмірі халықаралық ғылыми-көпшілік журнал Бір жылда 6 рет жарық көреді Құрылтайшы: «ҚҰҚЫҚТЫҚ миссия»
жүктеу/скачать 5,5 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2-сурет Пайдаланылған әдебиеттер
- Bissenbayeva Zhanat COMPETENCE METHOD IS AS A METHODOLOGICAL BASIS OF FORMATION OF PROFESSIONAL COMPETENCE OF FUTURE SPECIALISTS
Токкулова Г.Т., п.ғ.к., доц.., Маханбетова Ж. магистрант. Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті БОЛАШАҚ МҰҒАЛІМДЕРДІҢ КӘСІБИ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ДАМЫТУДЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШАРТТАРЫ Резюме. В статье рассматривается развитие профессиональной компетентности, развитие творческой индивиду- альности, формирование восприимчивости к педагогическим инновациям, способности адаптироваться в меняющейся педагогической среде и необходимость постоянно повышать уровень своих профессиональных компетентностей. Summary. The article discusses the development of professional competence, the development of creative individuality, susceptibility to the formation of pedagogical innovations, the ability to adapt in a changing educational environment and the need to continuously improve their professional competence. Қазақстанның Еуропа аумағындағы жоғары білім беруге байланысты біліктілікті мойындауы жөніндегі Лиссабон конвенциясы мен Болон процесіне ат салысуы отандық білім беру жүйесінің сапасын қазіргі талаптарға сай қамтамасыз ету мақсатында қайта қарауды талап етеді. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында» атты Қазақстан халқына Жолдауында «ХХI ғасырда білімін дамыта алмаған елдің тығырыққа тірелері анық» деумен қатар, «...қазақстандық жоғары оқу орындардың міндеті – әлемдік стандарттар деңгейінде білім беру» деп атап көрсеткен болатын[1]. Бұл міндеттің ойдағыдай жүзеге асырылуы педагогикалық жоғары оқу орындарының жаңа тұрпаттағы мұғалімді, яғни шығармашылық ойлау қабілеті, кәсіби – педаго- гикалық біліктілік деңгейі жоғары, білім беру саласындағы инновациялық процестерді жүзеге асыруға қабілетті маманды даярлау мәселесіне жаңа тұрғыдан келуіне тікелей байланысты. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту Тұжырымдамасында құзырлы орта білім берудің мақсаты ретінде «… терең білім мен кәсіби дағдылар негізінде еркін бағдарлай білуге, өзін-өзі іске асыруға, өзін-өзі дамытуға және өз бетінше дұрыс, адамгершілік тұрғысынан шешім қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру» деп көрсетілді. Білім беру, білім мазмұнын жаңартумен қатар, оқытудың әдіс- тәсілдерімен әр түрлі құралдарын қолданудың тиімділігін арттыруды талап етеді. Қазіргі заман мұғалімі тек өз пәнінің терең білгірі ғана емес, тарихи-танымдық, педагогикалық, саяси- экономикалық сауатты және ақпараттық – коммуникациялық технологияны жетік меңгеруі тиіс Қазіргі кезде егемен елімізде білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Бұл оқу-тәрбие үрдісіндегі елеулі өзгерістерге байланысты болып отыр. Себебі, білім беру парадигмасы өзгерді, білім берудің мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас, жаңаша қарым-қатынас пайда болуда. Келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негіздерін меңгеруі маңызды мәселелердің бірі. Бұл жоғары оқу орындарында білім сапасын арттыру, әлемдік білім кеңістігінің тәжірибелерін игеру арқылы ғана жүзеге асады. Осы ретте еліміздегі жоғары оқу орындарының бағдарлама- лары белгілі дәрежеде халықаралық талаптарға сәйкестендіріліп жасалынуда. Дамыған елдердің оқу жүйесінде кеңінен қолданыла бастаған «құзыреттілік», «құзырет» терминдері жаңа білім стандарты ұстанған басты бағыт ретінде біздің еліміздің білім беру жүйесіне ене бастады. Мұндай аса жауапты білім деңгейіне жету үшін оқу үдерісін соған сай ұйымдастыра білетін, мектеп оқушыларына білімді өз бетінше еңбек етіп алатындай күйге жеткізе алатын, өзі де осы аталған құзыреттіліктерді меңгерген, кәсіби құзыреттілігі қалыптасқан мұғалімдер даярлау міндеті тұр. Жоғары оқу орындарында болашақ мұғалім- дерді дайындау үдерісінде олардың кәсіби құзырет- тілігін қалыптастыру мәселесі соңғы жылдары ғана қарастырыла бастады. Психология-лық-педагоги- калық әдебиеттерде мұғалімдерді кәсіби дайындау мәселесінің жан-жақты зерттелген. Мұғалімнің кәсіби шеберлігін қалыптастыру туралы классикалық педагогика өкілдері Я.А.Коменский, И.Г.Песталоцци, К.Д.Ушинский, А.С.Макаренко, П.П.Блонский, қазақ ағартушысы Ы.Алтынсарин, алаш ардагерлері А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, М.Дулатов және т.б. педагогикалық мұраларында қарастырылған [2]. К.В.Шапошников: «Кәсіби құзіреттілік категориясын: қоршаған ортамен өзара әрекет етуінде адамның кәсіби іс – әрекетін жобалау және жүзеге асыруға мүмкіндік беретін тұлғалық қасиеттері, білімі, іскерлігі және тәжірибесінің біріккен жиынтығы»,- деген. Қазақстанда кәсіби құзыреттілікті қалыптастырудың теориялық және практикалық қырларын Ш.Х.Құрманалина (колледж жағдайында бастауыш сынып мұғалімдерін кәсіби даярлау), Б.Т.Кенжебеков (жоғары оқу орны жүйесінде болашақ мамандардың кәсіби құзыреттілігі), Г.Ж.Меңлібекова (болашақ мұғалімнің әлеуметтік құзыреттілігі), Б.Қасқатаева (болашақ математика мұғалімінің әдістемелік құзырлылығы), М.В.Семёнова (жоғары оқу Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 156 орындарында болашақ педагогтардың кәсіптік құзыреттілігін қалыптастыру), С.И.Ферхо (мұғалімдердің оқу үдерісінде электронды оқу құралдарын пайдалана білу құзыреттілігі) және т.б. ғалымдар зерттеген. Б.Т.Кенжебеков жоғары оқу орны жүйесінде болашақ мамандардың кәсіби құзіреттілігін зерттеу барысында кәсіби құзыреттілік ұғымына мынадай анықтама береді: «кәсіби құзыреттілік-бұл кіріктірілген іргелі білімдер, адамның қабілеттері мен жинақталған біліктіліктерінің, оның кәсіби маңызды сапаларының, технологияны жоғары деңгейде меңгеруінің, мәдениеті мен шеберлігінің, ұйымдастырудағы шығармашылық әрекетінің, өзін-өзі дамытуға дайындығының бірігуі» [3]. Г.Ж.Меңлібекова болашақ мұғалімнің әлеуметтік құзыреттілігінің қалыптасуына үлкен мән береді. Оның пікірінше, әлеуметтік құзыреттілік - адамның әлеуметтік шындықты құндылық ретінде түсінуінің, әрекетті басқарудағы нақты әлеуметтік білімінің, өзін анықтаудағы субъективтік қабілетінің, әлеуметтік технологияны жүзеге асыру біліктілігінің бірігуі ретіндегі кіріктірілген сапалық қасиеттері [4]. Педагогика ғылымында құзіреттіліктерді анықтау және жіктеу әдіснамасы қалыптасты. Осы әдіснамаға сүйене отырып, құзіреттілік тұрғысынан білім беру үрдісінің студентке бағытталу сипаты айқындалды. Осыған орай, білім беру технология- ларына, ұйымдастыру формаларына, оқытушылар мен студенттерге, олардың жетістіктерін бағалауға жаңа талаптар қойылуда. Білім берудің мазмұнын жобалау және құзіреттіліктерді белгілеу мәселесі академиялық топтар, қызмет ұсынушылар мен бітірушілердің бірігіп әрекет етуін қажет етіп отыр. Ғалымдардың зерттеулеріне сүйенсек, құзыреттіліктің құрамы төмендегідей: кәсіби дайындықтың әдіснамалық бағыт- тылығы; қоғамдық саяси пәндердің кәсіби- педагогикалық бағыттылығы; психологиялық –педагогикалық дайындық- тың бағыттылығы; математикалық дайындықтың кәсіби бағыттылығы; әдістемелік дайындықтың ғылыми- теориялық және практикалық бағыттылығы; студенттердің үздіксіз педагогикалық практикасының ғылыми-теориялық және ғылыми- әдістемелік деңгейін көтеру; мамандарды дайындауда тұлғалық - әрекеттік тұғырды жүзеге асыру; болашақ мамандарды қазіргі педагогика- лық және ақпараттық технологиямен қаруландыру; студенттердің үздіксіз компьютерлік дайындығын жүзеге асыру; оқу-ғылыми-өндірістік-педагогикалық кешен жасау [5]. Осы ретте еліміздің кәсіби білім беру жүйесі алдында, оның ішінде болашақ педагог даярлауда ең алдымен педагогтың кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру міндеті тұр. Кәсіби құзыреттілік ұғымын түсіндіруде екі бағыт бар: адамның стандартқа сәйкес әрекет ету қабілеті; жеке тұлға- ның жұмыста нәтижеге жетуіне мүмкіндік беретін сапалары. 1-кесте Адам туралы ғылымдар саласында кәсіби құзіреттілікті қалыптастыруға үлес қосатын, табыс үшін қажетті құзіреттіліктер Проблемалар мен өзіндік менеджментін шешу құзіреттілігі яғни адамның проблемаларды шешуге және инновациялық технологияларды пайдалануға дайындығы Ақпараттық құзіреттілік яғни өздігінен білім алуға және ақпараттық ресурстарды пайдалануға дайындығы Коммуникативтік құзіреттілік яғни әлеуметтік және интерактивті өзара іс-әрекетке дайындығынан танылады Бүгінгі педагогика ғылымындағы жаңа көзқарас бойынша тұлғаға бағдарлы үлгі балаларға білім негіздерін беруді емес, оқу және өмірлік жағдаяттарда алған білімдерін шығармашылықпен қолдануына, түйінді және пәндік құзыреттіліктерді қалыптастыру арқылы өзін-өзі дамытуына, қоршаған шынайылықты түйсінуге, өзінің даралы- ғын сезінуге, негізгі оқу және айналасындағы адамдармен өзара әрекеттесу дағдыларын игеруге, өзінің оқу іс-әрекетін ой елегінен өткізуге жағдай жасауды мақсат етеді. Сонымен қатар қазір негізгі мәселе «Баланы қалай оқыту керек?», «Ойлауға қалай үйрету керек?», «Қалай өз өмірінің менеджері болуға үйрету керек?» дегенге бағытталып отыр. 12 жылдық білім беруге көшуде мектеп алдына негізгі үш бағыт басшылыққа алынады: оқушының жеке қабілетін, әлеуеттік мүмкіндіктерін, ішкі қажет- тіліктерді есепке ала отырып, жеке-даралық бағытта оқыту. Бұл бағыттарды жүзеге асыру үшін мұғалім негізгі үш компонентпен таныс болуы тиіс (1-сурет келесі бетте). Болашақ мұғалімінің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру бірнеше кезеңнен тұратын үдеріс. Ол студенттің педагогикалық оқу орнына түспестен бұрын басталғанмен, оны бітіруімен бір мезгілде аяқталмайды. Оның педагогикалық мамандыққа қажетті сапалық сипаты кәсіби тұлға ретінде қалыптасуының әр кезеңінде түрліше дамып отырады: педагогикалық мамандыққа түскенге дейін, кәсіби-педагогикалық дайындық кезінде және маман ретінде өз бетінше жұмыс жасауы кезінде. Бірақ осы кезеңдердің арасында адамды кәсіби педагог тұлғасына дейін дамытатын өзара сабақтастық болуы шарт. 1-сурет Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 157 Студент өзінің психологиялық-физиология- лық сапаларымен педагогтық қызметке дайын болуы мүмкін, бірақ теориялық немесе практикалық жағынан әлі дайын емес. Мұғалімнің кәсіби дайындығы ұғымын құрайтын тұлғалық және кәсіби сапаларды профессиограмма түрінде көрсетуге болады. Профессиограмма – мұғалімнің тұлғалық сапасының, қажетті педагогикалық және арнайы білімдері мен біліктерінің жиынтығы. Н.В. Кузьмина, В.А. Сластенин, И.Ф. Исаев профессиограмманы түрліше жетілдіріп, маманның кәсіби сапаларын анықтауда бірнеше нұсқаларын ұсынды. В.А. Сластенин педагогтың профессио- граммасында оның жеке тұлғасының инвариантты, мұрат етілген параметрлері болу керек деп есептейді [6]. Ол мұғалімге қойылатын талаптарды бір-бірімен байланысты және бірін-бірі толық- тыратын жалпы азаматтық сапалар, мұғалім кәсібінің өзіндік ерекшелігін көрсететін сапалар және мамандық бойынша арнайы білім, икемділік және дағдылар түріндегі үш негізгі компонентке біріктіреді. Педагогтарды кәсіби даярлау жөніндегі зерттеулерді бірнеше топқа бөлуге болады. Профессиограммаға жоғары оқу орнында білім беру мазмұны нәтижесінде құрылатын, сондай-ақ мұғалімнің кәсіби сапасы үшін қажетті кәсіби білімнің, білік пен дағдылардың жиынтығы енеді. Оны жасау барысында біз педагогты кәсіби даярлау проблемасы бойынша зерттеулерде баяндалатын әртүрлі көзқарастарды есепке алдық. Бір бағытта даярлаудың параметрлерін анықтау кезінде теориялық білімнің мазмұны, оқу-тәрбие әрекеттерін жүзеге асыру үшін қажетті педагогикалық шеберлік пен дағдылар анықталады. Басқа бір бағыт педагогикалық қызметтің құрылымын ашумен сипатталады. Онда негізгі компоненттер ретінде мотивациялық, мазмұндық, үдерістік, бағалаушылық болып жіктеледі. Үшінші бағытта мұғалім қызметінің жекелеген түрлері бойынша білім қалыптастырудың мазмұны, түрлері қарастырылады. К.Н. Дурай-Новакова мұғалім даярлау бағытында жүзеге асырылған жұмыстарды барлық қырларының әзірлік аспектілері бойынша топтастыра келіп, оларды негізгі екі топқа бөледі: оның алғашқысына ерекше ұзақ немесе қысқа мерзімдік жағдайға байланысты айқындалатын даярлаудың психологиялық аспектілеріне жасалған зерттеулер жинақталса, екіншісіне даярлаудың алуан түрлі іс-әрекет түріне жасалған зерттеулері енеді [7]. Мұғалім бір жағынан өмір сүріп отырған кезеңнің қажеттіліне, әлеуметтік жағдайына, қоғамның нақты сұранысына қарай оқытып тәрбиелесе, екінші жағынан, мәдениетті сақтаушы, жеткізуші, тұлғаны адамзат мәдениетінің барлық байлығы негізінде қалыптастырушы ретінде болашаққа қызмет етеді. Әсіресе, қазіргі ақпарат ағыны толассыз құйылған, өзгермелі заманда жас ұрпаққа білім мен тәрбие беретін мұғалімнің қызметі күрделене түскені белгілі. Ғалымдардың зерттеулеріне сүйене отырып, қоғамның және студенттердің жеке ынтасы мен қызығушылығының үйлесімі мұғалімді кәсіби дайындаудың төмендегідей мақсаттары мен міндеттерін айқындайтынын байқадық (2-сурет келесі бетте). Болашақ мұғалімді кәсіби дайындаудың әр компоненті біртұтас педагогикалық үдеріс шеңбе- рінде кәсіби дайындықтың сапасын бағалайтын өлшемдер мен эталондар, критерийлер сияқты базалық сипаттарының жиынтығымен айқындалуы керек. Сонымен, қарастырып отырған проблема жоғары педагогикалық білім беруде қазіргі кезде қойылып отырған талаптарға сай негізгі кәсіби құзыреттіліктерді студенттер бойына қалыптас- тыру мен осы проблеманы шешу үшін педагогика ғылымының әдіснамасына, теориясына және практикасына құзыреттілік тұрғысынан келудің қажеттілігін көрсетеді. инварианттық компонент–мемлекеттің базалық оқу стандарты жүйесіндегі талаптар мен мазмұндарға жауап беретіндей жалпы міндетті оқу жоспарының бөлімін меңгеру профильдік компонент–профильдік оқу стандарты талаптарының мазмұнында көрсетілгендей оқу курстарының тереңдігін, оқылатын пәндердің өзара байланыстылығын меңгеру тұлғалық компонент–оқушылардың өзіндік зерттеушілік дағдыларын қалыптастыруға байланысты арнайы таңдау курстарын, оқу жоспарларын меңгеру М ұғ ал ім нің біл уі ке ре к не гіз гі үш к ом по не нт Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 158 2-сурет Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» Қазақстан халқына Жолдауы. - Астана, 2012. 2. Ж.Ә.Әбиев, С.Б.Бабаева, А.М.Құдиярова. Педагогика: Оқу құралы. – Алматы:Дарын,-2004,-448 б. 3. Г. Ж. Меңлібекова. Білім белесіндегі биіктік. Білімдегі жаңалықтар. - 2009. - №1. - Б. 27-29. 4. Б.Т.Кенжебеков. Монография «Кредиттік оқыту технологиясы негізінде болашақ мамандардың кәсіби құзыреттілігін қалыптастырудың теориялық және практикалық негіздері» Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ, 2010ж-181 б. 5. Исаев И.Ф. Профессионально-педагогическая культура преподавателя: Учеб. Пособие для студ. высш.учеб.заведений. –М.: Издательский центр «Академия», 2004. -208 с. 6. Сластенин В.А. Формирование личности учителя в процессе профессиональной подготовки. - М., 1976. –160 с. 7. Дурай-Новакова К.М. Формирование профессиональной готовности студентов к педагогической деятельности: автореф. ... док. пед. наук. –М., 1983.-32 с.3 К әс іб и м ам ан дай ы ндау да ж оғар ы пән ді к, педаго ги ка лық, ди да кт ик ал ық ж ән е әді стем ел ік де ңгей ге • оқылатын пәндерге байланысты базалық білім деңгейінің болуы (кәсіби деңгей); • мамандыққа байланысты арнайы пәндерден академиялық білім Педаго ги кал ы қ үдер іс бар ыс ынд а бо лаша қ м ұғал ім ін ің ұст аздық мам анды ққ а • бейімделу мүмкіндіктері (өзін - өзі кәсіби бағалау, қобалжу т.б.) • қарым – қатынас, тіл табысу қасиеті; • педагогикалық бағыттылығы, ынтасы, қызығушылығы; Ш ыға рм ашы лық бел се нді лігі н қал ы пт ас тыр у: • мәселені шешуде қалыптан тыс тәсілдерді қолдана білуі; • мәліметтер жинау (портфолио), ілгері жылжу және болжамды тексеру, нәтиже (рефлексия); К әс іб и тұ лғал ы қ қас иет тер і н дам ыту : • педагогикалық шеберлік; • математикалық ойлау; Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 159 Bissenbayeva Zhanat COMPETENCE METHOD IS AS A METHODOLOGICAL BASIS OF FORMATION OF PROFESSIONAL COMPETENCE OF FUTURE SPECIALISTS When we speak about professional competence of the expert, we mean, first of all, his knowledge of the specialty, but at the same time we assume that pro- fessional knowledge is supported with the general hu- manitarian culture of the person, his ability to under- stand world around, ability to communicate. As we already spoke, ability to communicate for a number of professions, is a component of profes- sional competence, a necessary condition of true pro- fessionalism. The professional speech competence should train, give necessary knowledge, to form basic abilities. So that should train and be trained. What includes the concept "professional competence"[80] The concept "professional competence" takes an important place in sociolinguistics, a training tech- nique, rhetoric, pedagogics. In scientific literature there is no consensus concerning the sufficient, necessary level of knowledge and abilities for implementation of full professional communication. It is explained by a difference as in approaches to definition of concept, and the complexity of the phenomenon. The theoretical analysis of literature testifies that the concept "competence" of different manifesta- tions of the essence and irrespective of terminological registration arose in antiquity. Allocation by Platon (427-347 B.C.) the highest step of training, Aristotle's ideals (384-322 B.C.) about the higher education on the basis of a combination of the wide general education to studying of a profession, an embodiment at medieval universities of idea of the organization of professional education on a rational- istic basis, development during modern times of the principle of realism of the higher school, transfor- mation in the ХVІІІ-ХІХ of centuries of the best secu- lar vocational schools to higher education institutions, formation of modern multilevel higher education all these forward historical changes testify to search of approaches to release of the competitor of capable, professionally competent experts by higher education institutions. The term "competence", according to "The American dictionary of English", created by Noah Uebster in 1828, is treated as a literacy synonym. Eventually interpretation of this concept changed [1]. Philosophers differentiated knowledge (compe- tence) and its realization (activity) at all times – to one of the first the attention to the matter was paid by Aris- totle who connected activity with such concepts as "purpose" and "implementation". The concept "competence" as that began to be studied only at the beginning of the XX century. In the field of linguistics F. de Saussure (1906) said that the system of language, is imprinted in the form of the sum of images in mind and doesn't depend on ways of its realization in the speech. Speech activity is diverse and specific, belongs "both to the sphere individual and to the sphere of the social; it can't be referred definitely to one category of the phenomena of human life <…> the unity brings language in speech activity» [2]. In the late sixties and in the early seventies the last century a number of scientists (L.Thayer, R.Cambell, R.Wales, D.Hymes) note insufficiency of this theory and offer broader concept "competence" in which it includes not simply ability to perception and reproduction of elementary statements and ability to understanding and generation of new statements on the basis of knowledge of grammar, but also their psycho- logical, socio-cultural and psycholinguistic conditions of generation in heterogeneous language society. Emphasizes with that D. Hymes that the rules to which rules of grammar and which assimilation pro- vides ability to use language in the course of commu- nication submit are inherent in the statement. In the second half of the XX century in connec- tion with applied value of skill of literacy there was a concept "functional literacy». In 1980-1990 determination of literacy become wider and start including such calls as globalization, including influence of new technologies and means of information. In ХХІ an eyelid began to understand wider purpose as literacy – creation of society of knowledge that led to a training purpose specification. The new interpretation of the purpose of educa- tion staticized the terms "competence" and "compe- tence". The concept "competence" of education was en- tered in the seventies the last century into the USA in relation to the theory of language by N. Chomsky. He suggested to distinguish competences and knowledge of language, meaning by knowledge system of lan- guage, and by competence use of language in concrete situations. The use is also actual manifestation of com- petence at development of language as use of language is connected with personal experience, formation of skills [3]. Today the main tendency affecting conceptual basis of educational system should be considered tran- sition to a competence-based basis. It is known that competence-based approach in- teracts with personal focused, being methodological base as at a stage of an average of the general, and professional education. A.V.Khutorskoy considers that the competence-based focused education is a global tendency in world educational system [4]. Active discussion of the key concepts "compe- tence" and "competence" connected with the subject "Competence-based Approach in Education" began in works of scientific teachers, theorists and methodolo- gists, right after publication in 2007 in document Eng- lish with the name "Key Competences for Training Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана Science and life of Kazakhstan. №3 (30). 2015 .................................................................................................................................................................................................. ........... 160 during All Life//Recommendation of the European Parliament" [5]. In this context competence-based approach is the main characteristic of all content of formation of the Republic of Kazakhstan. In "The state program of functioning and development of languages on 2011- 2020" need of creation optimum sociolinguistic space in Kazakhstan by stage-by-stage realization of lan- guage policy is emphasized [6]. In line with compe- tence-based approach also the system of philological education in the field of foreign languages is being built. We will consider the existing definitions of the scientific studied concepts "competence" / "compe- tence". I.A.Zimnyaya writes that there are two options of interpretation of a ratio of these concepts: they either are identified, or differentiated [7]. Proceeding from this point of view as scientific category we will consider a general concept about competence on the basis of the analysis of some defini- tions of the concepts "competence", ""educational competence" taken from different sources: - Competence (Latin of competence – suitable, corresponding, appropriate, capable, knowing) – quali- ty of the person having comprehensive knowledge in any area and which opinion therefore is weighty, au- thoritative [8]. - Competence is the ability to implementation of real, vital action and the qualification characteristic of the individual taken in the moment of its inclusion in activity; as any action has two aspects: resource and productive, development of competence defines trans- formation of a resource into a product [9]. - Competence is the potential readiness to solve problems with skill; includes substantial (knowledge) and procedural (ability) components and assumes knowledge of a being of a problem and ability to solve it; continuous updating of knowledge, possession of new information for successful application of this knowledge in specific conditions, i.e. possession of operational and mobile knowledge [10]. - Competence is a possession of a certain com- petence, i.e. the knowledge and experience of own activity allowing to take out judgments and to make decisions. жүктеу/скачать 5,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|