11. Ұғым және сөздің өзара байланысын салыстырып (ғалымдардың пікірлерін қосып), өз тұжырымыңызды жасаңыз. Мысалдармен дәлелдеңіз. Сөз болған жерде ұғымның болуы заңдылық екені мәлім. Ұғым мағынамен байланысып,оймен,ойлаумен ұштасып жатады. Ойлау мен сөзді бірінен- бірін тағы да бөліп алуға келмейді. Бірақ екеуін біріне тепе-тең деп қарауға да болмайды. Тіл білімінде ұғымды сөзден бөліп қирамай, сөзсіз ұғым болмайды дей отырып, сөз ұғымның қалыптасуында маңызды қызмет атқаратынын ғалымдар ертеден-ақ айтып келеді. Сөздің өзі белгілі дәрежеде ұғымының қалыптасуы арқылы сараланып, дыбыстық бір бүтін мағыналы сөзге айналады. Ұғымды қалыптастыруға, оны айтуға сөз керек болды. Өйткені ойлаудың өзі де сөз арқылы болатындықтан ұғымда сөз арқылы пайда болады, бірақ ұғымның мағынасы кең, бір сөзденде, көп сөзден де бір ұғым болуы әбден мүмкін. Ұғым түйсіктен басталады. Табиғаттағы (сырттағы) зат адам түйсігіне әсер еткенде адам ойлай бастайды. Философияның заңы бойынша кез –келген көрінген зат адамда ой тудырады. Ұғымды сөз жинақтап аяқтайды. Осылай ету арқылы адамның сезім күйі ұғым мазмұнын қабылдағандай дәрежеге жеткен кезеңде сөз – түйсікті ұғымға айналдыратын форма деуге болады. Сондықтан ол екеуінің арасына тепе-теңдік белгі қоюға болмайды. Сөздің шығуы ұғымның сезім тұжырымының қабылдау актісі деуге болады.
Ұғымдеп заттардың белгілерін бейнелендіретін ойлау формасын айтамыз. Яғни ұғымда мәндік белгі болуы қажет.
Ал сөз ұғымның тілдік қабығы.Сөз зат пен құбылыстың атын, түр-түсін, сапалық белгісін, амалын, қимыл-әрекетін таңбалаушы мағыналық-құрылымдық бірлік.
Ғалымдардың пікірі
Ф. Энгельстің пікірінше ұғым дегеніміз ойлау
М.Горький пікірінше сөз барлық фактілер мен ойдың киімі
Өз ойым
Эньгельстің ойымен толық келісемін себебі ұғым арқылы адам ойлайды. Ой болмысты бейнелейді. Ал ойлау арқылы адам болмысты танып біледі.
Біз сөз арқылы өзіміздің ойларымызды сыртқа білдіре аламыз. Сол себептенде анық айталмын сөз ол ойдың пікірі
Мысалдар
Мысалы,"құйрықты жұлдыз" деген ұғымда -оның мынадай белгілері бейнеленген: 1)жұлдыз, 2)өте сиреген газдардан тұрады, 3)күнге жақындаған сайын бірте - бірте жарқыраған құйрығы көрінеді.Осы аталған үш белгі құйрықты жұлдыздарға ортақ және мәнді белгі болып табылады.
