Лғасы б а р д ы ң ж ағасы бар, інісі б а р д ы ң
тынысы бар;
Ү л ке н түрьіп к іш і с ө й л е ге н н е н без, аға тұрып іні с ө й л е
-
геннен без; А ғ а ғ а қ а р а п іні өсер, а п а ға қ а р а п с і ң л і өсер
дейтін м а қ а л д а р үлкенді с ы й л а у ғ а мегзейді, а ғ а мен апа-
ның хұқығ ын з а ң д а с т ы р ад ы . А л а й д а сы й - к ү рме т бір ж а к
ты б олмау керек, а ғ а інінің, апа сіңлінің ка ді р - к ас и ет і н
б а ғ а л а й білуге тиіс.
К ой асы ғы дем еңіз, қ о л ы ң а ж ақса
сақа түт, жасы кіш і дем еңіз, а қ ы л ы асса
—
аға тут
дей-
тін м а қ а л д ы ң мәнісі сонда.
Үй ішіне келетін ж а ң а мүше — келін. Келін — « жа т»
жұ р тт а н келеді, өз руының са лт -с а н а с ын а л а келеді. Елі-
нің ж а қ с ы әдет- ғұрпын әкелсе, нүр үстіне нүр, ж а м а н әде-
тін әкелсе, р у д ың
к а л ы п т а с қ а н
т үрмы с - са л т ы н,
әдет-
ғүрпын бүзуы да мүмкін. С о нд ық т а н к а р и я л а р үйленетін
ж а ст ы ондай «хауіптен» күні бұрын с а қ т а н д ы р а бастай-
ды.
К ө р іп а л ғ а н көріктіден к ө р м е й а л ғ а н текті
артық;
Е с ік к өрген ді а лм а, бесік к өрген ді
а л
деп а қ ы л -к ең ес
айтады.
Ауыл ын д а с ып ай ыл ап « қ а л ы ң д ы қ »
а т а н ғ а н
қыз —
күйеуінің а у л ы н а - к е л іс і м е н «келін»,
К е л і н н ің
аяғы нан ,
қойіиы н ы ң таяғьшан; Ж щ с ы к е л і н
—
кел ін , жаман ке-
л ін
—
к е л с а п
деп ж а ң а ж ү р т ж а с мүшесін ж а м а н д ы к т а н
са қтан д ырып , ж а қ с ы л ы қ қ а б а ғ д а р л а й д ы . Екі нші ж а ғ ы -
н а »
Ж а қ с ы н ы ң үйі түссе к ү й і түседі, ж ам анн ы қ уй і түссе
иі түседі; Катын а л с а ң отын ал, бір құшағын, артық ал,
деп жігітті қ а й р а й д ы ,
үйлі б олғ ан
соң
оның
қ а м ы н
ойлауды ескертеді.
Әрбір үйді ң бір қ а ді р л і мүшесі — а т а сы мен әжесі .
Ата-анақның қ а д ір ін б а л а л ы б о л ғ а н д а б ілерсің...; Атасыз
үй
—
п а н а с ы з
дейтін м а қ а л д а р соны а ң ғ а р т а д ы . «Кімде-
кімнің үйінде қ а р т а й ы п отыр ған әке-шешесі немесе ата сы
мен әжесі секілді қ ы м б а т т ы «қон ағ ы» болса,
ол
үйіне
к ү д ай ды ң одан а р т ы қ қүрметт і өкілі келеді деп о й л а м а -
сын, егер үйді ң иесі о л а р ғ а д у р ы с қ а р а п , қ а м қ о р л ы қ ж а -
саса, а т а - а н а л а р ы оның о т ба с ы н ың құ т ы болып т а бы ла -
д ы » 1 — дейді Гілатон.
Қ а з а қ е же л де н
ат а -а н а н ы ,
қ а р и я л а р д ы
қа ді р л ей ,
сыйлай білген. Қ а р т т а р ғ а деген сол
ы қ ы л а с — і лтипат,
қүрмет-сый м а қ а л - м ә т е л д е р д е л а й ы қ т ы орын ал ған . Көп-
ті көрген қ а р и я л а р үйде о қытушын ын , тәр б и еші ні ң қыз-
меттерін а т қ а рғ а н , неме ре-шөбере лері н ту ған б а л а с ы н а н
кем
көрмеген. Әке-шешесі
немесе а та -ә ж е с і т ұ р ғ а н д а
жас ж ұ б а й л а р б а л а менікі демеген, б а л а м деуге б а т а ал-
Достарыңызбен бөлісу: