4. Биржа мүшелерінің және биржалық саудаға басқа да қатысушылардың өзара есеп айырысу тәртібі. Ол саудаға қатысушылардың өзара құқығы мен міндеттерін айқындап, олардың мүддесін қорғауды қамтамасыз етеді. Есеп айырысу жүйесі әр алуан. Мыс. АҚШ-та есеп айырысу жүйесі ұлттық клирингтік корпорация арқылы жүргізіледі. Мәміле жасасқаннан кейінгі бес жұмыс күні аралығында бағалы қағаздарға ақы төлеу және оны жеткізіп беру жұмыстары жүзеге асырылады. Лондон қор биржасы да жеткізіп беру және есеп айырысу мәселелерін бес күн мерзімде атқаруға көшті.
Биржалық сауда ережесінің талаптарының орындалуын бақылауды биржалық комитет жүргізеді. Ол биржалық саудаға қатысушылардың ережені бүзу жағдайларын талқылап, ондай жағдайлар орын алғанда әр түрлі жаза қолданады. Ең ауыр жаза - биржа мүшелігінен шығару. Ондай жаза, мыс, өтірік ақпарат таратушыға, алаяқтық жасаушыға және алдаушылық жолға түскендерге қолданылады. Биржа әкімшілігі ережені бүзған жағдайлар туралы және оны бұзушы компанияның атауын немесе жеке тұлғаның аты-жөнін көрсетіп, сондай-ақ қолданылған шаралар туралы саудаға қатысушыларға баяндап тұрады.
Достарыңызбен бөлісу: |