15.4. Хеджирлеу және биржалық алыпсатушылық
Биржалық сауда тәжірибесінде сауда (саудагерлік) хеджирлеу және алыпсатушылық болып бөлінеді. Хеджирлеу деген ол бағаның қолайсыз өзгеруінен биржалық сақтандыру. Ал биржалық алыпсатушылық деген ол фьючерстік шарттың уақытына, кеңістігіне және тауар түрлерінің баға динамикасына негіздеген пайда табу тәсілі.
Саяси экономиялық түсінік бойынша хеджирлеу де, биржалық алыпсатушылық та - екеуі де саудагерлік, яғни өндіру кезінде емес, айналыста - баға айырмашылығынан пайда табу тәсілі. Хеджирлеу мен алыпсатушылық - қатар жүретін және бірін-бірі толықтыратын биржадағы саудагерліктің екі формасы. Дегенмен олардың бір-бірінен айырмашылығы да бар. Олар бір медальдың екі жағы тәрізді. Хеджирлеуді алыпсатушылықтан айыруға болмайды және керісінше де болады.
Биржада хеджирлеуді, әдетте, кәсіпорын, ұйым және жеке адам жүргізеді, әрі сол кезде олар, яғни өндірушілер, қайта өңдеушілер, сатушылар дәл сол кезде олар нақты тауарлар нарығының қатысушылары да болады. Алыпсатушылықпен, әдетте, фьючерстік шарт бағасының айырмасынан пайда табу мақсатында биржа мүшелері, көбіне жеке адамдар шұғылданады. Нарықтық шаруашылықта басты мақсат - қандай операциялар есебінен екеніне қарамай - пайда табу. Хеджирлеудің мақсаты - тапқан пайдамен нақты тауар нарығындағы шығындарды өтеу.
Достарыңызбен бөлісу: |
