Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі: Оқу құралы. Алматы: 2007


Сурет. Биржаның ұйымдық құрылымы



бет142/219
Дата17.04.2022
өлшемі1,63 Mb.
#31259
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   219
Байланысты:
Áà?àëû ?à?àçäàð íàðû?û æ?íå áèðæà ³ñ³ Î?ó ??ðàëû. Àëìàòû 2007

11.1. Сурет. Биржаның ұйымдық құрылымы
Қор биржасының ағымдағы қызметін колма-қол басқарушы орган -басқарма. Оның кұрамына президент, вице-президенттер және қосалқы қызметкерлер кіреді. Биржалық кеңес бекіткен президент қор биржасының міндеттерінің орындалуына жеке жауапты, сондай-ақ ол биржаның құрылымдық бөлімдерінің қызметіне де жауап береді. Қаржылық-шаруашылық қызметке ішкі бақылауды тексеру комиссиясы жүргізеді. Ол комиссияның төрағасы және оның екі орынбасарынан тұрады. Комиссия құрылымдық бөлімшелердің экономикалық жағдайларын тұтас тексеріп, одан кейін биржаның жылдық есебі және баланстары бойынша қорытынды жазады.

Биржаның келесі атқарушы органы - арбитраждық комиссия. Ол мәмілеге қатысушылар арасындағы шаруашылық мәселелердің құқықтық тұрғыдан дәл шешілуін тексереді. Егер брокерлік фирма төлем немесе құжат жеткізу мерзімдерін орындамаса, арбитраждык комиссия айыппұл төлеу, ресми ескерту, кінәлілерді биржа мүшелігінен шығару тәрізді жаза қолданады.



Листинг бөлімі акционерлік компанияларды листинг тізіміне енгізу жөнінде жұмыс жүргізеді. Бұл бөлім сенімсіздеу эмитенттердің қаржы активтерін қор биржасына түсірмеу мақсатында бағалы қағаздарды мұқият талдау негізінде қатаң сараптау және іріктеу жүргізеді. Сөйтіп, листинг инвесторлардың мүддесін қорғауды және биржа айналысындағы бағалы қағаздарға олардың сенімін арттыруды қамтамасыз етеді. Мыс, АҚШ-та бағалы қағаздарды 20 мыңнан астам әртүрлі фирмалар мен компаниялар шығарады, алайда олардың тек оннан бір бөлігінің ғана бағалы қағаздарын биржада саудаға түсіруге рұқсаты бар [10; 119.].

Биржада үш түрлі бағалы қағаздар:

Біріншіден, листинг процедурасынан толық өткен және биржаның ресми тізіміне іліккен;

Екіншіден, листинг процедурасынан ішінара өткен және биржаның листинг алдындағы деп аталатын тізіміне іліккен;

Үшіншіден, еркін айналыстағы бағалы қағаздар, яғни лис­тинг және листинг алдындағы процедуралардан өтпеген қағаздар айналымға түсуі мүмкін.

Қор биржасындағы саудаға бағалы қағаздарды іліктіру механизмімен қатар оларды биржадан алу механизмі, яғни делистинг те бар. Делистинг акцияның құнсыздануы жағдайында, компанияның дағдарысқа ұшырауы, капиталының азаюы, есепті жыл ішінде шығындарының көбеюі, биржаның алдындағы кез-келген міндеттемесін орындамауы және т.с. себептер әсерінен жүргізіледі. Делистингтің уақытша және тұрақты түрі болады. Уақытша делистинг кезінде бағалы қағаздар туындаған проблемаларды толық шешу үшін листинг алдындағы саудаға түсіріледі.

Компания делистинг кезіндегі шарттарды орындағасын бир­жа басқармасының шешімімен бағалы қағаздар ресми тізімге енгізіледі.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет