тырысатын әлеуметтік қозғалыс.
442
15-ТАРАУ
Екіншіден, адамдардың әлеуметтік құндылықтарына немесе
билігі мен мәртебесіне қауіп төнген кезде кері қозғалыс туындайды.
Бұл жағдай әсіресе алғашқы қозғалыс қанатын кеңге жайғанда пайда
болады. XIX ғасырдағы спирттік ішімдіктен бас тартуға бағытталған
қозғалыс зор қарсылыққа тап болды. Керісінше, бүгінгі таңдағы жал-
пы ішкілікке емес, тек көлікті мае күйінде басқаруға қарсы қозғалыс-
тың өзіне оппозиция мүлде жоқ десе болады.
Үшіншіден, жаңа қозғалыстан қауіп сезінген адамдар тобы
қуатты одақтас тапса кері қозғалыс пайда болады. Мүндай одақтас-
тар саяси партиялардан, одақтардан, шіркеуден немесе басқа да ма-
ңызды әлеуметтік топтан шығуы мүмкін. Осы орайда, шылым ше-
гетіндер мен мейрамхана иелерін тағы бір марте мысалға келтіруге
болады.
Баланы алдыртып тастауға қатысты шиеленіс қозғалыстар мен
кері қозғалыстар арасындағы өзара байланысқа тамаша мысал бола
алады. 1960 жылдардағы жасанды түсікті қолдайтын қозғалыс өзіне
аса назар аудартпады. Онда, негізінен, саяси элита - докторлар, заңгер-
лер және саяси топтарға мүше әйелдер болғандықтан шыгар. Сондық-
тан болуы керек, БАҚ-та бұл қозғалыс туралы көп айтылмады (Luker,
1985). 1973 жылы Жоғарғы соттың шешімімен оның Рой мен Уэйдтің
қарсыластарын жеңуі халықты таңғалдырды және жасанды түсікке
қарсы қозғалыс тудырды (Meyer & Staggenborg, 1996). Kepi қозғалысқа
баланы алдыртып тастауды заңдастыру дінге, отбасы тұрақтылығы-
на және әйелдердің қоғамдағы рөлі мен табиғатына қатысты дәстүрлі
салаларға қауіп төндіреді деп санаған әйелдер де, ерлер де қосылды.
Жасанды түсікке қарсы қозғалыс бұқаралық ақпарат құралдарында
көрсетуге тұрарлық әрекеттер жасаған соң қосымша қолдаушыларға
ие болды. Рой мен Уэйдтің ісі қаралғаннан кейінгі жылдары қолдау-
шы және кері қозғалыстар саяси одақтас іздей бастады. Таңдау құқы-
ғын қолдаушылар Демократиялық партиямен, ал жасанды түсікке
қарсылар Республикалық партиямен бірікті. Қазіргі таңда америка-
лықтар «таңдау құқығын қолдаушылар» және «өмір сыйлаушылар»
болып екіге бөлінген (Gallup.com, 2011с). Екіжақтыңешқайсысы да әлі
жеңіске жеткен жоқ.
Достарыңызбен бөлісу: