Дәстүрлі және дамыта оқытуды салыстыру кестесі.
|
Дәстүрлі психо-педагогика.
|
Дамыта оқыту психо-педагогикасы.
|
Мәні
|
Білім, ептілік, дағдыны меңгеру.
|
Баланың өзін-өзі субьекті ретінде өзгеруі.
|
Мақсаты
|
Білім, ептілік, дағдыны игеру.
|
Әрбір оқушыға оқып-тану үрдісінің өзіндік өзгеретін субьектісі ретінде дамуға жағдай жасау, қасиет- қабілеттерін дамыту.
|
Дамудың негізгі факторы.
|
Білім, ептілік, дағдының дәрежелері.
|
Соған қоса маңызды психикалық қызметтерін, ақыл- ой жұмысының тәсілдерін қалыптастыруға мүмкіндік беретін оқу үрдісі.
|
Мұғалімнің ролі.
|
Дайын білімді түсіндіруші, бақылаушы, бағалаушы тәртіпті қадағалаушы білім насихатшысы.
|
Танымдық іс-әрекеті, ұйымдастырушы, ұжымдық істердің ұйытқысы, кеңшісі.
|
Педогогтың негізгі талабы.
|
Мен сияқты істе
|
Ойлап істе
|
Педогог қызметі
|
Білім беру.
|
Адамды « өсіруші ».
|
Әрекетік стилі
|
Авторитарлы
|
Демократиялы.
|
Мұғаліммен
оқушының өзара қарым-қатынастық стилі
|
Монологты
( мұғалім жағынан )
|
Диалогты.
|
Оқытудың басын әдісі
|
Мәліметілік
|
Ізденісті- зерттеушілік.
|
Сабақ ұйымдастыру түрі
|
Фронтальды, топтық.
|
Жекебастық, топтық.
|
Мазмұнның негізі.
|
Адамның кейбір саладағы іс- әрекеттерін құрастырудың жалпылама ұстанымдарына сүйеніп анықталған мәселелерді шешудің дайын әдістері.
|
Дамыту үрдісіндегі оқушылардың игеретін іс- әрекеттерді қалыптастыру ұстанымдарын анықтайтын ғылыми түсініктер.
|
Әдіс- тәсілдер.
|
Көрсету-түсіндіру жаттықтыру бақылау бағалау.
|
Оқу мақсаттарының қойылуы, ізденушілік, зерттеушілік, әрекеті табылған шешімді дәлелдеу шешімді тексеру.
|
Әрекеттік
түрі
|
Басқарушы мен бағынушы.
|
Іскерлік – серіктестік ынтымақтастық.
|
әрекеттестіктегі
қызметтер.
|
Мұғалім- жетектеуші оқушы- орындаушы
|
Қызмет бөлінбейді бірлескен ізденіс.
|
Педогогтың матери
алды түсіндіруге кеткен уақытымен салыстырғандағы
Оқушының өздік жұмысының уақыты.
|
Өте аз.
|
Салыстырмалы.
|
Оқушы позициясы
|
Қызығу аз, пассивті.
|
Қызығу бар, активті ынталы шабытты.
|
Оқуға деген мотив.
|
Эпизодты түрде туындайды.
|
Әрқашан және мақсатты бағытталған.
|
Сабақтағы жанға жайлы сәттер.
|
Кей кезде пайда болады.
|
Әрдайым және мақсаты бағытталған.
|
2-3 тақырып. Қазіргі замандағы білім берудегі оқытудың негізгі бағыттары
1. Оқыту бағыттарының жалпы психологиялық негізінің қалыптасуы
2. Қазіргі замандағы оқытудың негізгі бағыттары
Физиология тұрғысынан оқу нейрогуморальды механизмдердің шартты рефлекстерді өндіру жоспары, жоғары жүйке қызметінің заңдылықтары (қозу мен тежеудің топтау және иррадиацияцы, оң және теріс индукция, доминанттар), мидың аналитико – синтетикалық қызметі ретінде қарастырылады.
Психология тұрғысынан оқу субьект белсенділігі, қызмет, психологиялық дамудың шарты ретінде қарастырылады. Оқу адамның жүріс – тұрысынан көрінеді, және оның алда жүйелі түрде өзгеруіне әкеледі. Бұл тұрғыдан ерекше таңба – белгілік құрылымның ақпараттық функциясына, танымдық және дәлелді құрылымдардың өзгерістеріне маңыз беріледі.
Әлеуметтану тұрғысынан оқу әлеуметтанудың, жекелей және қоғамдық сананың байланысының шарты ретінде қарастырылады. Бұл ұстанымда оқу іске асырылатын, әлеуметтік басқарудың білімді жүйелерінің түрлі қалыптары қарастырылады.
Аксиология тұрғысынан, оқу этикасы құнды қалыптастыру және өзін - өзі анықтау, қоғамдық қалып, ереже, құндылықтардың интернализациясының үрдісі ретінде қарастырылады.
Кибернетика тұрғысынан оқу білім алу жүйесінде тура және кері байланыстардың басқару аңғарын сипатталуы, стратегияның, бағдарлама мен алгоритмдердің өндіру және өзгертілуі ақпараттық үрдіс ретінде қарастырылады.
Философия тұрғысынан (гносеологиялық жоспарда) оқу танымның спецификалық түрін ұсынады. Оқуда обьективті және субьекитвті форма мен мазмұн т.б арасында қайшылықтар пайда болады және шешіледі. Логикалық көру тұрғысынан логикалық ойлаудың негізі, алгоритмдердің жалпылауды өндіру қалыптасу негізі ретінде қарастырылады. Оқу материалын логикалық реттеу, ұйымдастыру үрдісін оңтайлы ету - оқудың логикалық қарастырылуының негізі.
Педагогикалық тұрғыдан оқу мынадай үзіндіде қарастырылады, « тәрбие мен оқу мақсатқа бағытталған жүйені, қоғамның пайдалануы тұрғысынан қажетті шарттарды, қоғамдық тәжірибені неғұрлым тиімді беруді қамтамасыз етушілерді көрсетеді» [115, с. 28]. Психотерапияның қолдану және іс-әрекеттің дезадаптивті есебінің маңыздылығын белгілейді. Педагогикалық психология оқуды ең алдымен психология және педагогика тұрғысынан қарастырады, бірақ әлеуметтік, кибернетикалық, философиялық, логикалық тұрғыдан да есепке алады.
Достарыңызбен бөлісу: |