12. Заңдыллықты анықтап, a+b –ны табыңыз.
А) 240 В) 230 С) 151 Д) 200 Е) 130
13. Сұрақ белгісінің орындағы санды табыңыз.
А) 8 В) 37 С) 22 Д) 17 Е) 16
14. Бос орындарды 3, 4, 6, 7, 8 және 9 сандарын қолдана отырып толтырыңыз. Көлденеңінен, тігінен және диагональ бойынша сандардың қосындысы 15-ке тең. Әр сан 1 рет қолданылады.
15. Сандар белгілі бір заңдылықпен жазылған.Сұрақ белгісінің орнындағы санды табыңыз.
А) 2 В) 1 С) 4 D) 3 Е) 5
16. Кестедегі көлденең жолдарды зерттеп, сұрақ белгінің орнындағы санды тап.
5
|
7
|
20
|
15
|
6
|
7
|
12
|
30
|
16
|
2
|
10
|
22
|
10
|
5
|
25
|
?
|
A) 18 B) 20 C) 25 D) 23 E) 15
17. Сұрақ белгісінің орнындағы санды табыңыз.
3 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
18. Квадраттың торларына натурал сандар әр жолдағы, әр бағандағы және әр диагональдағы сандардың қосындысы бірдей болатындай етіп жазылған. Х-тің орнына қандай сан жазылған ?
х
|
|
|
|
|
6
|
4
|
|
3
|
|
5
|
|
A) 8 B) 10
|
C) 2 D) 1 E) 7
|
19. Сұрақ белгісінің орнында болатын санды табыңыз.
3х+5=x+45
|
|
20%
|
|
4
|
6x-3=x+57
|
|
25%
|
|
?
|
A) 8 B)4
|
C) 7 D) 6
|
E) 3
|
22. Сұрақ белгісінің орнындағы санды табыңыз.
Ана
|
|
5n-7
|
|
8
|
Бала
|
|
9-2n
|
|
1
|
жанұя
|
|
30-4n
|
|
?
|
A)10
|
B) 5 C) 4 D)6
|
E) 7
|
§1.5. Сандар мен әріптер байланысы.
Шифрлы есептер әріптермен, сандармен, фигуралармен және символдармен келеді. Әріп пен сандарға байланысты шифрлы есептерде әрбір әріпке бір цифр сәйкес келеді.
1-мысал: ҚАТАЛ сөзіне сәйкес келетін жауапты таңдаңыз.
МАСАҚ
БАТЫЛ
ҚАНАТ
ҚАТАЛ
МЫСАЛ
|
97872
36472
57862
97178
37479
|
Шешмі: Әрбір әріпке бір цифр сәйкес келеді. Бағандар арқылы тапсақ есеп оңай шығады.
Алғашқы бағанға қарасақ екі Қ, екі М және бір әрпітері бар, ал сандарда екі 9, екі 3 және бір 5 бар. Олай болса, ҚАТАЛ сөзі 97872 санына сәйкес келеді.
2-мысал: АЛАШАХАН сөзіне сәйкес келетін жауапты таңдаңыз.
КЕН = 103
ШАЛ = 452 АЛАШАХАН = ?
ХАТ = 957
А) 54535653 В) 52575653 С) 59525453 Д) 52545953 Е) 51575653
Шешімі: Әрбір әріпке бір цифр сәйкес келеді. КЕН = 103 (К=1, E=0, H=3), ШАЛ=452 (Ш=4, А=5 және K=2) және ХАТ=957 ( Х=9, А=5және Т=7). Олай болса, АЛАШАХАН = 52545953.
3-мысал: Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сөзді табыңыз.
КӨКШЕТАУ + КӨКСЕРЕК = КӨКСЕТ
ҚҰЛПЫНАЙ + ҚЫЗҒАНЫШ = ?
А) ҚЫЛПАН Б) ҚЫЗҒАН С) ҚҰЛПЫР Д) ҚҰЗҒЫН Е) ҚҰРҒАН
Шешімі: КӨКШЕТАУ + КӨКСЕРЕК = КӨКСЕТ
КӨКСЕТ сөзі алғашқы екі сөздегі қатар тұрған екі әріптерінен алынған. КӨ сөзі бірінші сөздің 1-2 әріптері, КС сөзі екінші сөздің 3-4 әріптері және ЕТ сөзі бірінші сөздің 5-6 әріптерінен құралып КӨКСЕТ сөзі алынған. Дәл осы әдісті қолданып сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табамыз.
ҚҰЛПЫНАЙ + ҚЫЗҒАНЫШ = ҚҰЗҒЫН.
§1.5. Сандар мен әріптер байланысы тақырыбы бойынша тест тапсырмасы.
1. АҚҚУ сөзіне сәйкес келетін жауапты табыңыз.
АҒЗА АҚҚУ АҚСУ АЛҚА АМАЛ
А) 3112 В) 3263 С)3158 Д)3913 Е)3439
2. 7351 санына сәйкес келетін жауапты таңдаңыз.
7273 3747 2187 5747 7351
А) АЛТЫ В) ЛАҚА С) МЫНА Д) ТАҚА Е) АМАЛ
3. 01625 санына сәйкес келетін жауапты таңдаңыз.
41072 01625 91568 61432 71586
А) TERLI В) LEYHA С) YESBA Д) BERIL Е) SELAR
4. АРМАН сөзіне сәйкес келетін жауапты табыңыз.
АЙҚЫШ АЙЛЫҚ АРҚАН АРМАН АҚШЫЛ
А) 51743 В) 52147 С) 56859 Д) 52341 Е) 56159
5. 32476 санына сәйкес келетін жауапты табыңыз.
31236 36178 39879 39178 32476
А) АЛПЫС В) АҚШЫЛ С) АТЛАС Д) АСТЫҚ Е) АШТЫҚ
6. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сөзді табыңыз.
АҚТӨБЕ + АТЫРАУ =ҚАТАБА
ҚОРҒАН + ТОШАЛА = ?
А)АЛАҒАН В) ТОҚТАЛ С) ОҚОТАЛ Д) ТОҚОНА Е) ҚОРШАЛ
7. 32176 санына сәйкес келетін жауапты табыңыз.
1
|
2
|
27654
43865
56794
12345
52479
|
MLBAT
LESTA
ABRST
TLAEK
TSEKA
|
А)BMESN В) EABMS С) LESRA Д) KTLBA Е) BLMES
8. АЗАТТЫҚ сөзіне төмендегі жауаптардың қайсысы сәйкес келеді?
А)4542889 В) 3234456 С) 7573332 Д) 3003317 Е) 9182233
9. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сөзді табыңыз.
ГЕОГРАФИЯ + ХИМИЯ = ГРАМИ
ГЕОМЕТРИЯ + ТАРИХ = ?
А)ГЕОТР В) ГЕМЕТ С) ТАРГЕ Д) МЕТРИ Е) РАТРИ
Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін жауапты таңдаңыз.
K L N A E
?
S U C A R
B C L S U
R E B B K
|
§1.6. Символдар мен шифрлар. Жаңа логикалық амал.
Берілген символдарға байланысты өзара қосу, азайту, көбейту және т.с.с. амалдардың қолданылуы арқылы шешімі табылады. Алғашқы өрнектерде қандай амалдар қолданылғаны анықталып, соңғы өрнекке дәл сол амалды қолдану арқылы сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сан табылады.
1-мысал: Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
48Ͽ14=68
64Ͽ19=90
78Ͽ27=102
93Ͽ42=?
Шешімі:
(48-14)·2=68
(64-19)·2=64
(78-27)·2=102
(93-42)·2=102
Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сан 102-ге тең.
2-мысал: Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
987₪453=12
695₪143=12
768₪224=13
888₪334=?
Шешімі:
(9+8+7)-(4+5+3) = 12
(6+9+5)-(1+4+3) = 12
(7+6+8)-(2+2+4) = 13
(8+8+8)-(3+3+4) = 14
Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сан 14-ге тең.
3-мысал: Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
a■b=a+2b
a▼b=3a+b
a◊b=2a+3b
(8▼3)◊(6■5)=?
Шешімі:
8▼3=3·8+3=27
6■5=6+2·5=16
27◊16=2·27+3·16=54+48=102
Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін сан 14-ге тең.
4-мысал: Егер 7 ☼ 3 = 30, 8 ☼ 7 = 45 және 5 ☼ 9 = 42 болса, онда 7 ☼ 4 өрнегінің мәні нешеге тең? 33
§1.6. Символдар мен шифрлар. Жаңа логикалық амал тақырыптары бойынша тапсырмалар.
1. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
7ᴥ5=36
2ᴥ12=42
14ᴥ3=51
25ᴥ4=?
2. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
11■12=35
9■4=17
8■14=36
17■2=?
3. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
198▬325=8
684▬214=11
973▬356=5
875▬412=?
4. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
5►2=(3.7.10)
4►3=(1.7.8)
2►1=(1.3.4)
3►1=?
5. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
13☺7=36
21☺10=121
13☺5=64
9☺3=?
6. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
16☻6=52
5☻8=69
6☻7=55
13☻5=?
7. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
(6♪2)♫8=24
(4♫8)♪2=16
56♪(1♫2)=28
(18♪6)♫12=?
8. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
a■b=a+b-1
a☻b=a-b+1
a►b=a+b+1
(12►6)☻(8■13)=?
9. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
a☻b=2a+b-1
a■b=2b-a-1
a►b=3a-2b+1
(5☻4) ► (6■3)=?
10. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
72♥12=27
44♥20=16
94♥11=26
53♥37=?
11. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
7♯24=25
5♯12=13
9♯40=41
3♯4=?
12. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
15☼73=26
40☼55=25
63☼21=20
71☼88=?
13. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
52♣2=49
11♣4=16
30♣4=81
41♣3=?
14. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
(12●5)□7=9
(27●12)□11=14
(81●40)□30=31
(55●10)□3=?
15. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес келетін санды табыңыз.
10■10=80
6■3=9
7■2=5
9■4=?
16. a╩b=+ болса, онда 3╩(3╩1) өрнегінің мәнін табыңыз.
17. х║у=xy(x-y) болса, (2║1)║(3║2) өрнегінің мәнін анықтаңыз.
18. е∆n= болса, (3k∆6)(1-4) өрнегінің мәнін анықтаңыз
19. a↕b= болса, онда 4↕2+4↕32 өрнегінің мәнін анықтаңыз.
20. ○a=sina және ●b=cosb болса, онда (○(-))+●() өрнегінің мәнін анықтаңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |