Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының мектепке дейінгі, жалпы орта, техникалық кәсіптік білім беру ұйымдарының облыстық оқу-әдістемелік кабинеті


Неше бөренені 18 рет кескенде, олардан 25 бөлік алынатынын анықтаңыз. A) 10 B) 6 C) 7 D) 9 E) 8 10



бет36/61
Дата24.02.2022
өлшемі1,86 Mb.
#26358
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   61
Байланысты:
Математикалы сауаттылы Есетов ЕН

9.Неше бөренені 18 рет кескенде, олардан 25 бөлік алынатынын анықтаңыз.

A) 10 B) 6 C) 7 D) 9 E) 8



10. Жаңа үй салып жатқан Ақайдардың 7 бөренесі бар.Олардың әрқайсысын 5-ке бөлу керек. Ол өзінің өткір тістері бар арасымен бөренені бір жерден кесу үшін 1,5 минут уақытын жібереді. Барлық жұмысқа оның қанша уақыты кететінін табыңыз.

A) 42 мин

B) 45 мин

C) 28 мин

D) 52 мин

E) 32 мин



11.Ағаш кесушілер әр 5 минут сайын ағаштың 1 м бөлігін кесіп алады. Ұзындығы 10 м ағаш қанша уақытта кесіледі?

A) 40 минутта

B) 50 минутта

C) 35 минутта

D) 45 минутта

E) 30 минутта



ІІ тарау. ГЕОМЕТРИ ЛЫҚ ЕСЕПТЕР.

§2.1. Нүкте.Түзу.Бұрыш.


Геометрия

Панометрия Стерометрия




с

с

Екі нүкте арқылы бір түзу жүргізге болады.

А В

1-мысал.

Параллель екі түзу берілген.Бір түзу бойыннан 5 нүкте, екінші түзу бойыннан 3 нүкте берілген. Осы нүктелер арқылы қанша түзу жүргізуге болады?

а А В С D Е 5 * 3 = 15

b M N K Ж: 15 түзу жүргізуге болады



Нүктеден түзуге дейінгі ара қашықтық – нүктеден түзуге түсірілген перпендекулар ұзындығына тең.

l

R R l


2- мысал.

А нүктесінен l түзуіне дейінгі ара қашықтықты тап?

A l



















a







a










B


















16 = 2

AB = Ж:



Түзулердің орналасуы

  1. a b a ∩ b = O Қиылысатын түзулер

O

2) C AB ∩ CD = O

A O B AB CD

D - перпендикульяр

3) a a ‖ b

b ‖ - параллель



Түзудің теңдеуі

ax2 + bx + c = 0 түзудің жалпы жағдайдағы теңдеу.

Бір нүктеден шыққан екі сәуленің арасында пайда болған фигураны бұрыш деп атаймыз.

А

В α С АВС = α



10 = 60՛ , 1 градус = 60 минут

1՛ = 60՛՛ , 1 минут = 60 сек

10 = 3600՛՛ ,1 градус = 3600 сек

π = 1800 , 2π =3600 , π = 3,14

Жазықтықтағы бұрыштар

Бұрыш


Өлшем бірлігіне қарай

Түзулердің орналасуына қарай

1.

α 00 < α < 900


сүйір бұрыш


O M AB ‖ CD

A B AB ∩ CD = O

N CD ∩ KM =N

C D
1. BOM + MOA = 1800

сыбайлас бұрыштар



2.

α 900 < α < 1800


доғал бұрыш

2. BON = DNK

сәйкес бұрыштар


3.
α α = 900
тік бұрыш

3. BOM = AON

вертикаль бұрыштар


4.

α α = 1800


жазыңқы бұрыш


4. BON + DNO = 1800

ішкі тұстас бұрыштар


5.

α α = 3600


толық бұрыш

5. BON = ONC

айқас бұрыштар


3- мысал.

B Т/К BOC = ?

А 3x + 15ᵒ 2x + 5ᵒ 3x + 15ᵒ + 2x + 5ᵒ = 180ᵒ

O C 5x = 160ᵒ

x = 32ᵒ

BOC = 2x + 5ᵒ = 2*32 + 5ᵒ = 64 + 5 = 69ᵒ Ж: 69ᵒ


  1. - мысал. l l

a 25ᵒ m 15ᵒ

b


k z

A

B


k

Z

k + 25ᵒ = 180ᵒ z + 15ᵒ = 180ᵒ

k = 155ᵒ z = 165ᵒ Ж: A

5– мысал.

А В AB ‖ CD

3x - 40 ᵒ Т/К ABC = ?

2x + 10ᵒ

C D

3x - 40 ᵒ = 2x + 10ᵒ



x = 50ᵒ

ABC = 3x – 40ᵒ = 3*50ᵒ + 40ᵒ = 110 Ж: 110ᵒ

6– мысал.

А 30ᵒ B AB ‖ CD

E Т/К AEC = ?

C 35ᵒ D

А 30ᵒ B ABE = AEK = 30

K E J ECD = KEC = 35ᵒ = 65ᵒ

C 35ᵒ D AEC = AEK + KEC = 30 + 35ᵒ= 65ᵒ

Ж: 65ᵒ


7– мысал.

n


m 5x n ‖ m

4x + 20ᵒ Т/К x = ?

x

n



m 5x α + β + x = 180ᵒ

4x + 20ᵒ α β 5x α = 180ᵒ - (4x + 20ᵒ)

x β = 180ᵒ - 5x

180ᵒ - (4x + 20ᵒ) + 180ᵒ - 5x + x = 180ᵒ

8x = 160ᵒ

x = 20ᵒ Ж: 20ᵒ



Ішкі және сыртқы бұрыштар

α α + β + x = 180ᵒ

γ β

α γ α + β = 180ᵒ

β γ + k = 180ᵒ

k α + β + γ + k = 360ᵒ

Ішкі бұрышқа сыбайлас бұрышты сыртқы бұрыш деп атайды.

α k – сыртқы бұрыш

γ β k α + γ = k

Сыртқы бұрыш сыбайлас емес екі ішкі бұрыштың қосындысына тең.

8– мысал.

В Т/К ABC = ?

2x+30ᵒ 180ᵒ - 110ᵒ = 70ᵒ = γ α

110ᵒ 7x + 40ᵒ 7x + 40ᵒ = k

A C 2x + 30ᵒ = α

α + γ = k

70ᵒ + 2x + 30ᵒ =7x + 40ᵒ

5x = 60ᵒ


x = 12ᵒ

ABC = 2x + 30ᵒ = 2*12ᵒ + 30ᵒ = 54ᵒ Ж: 54ᵒ

9- мысал.

AB||CD болса, А және В бағандарын салыстырыңыз.


А

В

z⁰

k⁰

z⁰ = x⁰ + y⁰ k⁰ = x⁰ + 3 + y⁰ - 3 = x⁰ + y⁰

Ж: A=B


Көп бұрыштардың бұрыштары

n – бұрыштар саны; α = an - дұрыс көпбұрыштың бір бұрышы



S6 = 6*

10 – мысал.

Дұрыс көпбұрыштың барлық бұрыштарының қосындысы 720⁰ тең. Бұрыштар санын тап?

an*n – барлық бұрыштар қосындысы. an*n =

720⁰

720⁰ = 180⁰n + 360⁰

180⁰n = 1080⁰

n = 6 Ж: Бұрыштар саны 6

11 – мысал.

B BCP – дұрыс үшбұрыш.

A C Т/К АВР = ?

P

F D АВР = 108⁰ - 60⁰ = 48⁰

Ж: 48⁰


§2.1. Нүкте.Түзу.Бұрыш. Тест тапсырмасы.

1. Дұрыс көпбұрыш бұрыштарының қосындысы 1440⁰ . Қабырғалардың қосындысын табыңыз.

A) 8

B) 5


C) 10

D) 12


E) 14

2. Дұрыс n – бұрышты көпбұрыштың әр бұрышы 135⁰ болса, онда қабырғалар саны қанша.

A) 8

B) 12


C) 14

D) 7


E) 10

3. Әр бұрышы 150⁰ болатын дұрыс көпбұрыштың қабырғалар санын тап.

A) 8

B) 10


C) 5

D) 12


E) 4

4. Үшбұрыштың бұрыштары 7:5:6 сандарына пропорционал.Үшбұрыштың ең үлкен бұрышын анықта.


A) 45°

B) 90°


C) 60°

D) 150°

E) 80°

5. Үшбұрыштың бұрыштары 7:5:6 сандарына пропорционал. Үшбұрыштың ең кіші бұрышын анықта.



A) 60°

B) 40°


C) 100°

D) 50°


E) 70°

6. Егер АВС үшбұрышында С бұрышы А бұрышынан үш есе, ал В бұрышы А бұрышынан екі есе үлкен болса онда үшбұрыштың түрін анықтаңыз.


A) Сүйір бұрышты

B) Тең бүйірлі

C)Тең қабырғалы

D) Тік бұрышты

E) Доғал бұрышты

7. Суреттегі берілгендер бойынша сұрақтың орнына қойылатын санды табыңыз.





A) 20°

B) 45°


C) 90°

D) 18°


E) 180°

8. Сызбадан белгісіз бұрыштың градустық мәнін табыңыз.



A) 90º


B) 30º

C) 50º


D) 40º

E) 20º


9. Сызбадан белгісіз бұрыштың градустық мәнін табыңыз.

A) 125°

B) 155°

C) 145°

D) 135°

E) 115°


10. Сызбадан белгісіз бұрыштың градустық мәнін табыңыз.


A)45°

B)25°


C)55°

D) 65°


E) 35°

11. ABCDE дұрыс бесбұрыш. АВР теңқабырғалы үшбұрыш. РВС бұрышын табыңыз.

A) 72°


B) 60°

C) 45°


D) 48°

E) 54°
12. Сурет бойынша белгісізді тап.



A) 75°

B) 36°


C) 105°

D) 45°


E) 72°

13. Сурет бойынша белгісізді тап.



A) 75°


B) 36°

C) 105°

D) 45°

E) 72°


14. Сұрақ белгісінің орнындағы санды табыңыз.

A) 10


B) 20

C) 30


D) 5

E) 15


15. Суретте АВСD параллелограмы және центрі О болатын шеңбер берілген.

3α + 4ꞵ өрнегінің мәнін табыңыз.



A) 300°

B) 304°

C) 302°


D) 303°

E) 301°


16. Суретте АВСD параллелограмы берілген. х бұрышынының мәнін табыңыз.

A) 50°


B) 60°

C) 65°


D) 70°

E) 75°


17. АВС теңбүйірлі үшбұрыш, АС-табаны, СD-биссектриса, ∠АDС=150°. ∠В=?

A) 140°

B) 100°

C) 120°

D) 145°

E) 160°


18. Суреттегі боялған бұрыштардың қосындысын табыңыз.


A) 120°

B) 150°

C) 180°

D) 270°

E) 360°


19. Екі биссектрисаның қиылысындағы бұрыш 110о-қа тең. Сұрақ белгісінің орнындағы бұрышты табыңыз.

A) 30°


B) 40°

C) 55°


D) 45°

E) 70°


20. Егер a||b болса, х бұрышын табыңыз.

A) 130°

B) 140°

C) 135°

D) 125°

E) 110°


21. Егер m және n түзулері параллель болса, онда х-ті табыңыз.

A) 20°

B) 10°

C) 30°


D) 50°

E) 40°


22. Егер m және n түзулері параллель болса, онда х-ті табыңыз.
A) 20°

B) 10°


C) 30°

D) 50°



E) 40°
23. α- бұрышының мәнін табыңыз.


A) 20°


B) 25°

C) 30°


D) 55°

E) 40°


24. Шеңбер ұзындықтары 2, 5, 6 және х-ке тең болатын доғаларға бөлінген. Ұзындығы тең доға 30о центрлік бұрышқа тең. х-тің мәнін табыңдар.


A) 37


B) 8

C) 9 D) 10 E) 11



25. АВС үшбұрышында ∠А бұрышы 68о-қа тең болса,және С бұрыштары биссектрисасының қиылысында пайда болған бұрыш мәнін табыңыз.

A) 120о B) 124о C) 128о D) 132о E) 136о



27. Сұрақ белгісінің орнындағы бұрышты табыңыз.

A) 10о B)20о C) 30о D) 40о E) 50о



28. х бұрышының мәнін табыңыз.

A) 32о B) 45о C) 51о D) 65о E) 109о



29. х бұрышын табыңыз.


A) 100о B) 105о C) 120о D) 125о E) 130о

30. Шеңберге төрт сәулелі абсолютті симметриялы жұлдыз іштей сызылған. Егер у бұрышы 130о болса, х бұрышы неге тең?



A) 25о B) 35о C) 40о D) 30о E) 45о

31. ∠ВАС неге тең?




A) 100о B) 95о C) 90о D) 80о E) 70о



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   61




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет