Жоғары мектеп педагогикасы-теориялық және қолданбалы ғылым. Теориялық ғылым ретінде ол болашақ мамандарды тәрбиелеуде, оқытуда және ғылыми дайындауда себеп-салдарлық қатынастар мен байланыстарды анықтайды. Мұндай теория іс-әрекетті негіздейтін және басшылыққа алатын идеялар жүйесі болып табылады. Ол сондай-ақ ұтымды жолдарды көрсетеді, жоғары мектептің жұмысын қалаған арманға бағыттайды, қойылған мақсаттарға ең жақсы қанағаттандыратын және жауап беретін іс-қимыл жүйесін анықтайды. Қолданбалы ғылым ретінде жоғары мектеп педагогикасы педагогикалық қызметкерлердің практикалық қызметінде теориялық ережелерді, заңдар мен заңдылықтарды, принциптерді іске асыру жолдарын қолдануды көрсетеді.
Ғылыми әдебиеттерде педагогикалық зерттеу әдісі теориялық-логикалық немесе эксперименттік жұмысты ұйымдастыру әдісін білдіреді.
Психологиялық-педагогикалық зерттеу әдістері-бұл психологиялық-педагогикалық құбылыстарды зерттеу, табиғи байланыстар, қатынастар орнату және ғылыми теорияларды құру мақсатында олар туралы ғылыми ақпарат алу әдістері.
Теориялық әдістерге талдау, синтез, жалпылау, модельдеу, салыстыру, салыстыру және т.б. бұл әдістерді қолдану таңдалған мәселе бойынша ғылыми әдебиеттерді зерттеуге, білімді жүйелеуге, фактілерді түсіндіруге, зерттеу мәселесін анықтауға және нақтылауға, оны ғылымдағы зерттеу тереңдігін анықтауға, ғалымдардың осы мәселе бойынша ұстанымдарын қарастыруға мүмкіндік береді. Нәтижесінде мұғалім өзінің зерттеу гипотезасын тұжырымдайды.
1.5. Заманауи әлемдегі университет Білім сапалық сипаттама ретінде-білім беру қызметі процесінде пайда болған, білім беру саласының барлық тұтынушыларының экономикалық, моральдық және интеллектуалдық жағдайы үшін маңызды барлық құндылықтарды мемлекеттік, қоғамдық және жеке иемденудің нәтижесі.
Қазіргі заманғы жоғары білім беру жүйесі гуманитарлық, әлеуметтік және ғылыми-техникалық прогресс талаптарына сәйкес келетін, жалпы білім беретін және кәсіби ой-өрісі, кәсіби ұтқырлығы кең білікті мамандардың экономикалық, әлеуметтік, мәдени және басқа да салалардағы өндірістің ағымдағы және перспективалық қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталуы тиіс.
Қазіргі заманғы жоғары білім беру жүйесі жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар мен мұраттар жүйесін меңгерген, өндірісті, өндірістік, экономикалық және қоғамдық қатынастарды өзгертуге, басқаруға қатысуға қабілетті; өз қызметінің нәтижелері үшін, табиғатты сақтау үшін, ел мен әлемнің тағдыры үшін азаматтық жауапкершілік сезіміне ие азаматтарды – қоғамның әлеуметтік белсенді, щығармашылық мүшелерін тәрбиелеуге бағытталуы тиіс.