Белых Александр Сергеевичтің «Жоғарғы мектеп педагогикасы» атты еңбегіне әдебиеттік шолу және талдау Мазмұны
Жоғарғы мектеп педагогикасы ғылым ретінде және оның әдістемелік негіздері
жүктеу/скачать 44,46 Kb.
|
Кайратова МӨЖ реферат
- Бұл бет үшін навигация:
- Ғылым
- Педагогика пәні
| Жоғарғы мектеп педагогикасы ғылым ретінде және оның әдістемелік негіздері
Жоғарғы мектеп педагогикасы ғылым және оқу пәні ретінде және оның категориялары Ғылым-жаңа білім шығаруға, оларды жүйелеуге, өз пәні саласында теориялар құруға бағытталған зерттеу қызметінің саласы. Педагогика-саналы және мақсатты түрде ұйымдастырылған процесс ретінде тәрбие туралы ғылым. Ол оқу процесін тиімді құрудың міндеттерін, мәнін, заңдылықтарын, принциптерін, мазмұнын, формаларын, әдістерін, тәсілдері мен шарттарын зерттейді. Педагогика-бұл білім беру іс-әрекетінің белгілі бір аспектілерін зерттей алатын басқа ғылымдардағы жалғыз арнайы ғылым. Бұл білім беруді оның барлық құрамдас бөліктерінің бірлігінде зерттейтін жалғыз ғылыми пән және ол үшін ол өзінің зерттеу объектісі болып табылады. Ғылым объектісі дегеніміз-бұл ғылым зерттеуге бағытталған шындықтың белгілі бір саласы (көбінесе ғылым объектісі оның атында жазылады). Ғылым пәні бойынша зерттеушілер әдетте ғылым объектісінің онда бейнеленген жақтарын (немесе зерттеушіні қызықтыратын шындықтың аспектісін) түсінеді. Ғылым объектісі оған қарамастан бар. Пән онымен бірге қалыптасады және оның тұжырымдамалық жүйесінде бекітіледі. Жоғары мектеп педагогикасының объектісі мен пәні туралы ортақ пікір жоқ. Алайда, маңызды, семантикалық тұрғыдан алғанда, әртүрлі тұжырымдардағы ортақ нәрсе көзге түседі және айырмашылықтар осы мәселені зерттеушілердің әртүрлі көзқарастарының редакциялық дизайнына дейін азаяды. А. В. Гагариннің пікірінше, педагогика объектісі-тәрбие процесіндегі адам, яғни әлеуметтік тәжірибені игеру процесінде, оған арнайы пәндік білім мен дағдылар, тиісті қабілеттер, адамгершілік принциптері, адамның қоғамдағы мінез-құлық дағдылары және табиғатқа парасатты көзқарас кіреді. Педагогика пәні-өсіп келе жатқан адамды өмірге дайындау ретінде тікелей тәрбиелеу процесі; адамды қоғамның ерекше функциясы ретінде тәрбиелеу; оқу орындарында, әлеуметтік институттарда, отбасында жүзеге асырылатын тәрбие қызметі. Осылайша, жоғары мектеп педагогикасының пәні – аккредиттеудің барлық деңгейлеріндегі жоғары оқу орындарында болып жатқан оқу-тәрбие процесінің заңдылықтары, қазіргі жағдайда жоғары білім алудың ерекше проблемалары, жоғары оқу орнындағы білім беру процесінің педагогикалық ерекшеліктері, ең алдымен оны жобалау және басқару ерекшеліктері, осы процесті жобалаудың, ұйымдастырудың және басқарудың педагогикалық және акмеологиялық ерекшеліктері. Педагогиканың объектісі әртүрлі педагогикалық жүйелерді зерттеу болып табылады-үлкен, орта, кіші: олардың жұмыс істеу заңдылықтарын ашу, басқару мәселелерін әзірлеу және олардың дамуын болжау. Мұндай жүйелерге жеке тұлға, сынып, топ, курс, мектеп, ПТУ, балабақша, университет, халыққа білім беру жүйесі және т.б. педагогиканың пәні балаларды, жастарды, ересектерді тәрбиелеу, оқыту, тәрбиелеу процесінің заңдылықтарын зерттеу болып табылады. Р. С. Пионова жоғары мектеп педагогикасының объектісі – жоғары оқу орындарында жұмыс істейтін педагогикалық жүйелер, сондай-ақ жоғары оқу орындарын басқару жүйелері деп санайды. Мұндай жүйелер: академиялық топ, курс, факультет, ЖОО, қоғамдық ұйымдар мен құрылымдар, студенттер, оқытушылар, білім министрлігінің бөлімдері мен басқармалары және т.б. жоғары мектеп педагогикасының пәні – ЖОО жағдайында мамандарды тәрбиелеу және кәсіби даярлау процесі, осы процестің заңдылықтарын анықтау. Жоғары мектеп педагогикасы пәні келесі компоненттерді қамтиды: - қазіргі қоғамның мәдени элитасы, мамандарды кәсіби даярлау үдерісі және оқу-тәрбие үдерісі; - жоғары оқу орындарында студенттерді дамыту, тәрбиелеу және оқыту арасындағы табиғи байланыстарды зерттеу. Жоғары мектеп педагогикасының категорияларын әзірлеу мәселесі күрделі педагогикалық проблема болып табылады. Оның шешімінде екі тәсіл көрсетілген. Олардың біріншісіне сәйкес жоғары мектеп педагогикасының үш негізгі тобын бөлуге болады: әдіснамалық, іс-жүргізу және маңызды. 1. Әдіснамалық категориялар: педагогикалық теория, педагогикалық тұжырымдама, педагогикалық идея, педагогикалық заңдылық, педагогикалық принциптер және т. б. тәрбиені ізгілендіру – студенттің жеке басын өзін-өзі жүзеге асыру міндеттерінің басымдығы, дарындылық пен дарындылықты анықтау үшін жағдай жасау, адамгершілік тұлғаны қалыптастыру, шынайы, адамгершілік, қайырымды); тәрбиені демократияландыру; оқыту мен тәрбиелеу мазмұнының психикалық және моральдық бағытының басымдығы; студенттердің белсенділігін, көркемөнерпаздығы мен шығармашылық бастамасын оқытушының талапшыл басшылығымен байланыстыру; Оқу-тәрбие процесінде студенттердің жеке, жас ерекшеліктерін ескеру. 2. Іс жүргізу категориялары: тәрбие, оқыту, білім беру, даму, тұлғаны қалыптастыру; оқу-тәрбие процесі және т. б. Білім беру-тар мағынада-жеке тұлғаның оқу орнында немесе өзін-өзі тәрбиелеу арқылы алған жүйелі білімі, дағдылары мен дағдыларының жиынтығы. Кеңірек әлеуметтік контексте білім адамның, қоғамның және мемлекеттің мүддесі үшін тәрбиелеу мен оқытудың мақсатты процесі ретінде түсініледі, оның басты мақсаты еркін, білімді, қоршаған материалдық және рухани әлем туралы тұтас түсінікке ие, шығармашылық және моральдық тұлғаны қалыптастыру болып табылады. Бұл мазмұн қоғамның, ғылымның, техниканың, технологияның, мәдениеттің және өнердің даму перспективаларын ескере отырып, оқу процесінде қалыптасуы тиіс қоғамның мақсаттары мен қажеттіліктеріне негізделген білім, Дағдылар мен қабілеттерді, кәсіби, дүниетанымдық және азаматтық қасиеттерді құрайды. Тәрбие-адамның субъективті-жеке және рухани әлемін қалыптастыру, байыту және жетілдіру процесі. Тәрбие белгілі бір әлеуметтік-тарихи контексте Барлық қол жетімді мәдениетті шығармашылық игеру арқылы жүзеге асырылады, үштікті көрсетеді: "білім" – "сенім" – "практикалық қызмет". Оқу-тәрбие процесі-бұл адамның гуманитарлық, әлеуметтік, ғылыми-зерттеу және техникалық салаларда білім, білік және дағдыларды алу мүмкіндігін қамтамасыз ететін жоғары оқу орнындағы білім беру қызметі; білімді, шебер және білімді тұлғаны қалыптастыруға ықпал ететін тұлғаның интеллектуалды, моральдық, рухани, эстетикалық және физикалық дамуы. 3. Маңызды категориялар: тәрбиенің мақсаты, міндеттері мен мазмұны, маманның профессиограммасы, қызметі (оқытушы және студент), сараланған және жеке тәсілдер, педагогикалық ықпалдың салдарын болжау, оқу жұмысын жоспарлау, тәрбие мен оқытудың нысандары, әдістері мен құралдары, Оқыту мен тәрбиелеудің педагогикалық технологиялары, оқу-тәрбие процесін басқару. Тәрбие белгілі бір әлеуметтік-тарихи контексте Барлық қол жетімді мәдениетті шығармашылық игеру арқылы жүзеге асырылады, үштікті көрсетеді: "білім" – "сенім" – "практикалық қызмет". жүктеу/скачать 44,46 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|