Ісіну жылдамдығы
d
dt
еріткіштің полимерге диффузиялану
жылдамдығына байланысты. Ісіну жылдамдығын былай өрнек- тейді:
d k
dt
max
(6.2)
мұндағы αmах − шекті ісіну дәрежесі, ατ − белгілі бір мерзімдегі ісіну дәрежесі. k − полимердің ісіну қабілеттілігін көрсететін константа. Ол полимер мен еріткіштің табиғатына, температураға, рН-ына байланысты.
k − табу үшін жоғарыдағы теңдеуді интегралдап,
k 11 n max
max
(6.3)
ондық логарифм түріне келтіреді:
k
lg max
max
2, 3
(6.4)
Абсцисса осіне τ-дың, ордината өcіне lgαmax / (αmax −ατ) мәндерін салса, координата басынан өтетін түзу сызық алынады (6.2-сурет).
Түзудің түсу бұрышының тангенсінен k-ны табады (k= 2,3tgα). Ісіну жылдамдығын әдетте көлем бірлігімен береді, себебі ісіну үдерісін үздіксіз жүргізгенде, көлем өзгерісін бақылау ыңғайлырақ. Сонда ісіну кинетикасының теңдеуі былай жазылады:
dV k V
V
(6.5)
dt l
max
мұндағы Vmax мен Vτ − полимердің шекті және τ − уақыттағы көлемі,
l − ісінген полимер қабатының қалыңдығы.
Ісіну кинетикасының теңдеуін ісіну қисықтары түрінде келтіруге болады (6.3-сурет). Ісіну үдерісінің жылдамдығы басында өте үлкен болады, содан кейін біртіндеп баяулайды да, ақырында шекті ісінгенде нөлге теңеледі. Әр полимердің ісіну шегіне жету уақыты әртүрлі (6.3- сурет 1- және 2- қисықтар).
Температура артқанда ісіну дәрежесі артады, ал шекті ісіну дәрежесі төмендейді. Қысым, температура сияқты Ле-Шателье принципі бойынша, ісіну дәрежесіне симбатты әсер етеді.
6.2-сурет. lg max f
max
тәуелділігі
Достарыңызбен бөлісу: |