Cavitas oris, екі бөліктен: ауыз кіреберісінен және меншікті

retrophayngeum, лимфа түйіндері жатады. Жұтқыншақтың бүйір жағында 
мойынның өте маңызды қантамырлары мен нервтері : ішкі ұйқы артериясы, 
ішкі мойындырық венасы, кезбе нерв өтеді. Жұтқыншақтың алдыңғы 
қабырғасында хоаналар, аңқа және көмей кіреберісі орналасқан.

Жұтқыншақтың ұзындығы 13см-15см., VІ мойын омыртқасы деңгейінде 
жұтқыншақ өңешке жалғасады. Жұтқыншақты үш: мұрындық бөлікке, pars
nasalis pharуngis, ауыздық бөлікке, pars oralis pharуngis ,және көмейлік 
бөлікке, pars laryngea pharуngis, бөледі. Осы бөліктерін мұрындық 
жұтқыншақ, ауыздық жұтқыншақ және көмейлік жұтқыншақ деп те атайды. 
Мұрындық бөлік тек тыныс алу жолына, ауыздық бөлік тыныс алу және 
асқорыту жолдарына жатады, себебі, бұл жерде ас қорыту және тыныс алу 
жолдары қиылысады, ал көмейлік бөлік таза асқорыту жолына жатады. 
Жұтқыншақтың күмбезінде және жоғарғы қабырғасының артқы 
қабырғасына өтетін жерінде - лимфоидты тіннен түзіліп, иммундық жүйеге 
жататын жұтқыншақ (аденоидтық) бадамшасы, tonsilla pharyngealis, 
орналасады. Ол ең жоғарғы даму деңгейіне балалық шақта жетеді. 
Жұтқыншақтың бүйір қабырғасында жұтқыншақты ортаңғы құлақ 
қуысымен байланыстыратын есту түтігінің жұтқыншақтық тесігі 
,ostium pharуngeum tubae auditivae, орналасқан. Тесікті артқы және жоғарғы 
жағынан түтік буылтығы ,torus tubarius, шектеп тұрады. Буылтықты есту 
түтігінің шеміршекті бөлігінің медиалды табақшасы түзеді. Есту (Евстахий) 

түтігі арқылы ауа ортаңғы құлаққа өтіп, ондағы қысымды сыртқы 
атмосфералық қысыммен теңестіріп тұрады. Есту түтігінің жұтқыншақтық 
тесігін,– түтік бадамшасы, tonsilla tubaria, қоршап тұрады. Барлығы алты 
бадамша: жұтқыншақ және жұп түтік, жұп таңдай және тіл бадамшалары 
жұтқыншақтың лимфоэпителийлік (Пирогов-Вальдейер сақинасын) 
сақинасын түзеді.
Жұту актісі кезінде жұтқыншақтың мұрындық бөлігі ауыздық бөліктен 
таңдай пердесімен бөлінеді, көмей қақпашығы көмей кірісін жабады, осының 
арқасында аc түйірі тек өңешке өтеді. Көмейлік бөліктің алдыңғы 
қабырғасының жоғарғы бөлігінде көмей кірісі, aditus laryngis, орналасады. 
Төменгі бөлігінде - көмей шодыры, prominentia laryngea, жұтқыншақтың 
қуысына еніп тұрады, оның екі бүйір жағында алмұрттәрізді ұңғылдар, 
recessus piliformes, жатады. Жұтқыншақ жүзіктәрізді шеміршектің төменгі 
жиегі деңгейінде өңешке жалғасады . 
Жұтқыншақ қабырғасының құрылымы.Жұтқыншақтың қуысы жағынан 
бастап, сыртқа қарай қарастырғанда: біріншісі - шырышты қабық, tunica 
mucosa; екіншісі – шырышасты негізі, tela submucosa; үшіншісі - 

жүктеу/скачать 0,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: