Цитология және гистологияға кіріспе


Клеткалық теорияны 1839 ж. негізін қалаған неміс ғалымдары Т.Шванн мен М.Шлейден



бет6/7
Дата19.09.2023
өлшемі6,57 Mb.
#108672
1   2   3   4   5   6   7

Клеткалық теорияны 1839 ж. негізін қалаған неміс ғалымдары Т.Шванн мен М.Шлейден. Оның негізгі қағидалары: - Барлық тірі организмдердің элементарлық бірлігі клетка. - Кез келген организмдердегі клеткалардың құрылысы, химиялық құрамы, зат алмасу және де басқа тіршілік процестері ұқсас. - Клетка клеткадан пайда болады. (Р.Вирхов). - Бүкіл организмдердің қызметі оны құрайтын жеке клеткалардың іс әрекетімен анықталады.

Жасуша биологиясы – жасушаның құрылысын, қызметін зерттейтін ғылым. Барлық органикалық дүниенің көп түрлерінің ішінде бір-бірінен айырықша ажырайтын 2 топ бар: 1. жасушалық 2. жасушалық емес формалар. Жасушалық емес формаларға вирустар мен фагтар жатады. Олар 2 бөліктен тұрады. 1. генетикалық материалдарын 2. белокты қабықшадан. Вирустың генетикалық материалы РНҚ немесе ДНҚ болса, ал фагтарда ДНҚ. Олар тек тірі организмдер клеткасында тіршілік етеді. Мысалы: вирустар тұмау, энцефалит, полиэмиолит ауруын қоздырады.

ІІ. Темекі мозаикалық вирусының құрылысы. 1 - белк молекуласынан тұратын қабықшасы; 2 - РНҚ жіпшесі


Темекінің мозаикалық вирусы
І. 1 – Темекі жапырағы мозаикалық вируспен зақымдалған
2 - Вирустың кристалы жапырақ жасушасында
1
2
1
2
2
1
І
ІІ

Вирустардың сызба нұсқасы
А – Грипп вирусы - симметриясының типі спиральді;
Б, Д – Герпесс вирусы - симметриясының типі куб тәрізді;
В – Аденовирус - симметриясының типі куб тәрізді;
Г – Полиомиелит вирусы - симметриясының типі куб тәрізді.

д
2
1
3
4


Клеткалық және клеткалық емес формалар
1 – бактерия жасушасы
2 – саңырауқұлақ жасушасы
3 – жануар жасушасы
4 – өсімдіктер жасушасы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет