Зимницкий байқауы – бұл бүйректің қызметінің функциональды байқауы, мөлшерін анықтауға және зәрдің салыстырмалы тығыздығын 3 сағат аралығындағы 8 үлесті бір тәулік ішінде аныктауға негізделген. Бұл байқау бүйректің қоюлық қызметін анықтайды және оны клиникалық жағдайда бүйрек ауруларымен азап шеккен адамдарға кеңінен қолданылады.
Әрбір үлестің меншікті салмағын анықтау, меншікті салмағының мөлшер тербелуін және алынған бір үлестегі зәрдің меншікті салмағының ең үлкен мөлшері.
Зәрдің жеке үлесінің мөлшерін салыстырып отыра және әрбір зәрдің жеке үлесі мөлшерінің тербелу диапазонын анықтайды.
Қалыптағы бүйрек кызметіне тән: Тәуліктік диурез шамамен 1,5 л болады.
Барлық 1 тәулікте ішкен сүйықтықтың 60-80% зәрмен бөлінеді.
Күндізгі диурез түнгі диурезден едәуір артық болуы.
Бір үлестікке меншікті салмағы 1,020-1,025 төмен болмауы.
Зәр мөлшері жеке үлесінде және меншікті салмағында бір тәулік ішінде едәуір тербеледі.
Дағды: «Диастазаға зәрді жинау» техникасын көрсету
№
«Диастазаға зәрді жинау» тәжірибелік дағдысын бақылау қадам тізбесі
Жауабы
1
Мақсаты: диастазаның мөлшерін анықтау (ұйқы безі ферменттерін).
2
Қолдану көрсетілімдері:ұйқы безі аурулары (панкреатит), өт жолдары аурулары.
3
Дайындаңыз: сыйымдылығы 100-200 мл кең мойынды таза, құрғақ шыны банкані; жолдаманы жазып, банкіге желімдеп, жапсырыңыз.
4
Пациентке алда болатын емшараның мақсаты мен барысын түсіндіріп, оның рұқсатын алыңыз.
5
Зәрді жинауға ыдыс беріңіз.
6
Таңертең жаңа бөлінген зәрді 100-200 мл даярланған банкіге жинаңыз.
7
Жиналған зәрді жылы түрінде 10 минут ішінде зертханаға апарыңыз.
Ескерту: қалыпты зәрде диастаза азғана мөлшерде 16-64 ЕД болады. Диастаза санының көбейуі ұйқы безінің патологиясы және өт жолдарының ауруын бар екендігін көрсетеді. Бүйрек жетіспеушілігінде зәрде диастаза болмайды.
