ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ИДЕЙ ЭТНОПЕДАГОГИКИ

192 

 

 

Наша родина - Казахстан - многонациональная республика. Здесь на протяжении веков 

кроме  коренного  народа  казахов,  одной  семьей  живут  представители  и  других  этнических 

групп - русские, украинцы, татары, корейцы, немцы, узбеки, киргизы, осетины, греки, армяне, 

белорусы,  а  также  представители  многих  других  национальностей.    И  как  сказал  Н.А. 

Назарбаев: “Дружба народов, взаимопонимание и солидарность – вот основа, на которой мы 

строим новый Казахстан!” . Сейчас в Казахстане  живёт более семнадцати миллионов человек, 

представителей  более  ста  национальностей  и  народностей.  Как  сохранить  это  спокойствие, 

как сделать так, чтобы совместное проживание людей разных национальностей не приводило 

к  столкновениям  и  конфликтам,  как  сформировать  необходимые  навыки  межкультурной 

коммуникации, толерантного поведения? На наш взгляд работу необходимо начинать уже в 

детском саду, когда дети учатся дружить и понимать, слушать и слышать друг друга. 

Поэтому детям необходимо с раннего знать и изучать культуру своих предков. На наш 

взгляд  именно  система  знаний,  полученных  в  результате  работы  над  проектом,  помогает 

нашим воспитанникам ощутить себя носителями великой культуры, национальных традиций 

народов Казахстана и родного края. 

В  новой  программе  развития  образования  Республики  Казахстан  четко  указан,  что 

каждый  гражданин  должен  любить  Отчизну,  уважать  Родину,  гордиться  национальной 

традицией,  ценностями,  что  каждый  должен  неустанно  трудиться  на  укрепление  мира  и 

межнационального  согласия.  Все  это  обуславливает  необходимость  воспитания  молодого 

поколения  в  духе  патриотизма  и интернационализма.  Культурное  развитие  страны  в  целом 

призвано развить целостное мировоззрение, мироощущение и миропонимание, сохранив при 

этом базовые народные нравственные ценности и приоритеты. При этом как основа народного 

воспитания используется этнопедагогика. 

Особую  значимость  приобретает  процесс  обновления  содержания  образования  и 

воспитания  на  основе  возрождения  прогрессивных  традиций  этнопедагогики,  в  которых 

заложены  гуманистические  и  демократические  идеалы  народа.  Эти  идеалы  при  умелом  и 

целенаправленном  их  использовании  могут  способствовать  воспитанию  подрастающего 

поколения  в  духе  любви  к  родной  земле,  к  труду,  почитания  старших,  уважения  и 

доброжелательного  отношения  к  представителям  различных  национальностей,  бережного 

отношения к природе. 

Воспитывая  уважение  к  другим  народам,  формируя  нравственные  качества  у  детей, 

развивая коммуникативные навыки, творческие способности и дружеские отношения между 

представителями  разных  национальностей,  через  изучение  культуры  и  традиций  разных 

народов, проживающих в  Казахстане мы получаем: 

навыки  адекватного  восприятия  и  простейшего  анализа  образцов  культуры  народов 

Казахстана; 

умение  применения  полученных  знаний  в  жизни  через  отражение  детьми  в 

продуктивных видах деятельности своего отношения к народному искусству; 

творческую активность и самостоятельность дошкольников при проведении народных 

детских праздников, выставок, развлечений и т.д. 

Педагогическая наука ставит и решает много проблем, которые никогда не ставились и 

не могли ставиться народной педагогикой. В то же время и у народной педагогики есть такие 

находки, на которые педагогическая наука не обращала внимания, несмотря на их бесспорную 

воспитательную  ценность.  Этнопедагогические  исследования  могли  бы  привлечь  внимание 

педагогов к этим находкам, оживить их, вернуть в народное педагогическое сознание, в том 

числе - и родителям как естественным воспитателям. Возросший в настоящее время интерес к 

этнопедагогической культуре, изучение учеными многовекового опыта воспитания позволяет 

предположить  существенное  углубление  разработки  теоретических  основ  воспитательного 

процесса и повышение его результативности. Богатое культурное наследие Казахстана и опыт 

этнопедагогики используем для воспитания экоориентированного типа личности через сбор и 

изучение информации о традиционной культуре народов Казахстана.  Этнопедагогика тесно 

193 

 

связана  с  изучением  разных  аспектов  традиционно-бытовой  культуры,  включая  брачные  и 

семейные  отношения,  половозрастное  разделение  труда,    с  социологией  воспитания  и 

психологией  а  также  окружающей  средой  проживания  и  трудом.  Этнопедагогика  имеет 

большое  прикладное  значение,  помогая  адаптировать  современные  методы  воспитания  и 

обучения к специфическим особенностям традиционной культуры народов, а также сохранять 

и использовать ценные методы старой народной педагогики. 

Используя  этнопедагогику,  как  средства  воспитания,  в  проектной  деятельности 

дошкольников придерживались принципов:  

Планомерности – планирование  работы на основе народного календаря «Круглый год», 

помогающего  упорядочить  её  и  дающего  возможность  освоить  ориентиры  во  времени, 

используемые  нашими  наблюдательными и мудрыми предками.  

Систематичности – 1 раз в неделю в каждой возрастной группе. 

Учёта возрастных особенностей: средние группы – работа через сказку, старшие  – через 

драматизацию и настольный театр. 

Учёта  половых  особенностей:    девочки  –  украшают  женские  народные  костюмы, 

мальчики – мужские военные доспехи. 

Наглядности –  обстановка и оборудование горницы. 

Познавательной  активности  –  практическое  исследование  в  старинных  предметах, 

сравнение их с современными образцами. 

Повторения  –  игры  повторяются  в  нескольких  занятиях,  планирование  сквозное: 

изобразительная деятельность,  физическая культура и др. 

Комплексности  в  постановке  и  решении  задач  эстетического,  нравственного, 

интеллектуального  и  трудового  воспитания,  а  также    интегрированности  специфически 

дошкольных    видов    деятельности  и  областей  знаний  (особенно  на  занятиях  как 

организованной форме обучения с  включением произведений фольклора, русских народных 

игр, хороводов, актуальной и доступной познавательной  информации по проблеме и др.). 

В данной программе мы  использовали: 

Фольклор как богатейший источник познавательного и нравственного развития детей: 

сказки,  потешки,  считалки,  загадки,  поговорки  пословицы,  заклички,  частушки  и  т.д.  Они 

удовлетворяют  духовные  потребности  людей:  познавательно  -  интеллектуальные 

(образовательные),  производственные,  эстетические, нравственные. 

Народные праздники и традиции – как средство выражения национального характера 

и  как  яркая форма отдыха. 

Народная  игрушка  –  как  одно  из  направлений  художественного  прикладного 

творчества. При изготовлении игрушек дети развивают моторику рук, приобретают навыки 

работы с различными подручными материалами и привычку делать своими руками приятные 

и полезные для людей вещи. 

Национальные  игры  –  прежде  всего  как  физическое  развитие,  далее  как  умение 

преодолевать трудности,  умение постоять за себя и за справедливость; как залог здорового 

образа жизни и полноценного душевного равновесия  ребёнка в будущем. 

Национальные  костюмы  -  как  одно  из  направлений  художественно-  прикладного 

творчества,  фантазии,  развивает  вкус,  бережное  отношение  к  материальным  ценностям, 

созданным предшествующими поколениями.  

Программу по этнопедагогике осуществляли, через организованную форму обучения – 

занятия.  Не  перегружая  детей,  вставляли  содержание  данной  программы  в  основную 

общеобразовательную программу дошкольного образования РК. Расширяя кругозор детей в 

процессе  познавательно-исследовательской,  игровой,  коммуникативной    деятельности 

(исторические  представления)  взаимодействовали    с  детьми  в  форме  сотрудничества  и 

партнёрства.  

Особое  место  занимала  слаженность    работы  всех  участников  образовательного 

процесса: воспитателя,  музыкального руководителя, физрука,  руководителей кружков. Так 

же  «заразили» ею и родителей.  

194 

 

Основные формы работы с родительской общественностью: 

консультации по проблеме поликультурного воспитания дошкольников; 

игровой тренинг; 

совместный просмотр занятий; 

создание развивающей среды с включением поликультурного компонента; 

создание и оснащение мини-музеев народно-прикладного искусства, макетов; 

создание фонотеки с записями национальных мелодий, песен; видеотеки;  

пошив  костюмов  для  ролевых  игр,  драматизации,  музыкальных  занятий;  участие 

театрализованной деятельности «Костюмы народов Казахстана»; 

создание  книг  - пошаговых фото «Игрушки разных народов»,  «Блюда разных народов 

Казахстана» с инструкциями по изготовлению;  

создание  игротеки  с  рисунками,  фото  и  объяснениями  правил  «Национальные  игры 

народов Казахстана», и т.д. 

Для организации занятий в детском саду «Алтын сақа», созданы национальные уголки 

это: юрта, горница. В них собраны предметы казахского и русского  народного быта, одежды, 

мебели,  посуды.  Здесь  есть  всё  необходимое  для  того,  чтобы  дать  детям  почувствовать  не 

только  особую  атмосферу  народного  быта,  но  и  талант    предков,  их  мудрость, 

целесообразность  предметов  обихода  и  т.д.  А  главное  –  попробовать  себя  в 

роли  носителей  народной культуры.  

Там же, в национальных  уголках для  приобщения к этнической культуре, организуем 

проведение различных национальных обрядов, праздников и развлечений.  

Обряды, отображающие нравственные устои казахского народа, закрепляющие чувства 

верности  семье,  сородичам,  друзьям,  развивали  эстетические  чувства  детей  в  семье  и 

содержали  в  себе  многие  другие  педагогические  элементы.  Обрядовые  праздники  ярко 

представлены в таких праздниках, как брачные обряды: Қуда түсу, Үйлену, Узату, Сынсу и 

т.д.; рождение ребенка:  Шілдехана, Қалжа, Бесікке салу и т.д.;  детские обряды: Сундеттеу, 

Тұсау кесу, Тілашар и т.д. Национальные Наурыз, Қыдыр ата, Бата беру,  Айт  и т.д.  

Праздники и развлечения - яркие и радостные события в жизни народа. Дошкольникам 

обряды казахов показывают  театрализованными представлениями на занятиях или народных 

праздниках,  но  бывают  моменты  когда  дети  в  семье  сталкиваются  с  этими  обрядами. 

Приобщая  детей  к  народным  традициям  целесообразнее  делать  акцент  на  эстетической 

стороне обряда. Например:  

- в обряде «Тұсау кесу» - выучить стишки, нарисовать или сплести веревку «Ала жіп»;  

-  в  обряде  «Ұзату»  рассмотреть  национальный  костюм  невесты,  её  украшения. 

Нарисовать узоры с её  «Сәукеле» или комзола;  

-  на  празднике  «Наурыз»    -  попробовать  блюда  из  национальной  кухни,  вспомнить 

пословицы о хлебе;  

- в обряде «Үйлену тойы» спеть песню Жар-жар и т.д. 

При этом важно не только дать детям новые знания, но и организовать непосредственное 

их участие в исполнении обрядов, пении народных песен, инсценировках. 

Подготовка  и  проведение  праздников  и  развлечений  способствуют  нравственному 

воспитанию детей: они объединяются общими переживаниями, у них воспитываются основы 

коллективизма; произведения фольклора, песни и стихи о родной стране, о родной природе, 

труде  формируют  патриотические  чувства.  Разучивая  народные  песни,  стихи,  танцы,  дети 

узнают  много  нового  о  своей  стране,  природе,  о  людях  разных  национальностей.  Это 

расширяет  их  кругозор,  развивает  память,  речь,  воображение,  способствует  умственному 

развитию. 

Праздничная  атмосфера,  красота  оформления  помещения,  костюмов,  хорошо 

подобранный  репертуар,  красочность  выступлений  детей  -  все  это  важные  факторы 

эстетического  воспитания.  Участие  детей  в  пении,  играх,  плясках  укрепляет  и  развивает 

детский организм, улучшает координацию движений. 

195 

 

Подготовка  к  праздникам  и  развлечениям  осуществляется  планомерно  и 

систематически,  не  нарушая  общего  ритма  жизни  детского  сада.  Если  воспитатель  хорошо 

знает детей, их интересы, индивидуальные особенности, он умеет каждый день пребывания 

детей в дошкольном учреждении сделать для них радостным и содержательным. 

Выводы: 

Знание, осмысление и переработка культуры прошлого играют важную роль в успешном 

решении сложных проблем воспитания дошкольников в современных условиях. Без изучения 

и  использования  этнопедагогики  не  может  быть  полноценного  воспитания  личности.  В 

настоящее  время  актуально  соединение  традиций  и  опыта  этнопедагогики  с  методолого-

теоретическими  положениями  педагогической  науки  в  решении  воспитательных  задач, 

постановленных обществом.  

 

 

Используемая литература: 

1. http://www.akorda.kz/ru/page_president-nursultan-nazarbayev 

2. Волков Г.Н. Этнопедагогика: Учебник. - М., 1999.  

3. Григорьев В.М. Народная педагогика игры. - М., 1997.  

4. Жаулыбаев Ж.К. Научные основы этнопедагогизации образования в Республике Казахстан 

М, 2010.  154 с. 

5.  Батурина,  Г.И.,  Кузина,  Т.  Ф.  Народная  педагогика:  ее  воспитательные  возможности 

в современных условиях М. 2009.  С. 195 

6. Кенжеахметулы С. «Традиции и обряды казахского народа» Алматы 2004   

7. Арғынбаев Х. «Қазақтың отбасылық дәстүрлері». Алматы. 2010 С.236 

8. Материалы сайта http://www.kazakhistory.ru/post9.php 

9. Аяган В. «Қазақ ою» Алматы 2004. 

10. Жанибеков О.  «Қазақ киімі» Алматы - Өнер 2005 

 

 

 

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМДАРДА 

ИННОВАЦИЯЛЫҚ СӨЙЛЕЙТІН ҚАЛАМДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ 

 

 

Естаева Ж.Е. 

№6 «Алданыш» б/б КМҚК 

 

 

Заманауи  қоғамды  жаһандандыру  үдерісінің  басым  бағыттарының  бірі  білім  беру 

жүйесін  ақпараттандыру  болып  табылады.  Тәрбиелеу  мен  оқытудың  тиімділігі  білім  беру 

бағдарламаларынан 

ғана 

емес, 

сонымен 

қатар, 

қолданылатын 

педагогикалық 

технологиялардан,  бағдарламалық  ақпараттық  қамтамасыз  етулермен  және  білім  беру 

үдерісіне іскерлікпен оңтайлы енгізе білуіне де байланысты.  

Бүгінде  республикада  мектепке  дейінгі  ұйымдар  өзінің  қызметінде  түрлі  техно-

логиялардың элементтерін пайдаланады. Педагог пен баланың өзара қарым-қатынасын жүзеге 

асыратын оқытудың интерактивті әдісін қолдану өзекті болып отыр.  

Инновациялар  бала  тұлғасына,  оның  қабілеттіліктерін  дамытуға  бағдарланған 

педагогикалық  практикада  қолданылатын  жаңа  әдістерді,  нысандарды,  құралдарды, 

технологияларды анықтайды [1, 5-б.].  

Мектепке дейінгі ұйымдарда инновациялық технологиялар аз емес және оң нәтижелерге 

жеткізуде.  Солардың  бірі  халқымыздың  рухани  құндылықтарын  бірізділікте  жинақтаған 

тәрбие  құралы  ретінде  баланың  интеллектісін  ерте  жастан  дамытуды  көздейтін  – 

инновациялық сөйлейтін қаламы бар «Даналық әліппесі» оқу-тәрбие кешені [3, 3-б.]. 

196 

 

Жинақтың  «Даналық  әліппесі»  деп  аталуында  терең  тұжырым  және  ұлағатты  ұғым 

жатқандығын  бірден-ақ  аңғаруға  болады.  «Даналық  әліппесіне»  баланың  туғаннан  бастап, 

жеке  дамуы  мен  қалыптасуына  мүмкіндік  туғызатын,  даналықтың  қайнаркөзі  болып 

табылатын рухани құндылықтарымыз - қобыз, сыбызғы, домбыра күйлері, бесік жыры, халық 

әні,  халық  дүниетанымы,  билер  сөзі,  халық  ертегісі,  халық  даналығы,  жыраулар  дастаны, 

бабалар  батасы  зерделеніп,  таңдалып  жинақталған.  Бұл  халықтық  туындылар  электрондық 

дыбыстау құралы - «Сөйлейтін» қалам арқылы тыңдалады. 

Мәтіндік  жазба нұсқасына  үн  дарыту  «Сөйлейтін»  қалам  және  кітап  бетіндегі  арнайы 

қойылған  белгілер  арқылы  жүзеге  асады.  «Сөйлейтін»  қалам  дегеніміз  –  кәдімгі  автоқалам 

түрінде  және  көлемінде  жасалған  құрал.  «Сөйлейтін»  қаламның  ұшын  кітаптағы  мәтінге 

қойылған  белгілерге  тигізгенде,  сол  белгінің  белгілеп  тұрған  жеріндегі  мәтін  немесе  оның 

үзіндісіне үн бітіп, кәдімгі жанды сөз естіледі. Ол – компанияда алдын ала жазылып, қалам 

ішіне  орнатылған  бағдарламаға  енгізілген  диктордың  оқуындағы  мәтін.  Тыңдау  ұғынықты 

болу  үшін  диктордың  дикциясының  анық,  қуатты  және  мәнерлі  әрі  техникалық  тазалығы 

қамтамасыз етілген.  

Бұл жинақтың тағы бір атап айтар ерекшелігі – ұлттық тәрбиеге қатысты әрбір кітапша 

мазмұнының жүйелі түрде «Бесік жырынан» бастап, «Бабалар батасымен» рет-ретімен берілуі 

де жинақты құрастырушылардың көп ізденгендіктерін және ұлтымыздың рухани бай ұлттық 

қазыналарын жүйелі түрде сараптай білгендіктерін аңғартады. Халқымыздың даналық рухани 

ұғымдарын  пайдаланудың  әрі  танымдық,  әрі  тәрбиелік  мәні  зор  екендігін  ешуақытта  естен 

шығармауға тиіспіз.   «Даналық әліппесін» білім мен тәрбие беру саласында ұлттық рухани 

қазына ретінде пайдалану – ұрпағымыздың өз ұлтын, өз Отанын, шын мәнінде, сүйе білетін 

нағыз патриоттар болып өсетіндігіне зор ықпал жасайды.           

Қазақ – баласына бесікте жатқанында-ақ өз тілінде білім берудің маңызын терең түсінген 

жүрт. Бесік жырын айту – үлкен тәрбие мектебі. Қазақта ұрпақ тәрбиесі, ұлт тәрбиесі бесіктен 

басталады. Сол баланы ата-анасын, бауыр-туғанын, ел-жұртын, Отанын сүюге бесіктен бастап 

тәрбиелеу – баршаға ортақ міндет. 

Осы  құндылықтарды  бала  бойына  сіңіру  жолдарының  бірі  –  ұлттық  салт-дәстүрлерді 

ойын арқылы балаға жеткізу.  «Бесікке салу»,  «Тұсау кесу»,  «Атқа мінгізу»,  «Тілашар той», 

«Қазақи қонақжайлық», «Киіз үймен танысу», «Тұрмыстық заттарды суреттеу» сияқты «салт-

дәстүрлі ойындар» қазақтың ұлттық мәдениетін тануға, отбасы құндылықтарын сезіне білуге 

үйретеді.  Жалпы  бұл  ойынның  мақсаты  халық  педагогикасы  арқылы  жас  ұрпақ  бойына 

рухани-адамгершілік тәрбиені қалыптастыру. Ойын барысында көркем сөз де, өлең де, тақпақ 

та,  мақал-мәтелдерде  және  басқа  да  ауызекі  сөйлеу  тілі  де  қолданылады.  Ал  бұл  мектеп 

жасына  дейінгі  балалардың  қазақ  халқы  мәдениеті  мен  салт-дәстүрін  таныстыруда  және 

мемлекеттік тілді үйретуде нәтижелі жұмыстардың бірі болмақ. Атап айтсақ, «бесікке салу» 

дәстүрінде «Сөйлейтін» қаламмен  бірге балалардың «бесік жырын» айтуы.  

Әлди, күнім, жылама, 

Көздің жасын бұлама. 

Ұят болар жылаған, 

Сендей ерке балаға. 

Әлди, әлди, ақ бөпем, 

Ақ бесікке жат бөпем. 

Жылағаны қатты екен, 

Ұйқысы да тәтті екен [4, 9-б.]. 

197 

 

 

Педагог  ұйымдастырылған  оқу  іс-әрекеттерінде  немесе  күннің  екінші  жартысында 

шағын шығармаларды жатқа, көлемі үлкен шығармаларды кітаптан оқиды. Педагог кітаптан 

үнемі өзі оқи бермей, «Сөйлейтін» қалам құралы негізінде дайындалған ертегілер топтамасын, 

яғни  қазақ  ертегілерінің  тәрбиелік  табиғатын  зерделей  отырып  әңгімелейтін,  жаңа  заманға 

бейімдеуден  туған  ертегішіні  тыңдатса,  әсерлі  болмақ.  Айтылу  ырғағы  баланың  жанын 

баурайтын бұл құрал, «Қарлығаштың құйрығы неге айыр?», «Кім неден күшті?», «Екі лақ», 

«Суыр сұңқар, су қайда?», «Алтын асық», «Алтын құс», т.б. ертегілеріндегі қазақ халқының 

арман-тілегін сәби санасына сіңіреді, ұлт мүддесіне қызмет етеді .  

Сонымен қатар «Сөйлейтін» қалам қасиетті домбыраның күмбірлеген күйлерін, адамның 

рухани  дүниесіне  терең  бойлап,  ойын  сейілтіп,  көңілін  жадыратар  қасиетке  ие  қобыз  бен 

сыбызғы  күйлерін,  болашаққа  деген  толғанысын,  арманы  мен  бақытын  келер  ұрпаққа 

жеткізетін  құрал.  «Даналық  әліппесі»  жинағындағы  жеке  тақырыптарға  арналған  әрбір 

кітапшадағы  мәтіндердің  ұлттық  аспаптар  –  домбыра,  қобыз,  сыбызғы,  т.б.  үнімен  қосыла 

берілуі жас ұрпақтың сана-сезіміне жағымды әсер етіп, ұлттық дүниетанымының дұрыс қа-

лыптасуына  септігін  тигізеді  [6,  5-б.].  Халықтық  музыка  аспаптарының  шығаратын 

дыбыстарын  айыру,  халықтық,  жеке  орындаушылардың  классикалық  және  қазіргі,  хормен, 

аспаптық ансамбльдердің, оркестрдің орындауындағы музыканы тыңдауға қызығушылықты 

қалыптастыруда педагог «Даналық әліппесі» оқу-тәрбие кешенінің «Домбыра күйі», «Қобыз 

үні»  кітапшаларынан  «Сөйлейтін»  қалам  арқылы  аспаптардың  дыбысталуына  балалардың 

назарын аударады, көңілдерін көтереді.  

«Даналық  әліппесін»  жаңа  инновациялық  жоба  ретінде  құрастырған  ұлтжанды,  әрі 

қазіргі заман талабына сәйкес ақпараттық технологияларды пайдаланудың хас шебері Нұралы 

Құдайбергенұлының көп жылдық ерен еңбегінің нәтижесі екендігін ерекше атап өтуге тұрады. 

Өйткені, қазіргі жаһандану дәуірінде өсіп келе жатқан өскелең ұрпақтарымызға ең алдымен 

ұлттық рухани тәрбие беруге басты назар аударуымыз қажет  екендігін өмірдің өзі көрсетіп 

келеді. Сондықтан да «Даналық әліппесі» жинағы өз ұлтын құрметтей білетін әрбір отбасының 

шаңырағында  Тәңірдің  тұмарындай  орын  алып,  ұрпақ  тәрбиесінде  басты  бағдаршамға 

айналуы  қажет  деген  ойымызды  айрықша  атап  айтқымыз  келеді.  «Даналық  әліппесіндегі» 

әрбір кітапшадағы мәтіндердің орынды таңдап алынуы және ондағы дыбыс үнінің тазалығы, 

әрі  құлаққа  жағымды  естіліп,  мәтінді  оқыған  дикторлардың  шеберлігімен  үндесіп  жатуы 

ерекше қуантады.  

Жас  баланың  ой-сезім  табиғаты  –  әлі  тың,  қуатты,  мөлдір,  таза  әрі  қабылдағыш.  Сол 

себептен ұрпақтан-ұрпаққа жеткен сайын құндылығы артып, рухани қазынамызға айналған 

бабалар даналығымен баланы ерте кезден бастап нәрлендіріп отыру біртұтас жүйеге айналса, 

бала бойында адамзатқа жат ықпалдарға берілмейтін және қарсы тұратын рухани иммунитет 

қалыптасатын болады. 

Бұлар психология заңдылығы бойынша сәби  түйсігінде өшпес із  қалдырып отырады. 

Жас  балаларда  қабылдау  саналықтан  гөрі  түйсік  деңгейде  басым  жүретіні  белгілі.  Үнемі 

қайталау,  үнемі  әсерлеу  арқылы  оның  бойында  рухани  ұлтттық  құндылықтарға  жақындық, 

туыстық  дәні  өніп,  бала  өзін  ұлттық  менталитет  иесі  ретінде  сезіне  бастайды.  Кейін  сәби 

198 

 

түйсіктерінде жазылып қалған бұл даналық – оның мінез-құлық, ойлау, сөйлеу әрекеттерінен 

көрініс табады. 

Ұлтын  сүйе  білетін  әрбір  азамат  өз  ұлтының  сан  ғасырлар  бойы  бабалар  даналығы 

арқылы  ұрпақтан-ұрпаққа  беріліп  келе  жатқан  ұлттық  рухани  аса  құнды  асыл  мұраларын 

көзінің  қарашығындай  сақтай  отырып,  күнделікті  ұрпақ  тәрбиесінде  пайдалана  білсек  ғана 

ұрпағымыз  ұлтжанды  болып  өсетіндігі  шынайы  шындық,  әрі  айбынды  ақиқат!  Қорыта 

айтқанда, «Даналық әліппесі» атты аса құнды жинақ ұрпақтарымыздың жанын жақсылыққа 

жақындатып,  санасын  ұлылыққа  ұмтылдыратын  қалам  арқылы  сөйлейтін  өте  қажетті  оқу 

құралы екендігін ерекше атап дәріптей білуіміз қажет. Білім беру жүйесіндегі ұлттық тәрбие 

беру мәселесіне қосылған сүбелі еңбек арқылы баланың балалығын даналыққа ұштастырайық. 

 

 

жүктеу/скачать 29,2 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: