Дәрілік түрлерді өндіру технологиясы «6В07201 – Фармацевтикалық өндіріс технологиясы»
жүктеу/скачать 0,52 Mb.
|
ТФПЛФ-лаб.каз.
| Ұнтақтар
Жұмыстың мақсаты: студенттер қарапайым және күрделі ұнтақтарды дайындауды және олардың сапасын бағалауды үйренуі керек. Жұмыстың міндеттері: 1. Ұнтақтаудың теориялық негіздерін және қарапайым және күрделі ұнтақтарды дайындау ережелерін, сондай-ақ ұнтақтарды дайындау және сапасын бағалау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарын меңгеру. 2. Қарапайым және күрделі ұнтақтарды дайындау бойынша қажетті ақпаратты іздеу үшін ҚР МФ, нормативтік құжаттаманы және анықтамалық әдебиеттерді пайдалану. 3. Ұнтақтарда тағайындалған заттардың үйлесімділігін, А және В тізіміндегі заттардың бір реттік дозаларын және бір реттік демалыс нормаларын тексеріңіз; 4. Қарапайым және күрделі ұнтақтарды дайындауға арналған дәрілік заттардың мөлшерін, ерітіндідегі ингредиенттердің жоғалуын, ұнтақтарды өлшеуді есептеңіз; 5. Ұнтақтардың оңтайлы технологиясын таңдау және негіздеу; 6. Негізгі технологиялық операцияларды дәйекті түрде орындай отырып, қарапайым және күрделі ұнтақтарды дайындаңыз: өлшеу, ұнтақтау, араластыру, біркелкілікті тексеру, мөлшерлеу; 7. Пайдалануға арналған дәрілік нысанды орау және ресімдеу; 8. Қарапайым және күрделі ұнтақтардың сапасын бағалау. Қамтамасыз ету құралдары: Жабдықтар мен ыдыс-аяқтар: ВР-1 немесе ВР-2 Таразы, пестиль ерітіндісі, пергамент картон қораптары немесе қағаз пакеттер. Ингридиенттер: қажетті ұнтақтарды алу үшін көрсетілген ингредиенттер 2-кестеде. 2-кесте. Өсімдік кешенінің құрамы
Жалпы теориялық ақпарат Ұнтақтар (Pulveres) - бір немесе бірнеше ұсақталған заттардан тұратын, сусымалы қасиеті бар ішке және сыртқа қолдануға арналған қатты дәрілік форма. Ұнтақтарды былай ажыратылады: бір заттан тұратын қарапайым; екі немесе одан да көп ингредиенттерден тұратын күрделі; жеке дозаларға бөлінген және бөлінбеген. Жеке фармакопеялық баптарда арнайы нұсқаулар болмаған кезде ГФ РК талаптарына сәйкес дәрілік заттар 0.160 мм - ден аспайтын бөлшектердің мөлшеріне дейін ұнтақталады. Күрделі ұнтақтар кіретін ингредиенттердің физика-химиялық қасиеттерін және олардың мөлшерін ескере отырып дайындалады. Күрделі ұнтақ құрамында әртүрлі мөлшерде ингредиенттер болған кезде, араластыру аз мөлшерде кіретін заттардан басталады, қалған ингредиенттерді біртіндеп қосады. Араластыру кезінде біртекті қоспалар бір ингредиенттің мөлшері екіншісінің мөлшерінен 20 есе аспаған кезде алынады (1:20 қатынасы). Барлық массаға 0,05 г-нан аз мөлшерде улы және күшті заттар тритурация түрінде қолданылады — медициналық қолдануға рұқсат етілген сүт қантымен немесе басқа көмекші заттармен қоспасы (1:100 немесе 1:10) алынады. Дозаланған ұнтақтар массасында рұқсат етілген ауытқулар:
Қолданар алдында қарапайым ұнтақтарды (дайындаған кезде) суда еріту керек, дәрілік заттар алдын-ала ысқыламай босатылады. Барлық басқа ұнтақтар МФ РК-да көрсетілген ұнтақтау дәрежесіне дейін ұнтақталады. Дәріханалардағы қарапайым бөлінбеген ұнтақтардың технологиясы төмендегідей: дәрілік заттарды өлшеу, оларды ұнтақтау (қажет болса) және ораудан тұрады. Қарапайым бөлінген ұнтақтар технологиясы әлі де мөлшерлеу операциясын қамтиды. Дәріханаларда күрделі ұнтақтарды дайындау келесі технологиялық операцияларды қамтиды: 1. ұнтақ ингредиенттерінің санын есептеу 2. ингредиенттерді өлшеу 3. ұнтақтау, араластыру 4. дозалау 5. дайын ұнтақты орау және рәсімдеу 6. жазбаша бақылау паспортын ресімдеу 7. ұнтақтардың сапасын бағалау Дәріханаларда күрделі ұнтақтарды дайындаудың негізгі ережелері келесідей: 1. Күрделі ұнтақтарды дайындау ерітіндінің оңтайлы жүктемесін басшылыққа ала отырып, ерітіндіні таңдаудан басталады. 2. Ступкада бірінші болып ұнтақталатын зат: ұнтақталуы қиын дәрілік заттар этил спирті немесе эфир қатысында. Этил спиртін 1,0 г затқа 5-10 тамшы, ал эфирді 10-15 тамшы алады. Алдымен ұнтақталған дәрілік заттың жоғалуы ауытқулардың рұқсат етілген нормаларынан аспауы маңызды, сондықтан оның мөлшері жеткілікті үлкен болуы керек 3. Ступкаға заттар кішіден үлкенге қарай орналастырылады. Егер екінші қосылатын ингредиенттің мөлшері біріншісінің 1/20-дан аз болса, онда дайындықтың басында бірінші ингредиент ступкаға ішінара орналастырылады, осылайша 1:20 қатынасы одан әрі асып кетпейді. 2. Егер заттар тең немесе шамамен бірдей мөлшерде алынса және сонымен бірге олардың физикалық-химиялық қасиеттері мен ерітіндінің тесіктеріндегі шығындар жақын болса, онда олар ступкаға бірге қосылып, бірге ұнтақталады. 3. Егер заттар тең мөлшерде тағайындалса және олардың физика-химиялық қасиеттері әртүрлі болса, онда алдымен ірі кристалды заттар (магний сульфаты, натрий хлориді, алюминий-калий ашудасы және т.б.), содан кейін ұсақ кристалды заттар ұнтақталады. 4. Құрамында көп мөлшерде кристалданатын су бар дәрілік заттар күрделі ұнтақтарға кептірілген түрде (натрий сульфаты, магний сульфаты және т.б.) агломерацияны болдырмау үшін немесе, керісінше, сақтау кезінде қоспалардың ылғалдануын болдырмау үшін енгізіледі. 5. Жеңіл қозғалатын, аз көлемді массасы бар" шаңды " заттар (магний оксиді, магний карбонаты, кальций карбонаты және т.б.) ступкаға ең соңғы болып қосылады. Оларды басқа ингредиенттермен араластыру ұзаққа созылмауы керек, әйтпесе бұл артық шығындарға әкелуі мүмкін "шаң" беретін дәрілік заттардың азаюына әкеледі. Рецептурада " шаң " түзетін зетпен бірге басқа зат болған жағдайда, ступкада шығындар көп болады, содан кейін ұнтақтарды дайындау "шаң" түзетін заттардан басталуы керек. Бұл жағдайда оның барлық мөлшері өлшенеді, ступкаға ерітіндінің тесіктерін толтыруға жеткілікті кішкене бөлігі, ал қалған бөлігі қойылады ақырын араластыра отырып, соңғы бөліктерге қосыңыз. Егер күрделі ұнтақ құрамында улы немесе күшті заттар бүкіл массаға 0,05 г-нан аз мөлшерде тағайындалса, онда 1:10 немесе 1:100 тритурациялары қолданылуы керек. 6. Бояғыш заттар (метилен көк, рибофлавин және т.б.) боялмаған заттың екі қабаты арасындағы ступкаға салынып, ұнтақталып, тегіс болғанша араластырылады. Бояғыш заттары бар ұнтақтар бөлек жұмыс орнында дайындалады. 7. Боялған заттары бар күрделі ұнтақтар (құрғақ сығындылар, рутин және т.б.) жалпы ережелерге сәйкес дайындалады. 8. Сұйық ингредиенттер (тұнбалар, сұйық сығындылар) араластырудың соңында қосылады, бірақ оларды ұнтақталуы қиын заттарды ұнтақтау үшін қолдануға болады. 9. Дәріханаларда ұнтақтау және араластыру ступкада немесе механикалық аппараттарда жүзеге асырылады. Ең жиі қолданылатын фарфор ступкасы жеті нөмерінен тұрады. Ұнтақтың жалпы массасы ступканың оңтайлы жүктемесіне жақын болуы керек және ешқандай жағдайда одан аспауы керек. жүктеу/скачать 0,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|