Дәріс №4
Ғылыми зерттеу жұмысын дайындау кезеңі
1.Ғылыми зертеу жұмысының кезеңдері
2. Ғылыми зерттеу тақырыбын таңдау
3. Ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлау
1.Ғылыми зертеу жұмысының кезеңдері
Әдетте ғылыми-зерттеу жұмыстары белгілі бір ретпен орындалады. Теориялық және қолданбалы ҒЗЖ орындаудың бүкіл процесі алты кезеңнен тұрады.
Бірінші кезең- тақырыпты тұжырымдау. Бұл кезеңде ең алдымен ҒЗЖ орындалатын проблемамен танысу қажет. Бұған мыналар кіреді: әдебиеттермен алдын-ала танысу және маңызды бағыттардың жіктелуі; зерттеу тақырыбын түпкілікті нақтылау және тұжырымдау; зерттеудің қысқаша жоспарын құру және техникалық тапсырманы әзірлеу; зерттеулердің күнтізбелік жоспарын құру және күтілетін экономикалық әсерді анықтау.
Екінші кезеңде- зерттеудің мақсаты мен міндеттері тұжырымдалады. Бастапқыда библиографиялық дереккөздерді (монографиялар, оқулықтар, мақалалар және т.б.) іріктеу және құрастыру, зерттеу тақырыбы бойынша ғылыми-техникалық есептерді зерделеу және дереккөздердің аннотацияларын жазу жүзеге асырылады. Зерттеу тақырыбы бойынша рефераттар да құрастырылады. Содан кейін қажетті көздер талданады, салыстырылады және сыни тұрғыдан қарастырылады. Автор жасаған әрбір дереккөзге өз пікірін ұсынады. Пысықталған ақпаратты жалпылау негізінде ҒЗЖ тақырыбы бойынша мәселенің жай-күйі баяндалады. Зерттеудің мақсаты мен міндеттері ақпаратты шолу бойынша тұжырымдалған әдістемелік қорытындылар негізінде тұжырымдалады.
Үшінші кезең- теориялық зерттеулерге арналған. Бұл кезеңде құбылыстың физикалық мәні зерттеледі және гипотезалар тұжырымдалады; физикалық модель таңдалады және негізделеді; оның формализациясы жасалады (математикалық сипаттама) және аналитикалық модельдер алынады. Содан кейін алынған аналитикалық тәуелділіктерге теориялық талдау жасалады.
Төртінші кезең эксперименттік зерттеулерге арналған. Ең алдымен, эксперименттік зерттеулердің мақсаты мен міндеттері белгіленеді. Содан кейін экспериментті жоспарлау жүзеге асырылады, зерттеу әдістемесі мен бағдарламасы жасалады, өлшеу құралдары да таңдалады. Қажет болған жағдайда макеттер, стендтердің модельдері, қондырғылар, құрылғылар мен құралдар, сондай-ақ экспериментке қажетті басқа құралдар жасалады. Өлшеу әдістері негізделген. Олар экспериментті зертханалық жағдайда, Тәжірибелік учаскелерде, сондай-ақ жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарда қояды.
Достарыңызбен бөлісу: |
