Индикатор
|
Е°, В
|
Индикатор түрлерінің түстері
|
тотыққан
|
тотықсызданған
|
1
|
Бейтарап қызыл
|
-0,325
|
қызыл
|
түссіз
|
2
|
Дифениламин
|
0,76
|
күлгін
|
түссіз
|
3
|
Ферроин
|
1,06
|
солғын-көкшіл
|
қызыл
|
4
|
N-Фенилантронил қышқылы
|
1,0
|
Күлгін-қызыл
|
түссіз
|
Тотықтырғыштар әсерінен түссіз дифениламен түссіз дифенилбензидинге қайтымсыз тотығады. Түзілген түссіз дифенилбензидин қайтымды тотығады, нәтижесінде күлгін түсті дифенилдифенохинондииминге өтеді, бұл индикатордың тотыққан түрі -күлгін түсті. Индикатор түсінің ауысу интервалы . Сонымен, қайтымды өзгеретін редокс-индикатор дифениламин емес дифенилбензидин.
2. N-Фенилантронил қышқылы (2-дифениламинкарбон қышқылы). Ауысу процестерінің механизмі дифениламинге ұқсас. Тотықсызданған түрі түссіз, ал тотыққан түрі күлгін-қызыл түсті. Индикатор түсінің ауысу интервалы .
3. Ферроин - Темірдің(II) орто-фенантролинмен қызыл түсті комплексі [FeL3]2+,
[FeL3]3+ + 1e → [FeL3]2+
тотыққан түрі тотықсызданған түрі
солғын-көкшіл қызыл
Индикатор түсінің ауысу интервалы .
Қайтымсыз редокс индикаторлар: метил қызыл сарысы (метилоранж), метил қызыл т.б., бұл топтағы индикаторлар эквиваленттік нүктеде тотықтырғыштың артық мөлшерінің әсерінен қайтымсыз тотығады нәтижесінде өздерінің түсін өзгертеді. ТТТ индикатор түсінің ауысу потенциалы титрлеу қисығының секіру интервалында орналасу қажет. ТТТ пайдаланылатын индикаторлар қышқыл-негіздік қасиет көрсетеді, сондықтан өзінің түсін ерітіндінің рН байланысты өзгерту мүмкін. Сондықтан титрленетін ерітіндінің рН-ын бір қалыпты ұстау қажет (мысалы, дифениламинді тек қышқылдық ортада пайдаланады). ТТТ соңғы нүктесін анықтау үшін физико-химиялық (инструменталды, фотометриялық т.б.) әдістер де қолданылады.
ТТТ пайдаланылатын индикаторларға қойылатын талаптар:
1. Индикатор өте сезімтал болуы тиіс, эквиваленттік нүктеде тотықтырғыш немесе тотықсыздандырғыштың өте аз мөлшерімен әрекеттесуі тиіс.
2. Тотыққан және тотықсызданған түрлерінің түстерінде айырмашылық болуы тиіс.
3. Индикатор түсінің ауысу интервалы жоғары болмауы қажет.
4. Индикатордың құрамы ауадағы оттектің немесе тағы басқа қосылыстардың әсерінен өзгермеуі қажет.
Тотығу-тотықсыздану титрлеудің артықшылықтары.
1. ТТТ өте жоғары дәлдікпен орындалады, оңай қайталанады және тез орындалады.
2. Редокс әдісінің негізінде көптеген химиялық реакцияларды орындауға болады, сондықтан өндірістік химия-аналитикалық бақылауда кеңінен пайдаланылады.
3. ТТТ тәсілдерімен тек тотығатын немесе тотықсызданатын жүйелерді ғана емес, сонымен қатар тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатыспайтын компоненттерді де анықтауға болады.
4. Эквиваленттік нүктені индикаторлармен, индикаторсызда және инструменталды әдіспен де анықтауға болады.
5. Анықтауда түрлі титрлеу тәсілдерін: тура, кері, жанама қолдануға болады.
6. Стандартты ерітінділері оңай даярланады, стандартты ерітінді даярлайтын қосылыстардың құрамы тұрақты, химиялық таза болып келеді.
7. Титрлеуді ерітіндінің рН мәні әртүрлі шамада орындауға болады.
8. Көп компонентті жүйелерді титрлеп, құрамын анықтауға болады.
9. Тотығу-тотықсыздану тәсілдерін басқа әдістермен байланыстырып талдау фармацевтикалық талдаудың түрлі салаларында кеңінен қолдануға мүмкіншілік береді.
№8 ДӘРІС
5.1. ТАҚЫРЫБЫ: Оптикалық талдау әдістері. Бугер-Ламберт-Бер заңы. Спектрофотометрия.
5.2. МАҚСАТЫ:Оптикалық талдау әдістерінің, соның ішінде фотоэлектроколориметрия, спектрофотометрия әдістерінің теориялық негізін меңгеру. Бугер-Ламберт-Бер заңын фармациялық талдауда қолдана білу.
ДӘРІС ЖОСПАРЫ:
1. Спектрлік тәсілдерге жалпы сипатама.
2. Бугер-Ламберт-Бер заңы.
3. Фотоэлектроколориметрия.
4. Спектрофотометрия.
5. Дифференциалды фотометрия.
6. Эстракция – фотометриялық әдісі.
7. Фотометрялық титрлеу.
8. Люминесциентті талдау әдісі.
5.3.ДӘРІСТІҢ ҚЫСҚАША МАЗМҰНЫ
Достарыңызбен бөлісу: |