Сәйкестік /үйлестік/ - дегеніміз әрбір заттың өзіне-өзі сәйкес келуі Қарама-қарсылық - дегеніміз бірін-бірі жоққа шығаратын айырмашылық. Қарама-қарсылықтардың күресі. Күрес- дегеніміз жақтардың бірін-бірі жоққа шығаратын және бірін-бірі теріс деп табатын күйдегі қатынастар. Қарама-қарсы жақтар бірінсіз-бірі өмір сүре алмайды. Жеке адам жалпыдан бөлек өз бетінше емес, тек жалпылама бірлікте өмір сүреді. Қарама-қарсы заттардың біріне-бірі шартты қарсылығын қайшылықтар дейміз.Ішкі қайшылық дегеніміз-бұл белгілі бір материалдық ұйымдасудың қарама-қарсы жақтары. Сыртқы қайшылықтар дегеніміз әртүрлі материалдық ұйымдасуға тән қарама-қарсы жақтар арасындағы өзара әрекетестік. Антагонистік және антагонистік емес қайшылықтар.Антагонистік қайшылықтар деп ымырасыз дұшпандық күштердің қарама-қарсы мүдделердің арасындағы өзара әрекеттестікті айтамыз. Ал антагонистік емес қайшылықтар дегеніміз – түпкі мақсаты бір бірақ уақытша айырмашылықтары бар әлеуметтік топтардың, таптардың арасындағы қайшылықтар.