Зәйтүн (Оливка) майы Өсімдік Olea europaeca- Маслина европейская.
Европа зәйтүні- Олеасеае тұқымдасынан. Бұл өсімдік Қазақстанда кездеспейді.
Мәңгі жасыл ағаш биіктігі 3-7 м. Зәйтүннің отаны Жерорта теңізінің Оңтүстік
Шығыс бөлігі (Сирия, Оңтүстікң Анатолия және көршілес аралдар). Ерте
заманнан Жерорта теңізі елдерінің бәрінде мәденилендірілуде. ССРО (Қазіргі
ТМД) елдерінде қара теңіз жағалауында, Азербайжанда Шығыс Грузия және
Оңтүстік –Батыс Түркменияда – Совет ғàлымдары селекционерлері шығарған
сорттар егіледі.
Дәрілік шикізаты Зәйтүннің жаңа жиналған жемістері тағамдық өнiм медициналық, және
техникалық зәйтүн майын алу үшін пайдаланады.
Химиялық құрамы Жеміс жұмсағында шыны майдың (жирное масло) мөлшері 50-70
ал
тұқымдарында - 20
.
Медициналық шыны майы негізінен таза
триолеиннен тұрады. Майдың
техникалық сорттары “ағаш” майы деген атпен белгілі ол май сабын қайнатуда
пайдаланылады.
Пайдалануы Зәйтүн майы камфараның иньекциялық ертіндісін дайындағанда еріткіш
ретінде
және
жыныс
гормондарының
препараттарын
дайындағанда
пайдаланылады.
Бадам (Amygdalus - Миндаль) майы. Кәдімгі бадам (Amygdalus communis –Миндаль обыкновенный)- Rosaceae
тұқымдасынан. Бұта немесе аласа ағаш биіктігі 2-6 м. Жалпы бұл өсімдік Кавказда,
Орта Àзияда, Иранда, Балканда, Кіші Азияда, Палестинада, Алжирдå, кездеседі.
Оңтүстік Қазақстанда ауылдық жерлерде екпе жағдайда өсіріледі.
Дәрілік шикізаты ретінде піскен жемістерін жинайды. Тұқымдары дәрілік
шикізаты болып саналады.
Химиялық құрамы.
Тұқымында 20-60
Эмульсин ферменті болады, 2-3
қант, витаминдер
болады. Медициналық бадам майының 85
Олеин қышқылының бір қышқылдû
үшглицериннен 12
. Линол үшглицериннен, 3
шекті қышқылдардан құралған.
Пайдалануы Камфора және жыныс гармондары препараттарын дайындауда иньекция
түрінде пайдалануға ерітінді ретінде қолданылады. Бадам майынан май
эмульсиясы, ал тазаланған тұқымнан тұқым эмульсиясы алынады.
Арахис майы Өсімдік аты-жер жаңғағы, (арахис – Arachis hypogaea L.)
Fabaceae тұқымдасынан. Біржылдық шөптесін өсімдік. Жер астында жеміс-
боб дамиды.
