Дәріс Кіріспе. «Ветеринариядағы диагностикалық және емдеу техникалары» пәнінің мақсаты мен міндеттері
жүктеу/скачать 3,97 Mb.
|
Кожанов 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Бұзаулардың мәйегіне зонд жіберу техникасы.
- Құстардың бөтекесіне зонд жіберу техникасы.
| Шошқаларға зонд жіберу техникасы.
Шошқаларға зондты ауыз қуысы арқылы еңгізеді. Ол үшін ауыз қуысына арнайы дайындалған, ортасында тесігі бар ағаштан жасалған езулік қойып, сол тесік арқылы зондтың үшін қатты таңдайға қарай бағыттап еңгізеді. Ірі аналық шошқаларға жылқыға қолданатын зондты қолдануға болады. Ал торайларға жуандау келген медициналық зондты қолданады. Езуліктің де мөлшері малдың жасына байланысты таңдап алынады. Ұсақ малдарға И.Г.Шарабрин ұсынған металл езулікті де қолдануға болады. Ірі шошқаларды бір жақ жанына жатқызып, жақсылап бекіткеннен кейін ғана зондты кіргізуге болады. Ал торайлардың басын дәрігердің көмекшісі икемдеп ұстағанда, олардың сезімталдығының ерекшеліктеріне байланысты, олардың ауыз қуысы өзінен-өзі ашылады да, оған езілікті орналастыруға қолайлы жағдай болады. Езулікті азу тістің артқы жағынан орналастырады да, оның сыртқы екі ұшына байланған бинт арқылы малдың желке тұсына бекітеді. Залалсыздандырылған, вазелинмен майланған зонд езуліктің тесігі арқылы кіргізіліп, жұтқыншаққа қарай бағытталады. Ары қарай зонд мал жұтынғанда оңай жылжып асқазанға барады. Асқазаннан ас қалдығын немесе асқазан сөлін алу үшін 100-200 мл шприці қолданылады. Егер ас қалдығы сорылмаса, онда зондты қозғау арқылы оның жатқан жағдайын өзгертеді. Алынған ас қалдығы мен асқазан сөлін лабораториялық зерттеу үшін арнайы нұсқау беріледі. Иттерге зонд жіберу техникасы торайларға жібергенмен ұқсас болып келеді. Мұнда да ортасында тесігі бар ағаш езулікті қолданған қолайлы. Асқазаннан ас қалдығын және сөлін алу немесе асқазанды тазалап жуу үшін медициналық зондты қолданады. Ол болмай қалған жағдайда ұзындығы 1 м6 диаметрі 10-15 мм кәдімгі резина түтікшені қолдануға болады. Зондты жіберер алдында дәрігердің көмекшісі иттің аузын ашып, азу тістің артқы жағына езулікті орналастырады. Оны винтарқылы бекітеді. Асқазаннан ас қалдығын немесе сөл алу үшін жоғарыдағыдай шприц пайдаланылады. Бұзаулардың мәйегіне зонд жіберу техникасы. Бұзаулардың мәйегін зонд арқылы тексеру әдісі И.А.Симонов, Н.С.Мушинский, М.Х.Шайхаманов, Г.М.Даценколардың еңбектерінде кездеседі. Зондты кез келген танау қуысы арқылы оның төменгі кеңсірік қуысы арқылы еңгізеді. Танау-өңеш-мәйек зонды ретінде ұзындығы 115-130 см, диаметрі 6 мм, бас жағында 3 тесігі бар, диаметрі 7-8 мм болып келетін пенопласты оливасы бар жұмсақ қызыл түсті резина түтікшесін қолданады. Зондты жіберер алдында оны залалсыздандырып, вазелинмен майлайды да зондты төменгі кеңсірік қуысы арқылы өңештің мойын бөлігінің орта тұсына дейін еңгізеді де, бұзауға еміздік арқылы уыз сүтін ішкізеді. Осы кезде өңешті мәйекпен жалғастыратын өзекше-жылға пайда болады. Соны пайдаланып, зондты ақырындап жылжыта отырып, мәйекке еңгізеді. Зонд дұрыс барғанда, бұзаудың конститутциясына байланысты, оның кіру ұзындығы 75-90 см мөлшерінде болуы керек. Сондай ұзындықты зондта күні бұрын белгілеп қойған дұрыс. Зондтың сыртқы тесігін тығын немесе қысқышпен жауып, бұзаудың ноқтасына байлап қояды. Осылай бекітілген зондқа бұзауға кезекті тамақ берілгенше тиіспейді. Кезекті уыз сүті немесе жәй сүт берілгеннен кейін зондтың сыртқы тесігін ашып, оған Жанэ шприцін қосады да әрбір 1-2 сағат сайын мәйектің ас қалдығы мен сөлін алып отырады. Оларды зерттеу арнайы құсқауларға сәйкес жүргізіледі. Шошқалардың, иттердің және жаңа туған бұзаулардың асқазандарын жуу жылқылардың асқазанын жуу процесіне ұқсас. Тек воронканыңы және жууға пайдаланылатын сұйықтың мөлшерлері ғана малдың жасы мен салмағына байланысты болады. Асқазанды тазалап жуғаннан кейін сол зонд арқылы дәрілік, қоректік заттарды жіберуге болады. Құстардың бөтекесіне зонд жіберу техникасы. Зонд ретінде ұзындығы 30-50 см, диаметрі 5-7 мм болып келетін резина түтікшесі қолданылады. Дәрігердің көмекшісі сол қолымен құсты қысып ұстап, оң қолымен оның тұмсығын ашып, тілін саусағымен басып тұрады. Дәрігер зондты ешбір кедергісіз ауыз қуысы арқылы бөтекеге еңгізеді. Зондтың сырты тесігіне воронка орналастырып, ссол аарқылы жылы су немесе залалсыздандыратын ерітіндіні 100 мл мөлшерінде құяды. Бөтекедгі асты аздап қолмен уқалап жұмсартуға болады. Оны шығару үшін зондпен бірге құстың басын төмен қарай еңкейтіп, саусақпен бөтекенің төменгі жағынан қысым түсіреді. Процедура біткеннен кейін зондты шығаруға ешқандай кедергі болмайды. Керек болған жағдайда құсты аздап дем алдырып барып, процедураны қайталауға болады. Егер зонд арқылы құстың бөтекесі тазаланбаса, онда операция жасаған дұрыс. Операция жасау өте оңай және асқыну болмайды. Жіберілген зонд арқылы дәрілік заттарды берудің де ешқандай қиындығы жоқ. Құстардың безді асқазанынан ас қалдығы мен сөлді алу үшін Л.М.Обухов ұсынған зондты пайдаланған қолайлы. Ол жұмсақ полиэтиленнен тұрады. Оның қасиеті ол асқазанда тотықпайды және улылығы жоқ. Зондтың бас жағында тесігі бар, жұмыр келген башлығы бар, әртүрлі мөлшерлі. Зондты жіберер алдында қайнату арқылы немесе спиртпен залалсыздандырады да, вазелинмен майлайды. Зондты жоғарыда айтылғандай бөтекеге еңгізеді де, сол қолдың саусақтарымен оның үшін өңештің кеуде бөлігіне қарай бағыттайды. Зондты аздап кедергі болғанға дейін жылжытады. Аздаған кедергінің болуы зондтың безді асқазанда екенінің белгісі. Зондпен бірге құстың басын бағыттағанда безді асқазанның химусы өзі бөлінуі тиіс. Өздігінен бөлінбесе шприц қолданылады. Безді асқазанның химусының көп бөлінетін кезі құсты тамақтандырғаннан кейінгі бірінші сағатта болатынын ескерген дұрыс. жүктеу/скачать 3,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|