ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ ШЫРАҚБЕК ҚАБЫЛБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚОСТАНАЙ АКАДЕМИЯСЫ
Клиникалық психология
ДӘРІС КУРСЫ
Қ останай, 2021
Пікір сарапшылар:
А.М.Таукенова –ҚР ІІМ Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай академиясы, біліктілікті арттыру және кадрларды қайта даярлау факультетінің бастығы, ф.ғ.к., полиция полковнигі;
Л.Е.Урдабаева – Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай өнірлік университеті психология кафедрасының доценті, т.ғ.к., психология магистрі.
Құрастырушы: Н.Ж.Турсумбаева, Г.Х.Ахметова
«Клиникалық психология»: дәріс курсы / құраст. Н.Ж.Турсумбаева, Г.Х.Ахметова – Қостанай: ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай академиясы, 2021. – 121 б.
"Клиникалық психология" пәнінен дәріс курсында клиникалық психологияның негізгі мәселелері бойынша материалдар ұсынылған. Нұсқаулықта клиникалық-психологиялық ғылым мен практиканың негізгі бағыттары сипатталған, психикалық бұзылыстар қамтылған, негізгі патопсихологиялық синдромдар ұсынылған. Дәріс курсы ҚР ІІМ Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай академиясының курсанттарына, сондай-ақ клиникалық психология мәселелерімен шұғылданатын оқытушыларға арналған.
Мазмұны
|
Кіріспе...........................................................................................
|
4
|
1-тақырып
|
Клиникалық психология пәні, құрылымы мен міндеттері.…
|
5
|
2-тақырып
|
Арнайы психология клиникалық психологияның саласы ретінде. Арнайы психологиядағы дизонтогенез проблемаларын зерттеу...............................................................
|
13
|
3-тақырып
|
Нейропсихология клиникалық психологияның бір саласы ретінде.....………………………………….…………………….
|
25
|
4-тақырып
|
Соматикалық медицинадағы клиникалық психология ……...
|
37
|
5-тақырып
|
Патопсихология клиникалық психологияның бір саласы.......
|
46
|
6-тақырып
|
Экстремальды және дағдарыс жағдайындағы психология....................................................................................
|
62
|
7-тақырып
|
Шизофрения мен шизофрения спектрінің бұзылуының психологиялық модельдері.........................................................
|
69
|
8-тақырып
|
Саңдырақтық және аффективті бұзылулардың психологиялық модельдері.……………………………………
|
80
|
9-тақырып
|
Алаңдаушылықтың, соматоформдық және конверсиондық бұзылулардың психологиялық модельдері. Психоактивті заттарды шектен тыс қолданумен байланысты психологиялық бұзылулар..........................................................
|
93
|
10-тақырып
|
Тұлғалық бұзылулардың психологиялық модельдері..............
|
103
|
|
Терминдік сөздер.........................................................................
|
113
|
|
Әдебиеттер тізімі..........................................................................
|
118
|
|
|
|
|
|
|
|
Кіріспе
Әрбір нақты ғылым басқа ғылымдардан өз пәнінің ерекшеліктерімен ерекшеленеді. Психология зерттейтін құбылыстардың нақты шеңбері айқын көрінеді — бұл сезімдер, қабылдау, ойлар, сезімдер, тілектер-адамның ішкі әлемін құрайтын барлық нәрсе. Клиникалық психология - бұл психикалық ауруларды бағалау және емдеу, психикалық бұзылыстар. Бұл сала психология ғылымын күрделі адамдық мәселелерді емдеу арқылы біріктіреді, бұл күрделі және пайдалы саланы іздейтін адамдар үшін керемет мансаптық таңдау жасайды.
Психологтың кәсіби қызметі клиенттердің әртүрлі санаттарымен, соның ішінде соматикалық және психикалық аурулары бар науқастармен өзара әрекеттесуді қамтиды. Адамдардың бұл санаттары олармен қарым-қатынасқа, оларға кәсіби психологиялық көмек көрсетуге ерекше көзқарасты қажет етеді. Сондықтан "Педагогика және психология" мамандығы бойынша оқитын курсанттар мұндай адамдармен теориялық және практикалық тұрғыдан өзара әрекеттесуге дайн болуы керек.
Клиникалық психологияда зерттеу және практикалық қызмет объектісі физикалық ауруы, невротикалық немесе психосоматикалық бұзылысы бар адам болып табылады. Ауру, шын мәнінде, биологиялық ғана емес, сонымен бірге психологиялық құбылыс. Бұл адам ағзасындағы, оның ішкі әлеміндегі өзгерістерге әкеледі, ол әдетте сезімдер мен идеялар деңгейінде де, эмоциялар мен өзіне деген қарым-қатынас деңгейінде де, айналасындағы адамдармен қарым-қатынаста да көрінеді.
Бұл дәріс курсының мақсаты - курсанттарға клиникалық психология саласындағы білімді игеруді қамтамасыз ету, сонымен қатар психикалық бұзылуларды қарастыруға медициналық-психологиялық көзқарас қалыптастыру болып табылады.
Оқу құралында клиникалық психология бойынша қысқаша тарихи экскурсия, оның пәні, мақсаттары, міндеттері және қазіргі клиникалық-психологиялық ғылымның негізгі әдіснамалық мәселелері көрсетілген. Медициналық деонтология бойынша материалдар ұсынылған.
Сонымен қатар, мидың зақымдануы кезінде аномалды онтогенез және жоғары психикалық функциялардың бұзылуы туралы материалдар келтірілген. Белгілі бір дәрежеде тәуелді мінез-құлықтың, психосоматиканың клиникалық және психологиялық аспектілері және психогигиенаның, психопрофилактиканың және психотерапияның негізгі бағыттары қамтылған.
Оқу құралына пәннің жұмыс оқу бағдарламасында ұсынылған тақырыптар бойынша 10 дәріс енгізілген. Әр дәріс мазмұнында пайдаланылған және толығырақ танысуға ұсынылған әдебиеттер тізімімен қамтамасыз етілген.
Достарыңызбен бөлісу: |