Дәріс Ойлау мәдениетінің қалыптасуы: ойлаудың философиялық түрі – 2 сағ
Материяның құрылымдық даму деңгейі
жүктеу/скачать 186,77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Материяның формалары
- Қозғалыстың формасына
- Уақыт
- Өзіндік бақылауға арналған сұрақтар
| Материяның құрылымдық даму деңгейі
Табиғат Қоғам Неорганикалық табиғат Органикалық табиғат Элементарлы бөлшектер, ДНК, РНК, белок, Адам, жанұя, атомдар, молекулалар, клетка, организм, әлеуметтік топ, галактика поуляция этнос, халық Материяның формалары немесе өмір сүру тәсілдері – қозғалыс, кеңістік, уақыт. Қозғалыс-бұл материяның тіршілік ету тәсілі, демек ол материя сияқты мәңгі, қайталанбайтын, жоғалмайтын, бір формадан басқа формаға өтуші, жалпы, абсолютті. Қозғалыстың формасына тән ерекшелік - өзгермелік және тұрақтылық. Кеңістік – бұл материя тіршілігінің жалпы және обьективті формасы, ол бір мезетте тіршілік ететін обьектілердің орналасу тәртібін білдіреді. Материяның үш өлшемді объективті формасы. Уақыт – бұл ұзақтықты, бір өлшемдікті, ассиметриялықты, қайта айналмауды және жалғастықты сипатпен анықталатын материя тіршілігінің обьективті формасы. Дүниенің түпнегізін бір ғана субстнация - материя немесе рухты санайтын философиялық ілім - монизм деп аталады. Монистік әлем моделі әлемнің негізі не материалды не рухани бір субстанция болуы керегін түсіндіреді. Әлемнің түпнегізін екі бастамадан көретін философиялық концепция – дуализм деп аталады. Әлемнің басатауын екі немесе одан да көп субстанциядан іздейтін философиялық ілім – плюрализм. 3. Рухани (идеялық) болмыс – адам жан дүниесі мен санасы болып таблады. Адам болмысы рухани болмысмен нақтыланып, ол қиял, ой-өрiсімен шындықпен орайласып, тиiстi мақсат-мүдденi жүзеге асырумен, шындықпен ұштасып жатады. Шындыққа сай келетiн ойдың мазмұны терең, олар өмiр тәжiрибелерiне, бiлiмге негiзделген. Идеялар болмысы жаңаны iздеп табу, белгiсiз нәрсенi ашуға ұмтылу әрекетiнен байқалады. Өзіндік бақылауға арналған сұрақтар: 1. Болмыстың толық түсіндірмесін көрсетіңіз: болмыс-барлық материалды әлем болмыс-шексіз әлем болмыс-психикалық іс-әрекеттің барлық түрлері болмыс-тіршілік ететіннің барлығы* болмыс-мәдениеттің рухани әлемі 2. Болмыс туралы философиялық ілім гносеология логика антропология диалектика онтология* 3. Кім алғаш рет философияға «болмыс» терминін енгізді? A) Пифагор; B) Парменид;* С) Зенон; D) Фалес; E) Сократ. 4. Субъективтік және объективтік шындықтың бірлігін қалай атайды: A) материя; B) қозғалыс; С) уақыт; D) болмыс;* Е) кеңістік. 5. Болмыстың құрылымдық байланысын бейнелейтін категориялар: A) жеке және жалпы; B) кездейсоқтық және қажеттілік; С) себеп және салдар; D) бөлік және бүтін;* E) құбылыс және мән. жүктеу/скачать 186,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|