Досмурзин ержан



Pdf көрінісі
бет30/110
Дата19.02.2023
өлшемі8,45 Mb.
#69091
түріЛекция
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   110
лардың*, Д. Моордың ш ығармаш ылықтары, ерекше 
маңыздылықты болды.
Карикатура идеологиялық күресте, ең күшті қару 
болып келеді. Көркемділік графиканың тағы бір түрі 
бүл — Шарж*. Шарж (француз тілінде — аудармада — 
ауырлату”, “жуктеу ’). Шарж бейнелеудегі кейіпкердің 
тәнлікті көріністерін, қасиеттерін тым көбейту, тым 
үлкейтудегі, көзқарастылықты, тезділікті, сықақтылықты 
нем есе әзіл д ікті үш тасты руда негізделед і. Б үнда 
сыртқылықты үқсастығы сақталады. Бірақ шарж әрқа- 
шанда нақтылы бет-жүз көрінісін күлкіге келтіруді
сыншылықтыны, ең басты мақсат ретінде көздейді және 
бүнда модельдің* тәнлікті сы зы қтары , көріністері, 
әдейілікті бөлектеніліп асалықты көрсетіледі. Шарждың 
портреттігі—сымбаттылықтысы, карикатурадан айқын- 
дылықты бөлектенеді.
Өзінің есептері бойынша Ш арж саясаттылы бола 
алады. Бүл бағытта фр. суретшісі О. Домьенің салулары 
мысалға алынады. XX ғасырдағы орыс графикасында — 
Кукрыниксылардың ж үм ы стары ж ән е т.б. белгілі 
болады.
Достылық Шарж жақсылықты-тәлкектілікті, көңіл- 
күйді анықтайды.
Графиканың түріне безендіру де апарылады. Безен- 
діру коркемділік графикасы ретінде, баспалық немесе 
колжазулық мәтінге, бейнелікті түсіндіруді және озінің 
тағайындалғанына ие болады.
Безендіру мәтіннің маңыздылықты қүрамдылығы 
болып келеді. Оқырманға ерліктілердің бейнелерін, бол­
тан оқиғаның орнын, коз алдына келтіруге комектеседі. 
Бүларға көбінесе суреттер, гравюралар*, фототүсірулер, 
репродукциялар* апарылады.
75


М әдениеттану
Нағыздылық безендіру — мәтінмен бірліктіні, толық- 
тылыны қалайды және танып-білуге, қосымшалап те- 
реңдетуге көмектеседі.
Графиканың тәсілдеріне оралсақ, бүларда ең басты 
тәсілдері ретінде Долбар (набросок) және Қағыс (штрих*) 
саналады.
Долбар графиканың шығармашылығы болып келеді. 
Бүл суретшінің тезділікті, тиіп-қашып салған суреті.
Долбардың басты тағайындалуы — мақсаты, сурет- 
шінің күнделікті жүмыс үдерісіндегі, ой жүгіртулерінің, 
болектілі байқауларының немесе тезділікті коздеулері.
Долбар натура арқылы, ес арқылы, елестету арқылы 
орындалады. Болаш ақ суреттің композицияларының 
долбары әдетте эскиз аталады. Ал эскиз бүл алдын-ала 
долбар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет