Әдіскер жаршысы



Pdf көрінісі
бет19/23
Дата03.03.2017
өлшемі3,75 Mb.
#5470
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23

 Талдау 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тәжірибе жасау 
 
 
 
 
 
Оқулықпен жұмыс 
Өзінің дәлелдемесін оқулықтағы 
мәтінмен салыстыру. 
А) І топ.Тақтаны су шү-
берекпен сүрткен соң не 
болады? 
ІІ топ. Жаңбыр жауды. 
Жаңбыр суы қайда кетті? 
ІІІ топ. Бұлт қалай пайда 
болады? 
ІV топ. 
Жуылған су киім біраз-
дан кейін кеуіп қалады. 
Сонда су қайда кетті? 
Жаздыңгүні таңертең 
далаға шығып, көгалда 
жүрсең не байқар едің? 
Ә) Cу құйылған ыдысты 
қыздырып, үстіне мұз са-
лынған тәрелке бекітіліп 
қойылады. Біраздан соң 
тәрелкенің түбі су бо-
лып, төмен су тамшылай 
бастайды. Күннің сәулесі 
өзен, көл, теңіз және мұ-
хиттардың бетін, қыз-
дырғанда, судың біраз 
бөлігі буға айналып 
ұшып кетеді. Бастапқыда 
бұл тамшылар өте ұсақ 
болған-дықтан, оларды 
көру мүмкін емес.Су бу 
ауаның салқын қабатына 
көтерілгенде қоюланады. 
Олар бірігіп, бұлтқа ай-
налады. Осы кезде ғана 
көзге көріне бастайды. 
Бұлт ауаның ағысымен 
-
 
Бақылау. 
Қорытынды шығару. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
А) мәтінді оқиды. 
Ә) Салыстырады. 

 
 
 
115 
     
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
қозғалысқа түседі.  
Ол жауын-шашынға 
айналып, құрлыққа 
қайтып оралады. 
Бірақ,біраздан соң күн 
қыздырғанда бір бөлігі 
қайтадан буланып ауаға 
көтеріледі. Жауын-
шашынның бір бөлігі то-
пыраққа сінеді, онда 
өсімдік қорегіне айнала-
ды. Жер асты сулар қо-
рына қосылады. Судың 
мұндай қозғалысын су 
айналымы дейді. 
5мин. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5мин 
 ІІІ.Ой толғаныс 
 Жинақтау 
Дәптермен жұмыс 
 
Проблемалық сұрақ 
Топтық жұмыс 
 
 
 
Міне, сендер бүгінгі 
сабақта су туралы жан -
жақты мағлұмат 
алдыңдар. Енді, сызбаға 
қайта оралайық.  
1. Су Жер бетінен 
жойылып кетсе, не болар 
еді? 
2. Әрбір оқушы, әрбір 
адам суды сақтауы үшін 
не істеу керек? 
3. Суға қауіп төніп тұр 
дегенді қалай 
түсінесіңдер? 
1-топ. Берілген 
суреттерге тақырып қой. 
2-топ.Осы суреттерге 
қарай отырып 3 зат есім, 
3 сын есім, 3 етістік жаз. 
3-топ. 1 суретті таңдай 
отырып, эссе жазу. 
Мысалы: «Бір тамшы су» 
 
 Дәптерге 
табиғаттағы су 
айналымын түсіреді. 
2 мин  Рефлексия 
 
-Мен нені білемін? 
-Мен нені білгім келеді? 
-Мен нені білдім? 
Сыныпта өз білімі-
мен көрінген оқу-
шыны анықтайды. 
 
 Үйге тапсырма:  
Табиғаттағы су айналымы. 
Біз ішетін суды қайдан 
аламыз? Осы тақырып 
бойынша зерттеу жұмыс-
тарын жүргізіп, мате-
риалдарды жинастыру.  
Күнделіктеріне 
жазады. 
 
 Бағалау. 
 Формативті, 
критерийалды бағалау 
Критерий бойынша 
бағалайды. 

 
116 
     
 
ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ӘДЕТ-ҒҰРЫПТАРЫ МЕН САЛТ-ДӘСТҮРЛЕРІ 
 
Пурханов С.К., 
Алға ауданы Пацаев ат. №2 орта мектебінің тарих пәні мұғалімі 
 
Сабақтың мақсаты: 
Білімділік: Қазақ халқының әдет-ғұрыпы мен 
салт-дәстүрлерін  меңгерте  отырып,  білім 
деңгейін  көтеру,  шығармашылық  белсенді-
ліктерін арттыру; 
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабіле-
тін дамыту, шығармашылық қабілетін кеңей-
ту; 
Тәрбиелік:  Оқушыларды  салт-дәстүрмен  та-
ныстырып,  салт-дәстүрлерді  құрметтеуге, 
сақтауға, әдептілікке тәрбиелеу. 
Сабақтың түрі : аралас сабақ 
Сабақтың  әдісі:  сұрақ-жауап,  баяндау, 
шығармашылық жұмыс. 
Сабақтың  тәсілі:  жалпы  сыныппен,  жеке 
оқушымен 
Сабақтың  көрнекілігі:  Интерактивтік  тақта, 
сызба-кестелер, суреттер, 
Пәнаралық байланыс: әдебиет, ән 
Қолданылған әдебиеттер: 
«Қазақстан  тарихы»  әдістемелік  журналы, 
интернет материалдары 
Сабақ барысы: 
І.Ұйымдастыру кезеңі. 
ІІ.Үй  тапсырмасын  сұрау:  Қазақ  даласының 
музыка және қолданбалы өнері 
1 – тапсырма: Сәйкестендіру 
Г.Н.Потанин: 
“Қазақтың 
екінің 
бірі 
домбыра тартып, ән айтып, өлең шығарады” 
А.В.Затаевич:  “Қазақ  халқының  500  ән-
күйі” 
Ромен Роллан: “Қазақ халқының 1000 әні” 
А.В.Затаевич: “Бүкіл қазақ даласы ән салып 
тұрғандай көрінеді” 
2 – тапсырма
«Айтыстың  түрлері»  мұнда  оқушылар 
айтыстың түрлерін айтады 
3 – тапсырма
Қазақтың  музыкалық  аспаптарын  оқушылар 
3 ке бөліп, аспаптарды атап шығады: 
Үрмелі  музыкалық  Ішекті  музыкалық 
Соқпалы 
аспаптар аспаптар аспаптар 
4 –тапсырма: 
«Күйді  тап?»  деп  аталады,  оқушылар  бұл 
тапсырмада күй жасырылады, сол күйді табу 
керек  (ертеден  келе  жатқан  «Бозінген», 
«Ақсақ құлан», 
«Аңшының зары» күйлерін жасырамыз). 
ІІІ. Жаңа тақырыппен жұмыс. 
Қазақтың  ұлттық  ою-өрнегі  туралы  мәлімет 
беріледі,  үш  түрлі  ою-өрнегін  пайдаланып 
(қошқармүйіз, 
шытырман, 
өркеш
оқушыларды 
3 –топқа бөлемін. 
Оқулықты  ашып  жаңа  сабақтың  тақырыбы 
мен таныстыру... 
1.
 
Салт-дәстүр дегенді қалай түсінесіңдер? 
2.
 
Әдет-ғұрып деген не ? 
3.
 
Қазақтың  ұлттық  ойындары  туралы  не 
білесіңдер ? 
Осы  сұрақтар  аясында  пікір  сайыстан  кейін 
оқушылар тобына тапсырмалар беріледі. 
1-тапсырма: 
Қазақтың 
әдет-ғұрыптары, 
салт-
дәстүрлері мен ұлттық ойындары 
1.Отпен  тазарту.  2.Құда  түсу.  3.Хан-уәзір. 
4.Көрші.  5.Бата  аяқ.  6.Шеге  шапан.  7.Тұсау 
кесу.  8.  Үкітағар.  9.Жылтыр  кетті.  10. 
Мыршым  11.Ат  қою.  12.  Шілдехана.  3.Қыз 
ұзату.  14.Сүйінші  сұрау.  15.  Әмеңгерлік. 
16.Ажар.  17.Сыңсу.  18.Қыз  айттыру  . 
19.Көрімдік.  20.Айгөлек.  21.Сүндет  той. 
22.Атқа  мінгізу  тойы.  23.Тілашар.  24.Ата 
тегін  үйрету.  25.Саққұлақ.  26.Қой  жасы. 
27.Қозы жасы. 28.Жылқы жасы. 29.Бесік той. 
30.Белбеу 
тастау. 
31.Тоқым 
қағар. 
32.Ақсүйек. 
33.Соқыртеке. 
34.Есік 
ашар.35.Алтыбақан. 
36.Тоғыз 
құмалақ. 
37.Қыз  қуу.  38.Ұрын  бару.  39.Аударыспақ. 
40.Көкпар. 
41.Қалыңдық 
ойнау. 
42.Бізшаншар. 43.Тымпи. 
Тақтада  көрсетілген  салт-дәстүр  мен  ұлттық 
ойындарды пайдаланып 
«Қошқармүйіз  тобы»  бала  тәрбиесіне 
байланысты  салт-дәстүрлерді  бөліп  көрсету 
керек. 
«Шытырман  тобы»  үйленуге  байланысты 
салт-дәстүрлерді бөліп көрсету керек. 
«Өркеш  тобы»  ұлттық  ойындарды  бөліп 
көрсету  керек.  Нәтижесінде  3  топ  салт-
дәстүрлер  мен  ұлттық  ойындарды  бөліп 
көрсетеді: 

 
 
 
117 
     
 
Бала  тәрбиесіне  байланысты  салт-дәстүр-
лер:  Тұсау кесу, ат қою, шілдехана, сүйінші 
сұрау,  көрімдік,  бесік  той,  сүндет  той,  атқа 
мінгізу  тойы,  тілашар,  ата  тегін  үйрету, 
тоқым  қағар,  қой  жасы,  қозы  жасы,  жылқы 
жасы; 
Үйленуге  байланысты  салт-дәстүрлер: 
Отпен  тазарту,  құда  түсу,  бата  аяқ,  шеге 
шапан,  үкі  тағар,  қыз  ұзату,  қыз  айттыру, 
әмеңгерлік,  ау  –  жар,  сыңсу,  ұрын  бару, 
қалыңдық ойнау, бізшаншар, есік ашар; 
Ұлттық  ойындар:  Хан-уәзір,  көрші,  жыл-
тыр  кетті,  мыршым,  айгөлек,  белбеу  тастау, 
саққұлақ,  ақсүйек,  соқыртеке,  тымпи,  алты-
бақан,  тоғыз  құмалақ,  қыз  қуу,  көкпар, 
аударыспақ; 
2 – тапсырма: 
«Шығармашылық  тапсырмада»  әрбір  топ 
актерлік шеберліктерін пайдаланып; 
«Қошқармүйіз  тобы»  бала  тәрбиесіне  бай-
ланысты салт-дәстүрдің бірін көрсету керек. 
«Шытырман  тобы»  Үйленуге  байланысты 
салт – дәстүрдің бірін көрсету керек. 
«Өркеш  тобы»  ұлттық  ойындардың  бірін 
көрсету керек. 
3 –тапсырма 
«Айтылмаған дәстүрлер» деп аталады 
«Қошқармүйіз  тобы»  жерлеу  дәстүрі 
туралы айтып беру керек. 
«Шытырман  тобы»  батаның  түрлері 
туралы айтып береді. 
«Өркеш  тобы»  діни  наным-сенімге  байла-
нысты салт-дәстүрлер туралы айтып береді. 
Қорытынды.  Сабақты  бекітіп,  оқушылар-
дың  жинаған  ұпайлары  бойынша  қай  топ 
женіске  жеткенін  жинақтап,  оқушыларды 
бағалау. 
 
 
 
САУАТСЫЗДЫҚТЫ ЖОЮ, ХАЛЫҚҚА БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНІҢ  
ДАМУЫ ЖӘНЕ САЯСИ АҒАРТУШЫЛЫҚ 
 
Рсалина Г.И., 
Қызылсу орта мектебінің тарих пәні мұғалімі 
 
Сабақтың мақсаты: 
Білімділік.  1920-30  жылдардағы  мәдени  ре-
волюцияның  маңызын,  сауатсыздықты  жою, 
саяси ағарту, мектептік білім беру шаралары 
барысындағы  қиындықтыр  мен  жетістіктер 
туралы білім беру. 
Дамытушылық. Оқушыларды өз бетінше жұ-
мыс жасату, шығармашылық тапсырмаларды 
орындату  арқылы  шығармашылық  қабілет-
терін дамыту 
Тәрбиелік.  Ой-өрісін  кеңейтіп,  қоғамдық 
өмірге деген көзқарасын тәрбиелеу. 
Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгеру сабағы 
Сабақтың  әдісі:  топтық  жұмыс,  баяндау 
әдісі, пирамидалық стратегия т.б. 
Сабақтың  көрнекілігі:  Интерактивті  тақта, 
Сауатсыздықты  жою,халыққа  білім  беру 
жүйесінің  дамуы  тақырыбына  арналған 
арнайы плакат. 
Пән  аралық  байланыс:  Қазақ  тілі,  әдебиеті, 
геометрия, дүние жүзі тарихы. 
Барысы: 
І.Ұйымдастыру кезеңі 
1.Сыныпты топқа бөлу 
2. 
Психологиялық 
сәт. 
Екі 
топ 
оқушыларының бір-біріне сәттілік тілеуі. 
ІІ. Ой қозғау. 
1.  Револяция  деген  не?  (Төңкеріс.Төңкеріс 
жасау) 
2.  Мәдени  революция  деген  не?  (қоғамдық 
өмірдің  барлық  саласын  түбірімен  өзгертіп, 
жаңа  мәдениет  жасау,  жаңа  қоғамда  өмір 
сүретін жаңа адамды тәрбиелеп шығару. 
ІІІ. Жаңа сабақ. 
1.Мұғалім сөзі: 
Сауатсыздықты  жою,  халыққа  білім  беру 
жүйесінің дамуы және саяси ағартушылық. 
1920  жылдары  бейбіт  өмірге  көшу  жағда-
йында  сауатсыздықты  жою,  кадрлар  даяр-
лау,  бұқара  халықтың  мәдени  деңгейін  арт-
тыру  қажеттілігі  туындады. КСРО-ның  бас-
қа  аймақтарындағыдай  Қазақстанда  да  са-
уатты,  зиялы  қауымат  төбеліндей  аз  бола-
тын.  Халықтың  басым  бөлігінде  бастауыш 
білімде жоқ болатын. Сол себепті ОК Қазақ-
станда  «мәдени  революция»  жасау  керек 
деп  шешті.  Қазақстандағы  мәдени  револю-
ция басты екі міндетті шешуге тиіс болды: 
Біріншіден мәдени артта қалушылықты жою. 

 
118 
     
 
Екіншіден  білім  беру,  ғылыми  және  мәдени 
мекемелердің  жаңа  кеңестік  жүйесін  қалып-
тастыру.  Соған  байланысты  1920  жылы  та-
мызда Партияның Орталық Комитетінде үгіт 
насихат бөлімі құрылды. Осы жылы қараша-
да  РКФСР  Ағарту  халкомы  жанынан  Бас 
саяси-ағарту  комитеті  іске  қосылды.  Бұл  екі 
партиялық  және  мемлекеттік  орган  мәдени 
революцияға  басшылықты  жүзеге  асыра 
бастады. Мәдени революцияның міндеттері: 
Қазақстанда мәдени революцияны түпкілікті 
жүзеге  асыру  үшін  бірқатар  міндеттерді 
шешу керек болды. 
-Жергілікті  жерде  нақты  мәдени  база  жасау 
үшін  сауат  ашу  және  саяси  білім  қажет 
болды. 
-Қазақстандағы  оқу-ағарту  мекемелерін  бір 
жүйеге  келтіру,  оқытуды  бірыңғай  оқу 
бағдарламасымен жүргізу. 
-Рухани  өмірге  жаңа  мазмұн  беру  үшін, 
қазақ  социалистік  музыка  мәдениетін 
дамыту. 
-Кеңестік  мемлекеттердің  тұтас  аумағында 
бірыңғай мәдени кеңістік жасау үшін өлкеде 
өнердің жаңа түрлерін театр, кино, бейнелеу 
өнерін т.б. қалыптастыру. 
-Қазақстанда  ғылымды  қалыптастыру  үшін 
ғылыми мекемелер жүйесін құру. 
-Жергілікті  халықтың  қоғамдық  және  жеке 
өмірдегі рулық және діни наным-сенімдерін 
жойып,  кеңес  адамының  жаңа  өмірдегі 
салтын енгізу. 
-Социалистік  қоғам  құру  міндеттерін  шешу 
үшін ұлттық кадрлардыдаярлау. 
-Қазақстанда  орта  арнаулы  және  жоғары 
білім жүйесін құру. 
Осылайша  1920-1930  жылдардағы  партия-
ның  мәдени  саясатының  мазмұны  партия-
лық  және  мемлекеттік  органдар,  қоғамдық 
ұйымдар,  сондай-ақ  рухани  саладағы  меке-
мелер. Мен ұйымдар арқылы «жаңа кеңестік 
сана» қалыптастыру ісіне бағытталды. 
Партия  біртұтас  социалистік  мәдениет  қа-
лыптастыру үшін бір жағынан-халықтың бі-
лімі  мен  мәдениетін  көтеруге,екінші  жағы-
нан  шығармашылық  саласын  халыққа  жа-
қындата  түсуге  тырысты.  Біртұтас  кеңестік 
мәдениет  құру  идеясы  ұлттық  мәдениеттің 
өрісін тарылтып жіберді. 
2.Жаңа білімді меңгеру 
Мағынаны тану кезеңі 
Бүгінгі  сабақта  өтілетін  тақырыпты  екі 
топқа  бөліп  беремін.Екі  топ  өз  тақырып-
шаларын  оқып  шығып,  сызба  немесе  кесте 
түрінде  плакатка  салып,  тақта  алдында 
түсіндіреді 
1-топ.Сауатсыздықты жою. 
2-топ.Саяси ағарту жүйесі.Мектептік білім. 
ІҮ. Бекіту«Пирамдалық стратегия» 
Егер берілген тапсырманы дұрыс орындаса-
ңыз, бүгінгі тақырыптың мазмұнын ашатын 
тарихи пирамида құрастыра аласыз. 
1.Кейіпкердің аты 1 сөз 
2.Оны сипаттайтын 2 сөз 
3.Оқиға орнын сипаттайтын 3 сөз 
4.Оқиғаға әкелетін проблема 4 сөз 
5.Бірінші оқиғаны сипаттайтын 5 сөз. 
6.Екінші оқиғаны сипаттайтын 6 сөз. 
7.Пролеманы шешуді сипаттайтын 7 сөз. 
Ү. Қорытындылау. 
Қиындықтар  мен  кедергілерге  қарамастан 
халыққа  білім  беругеарналған  шаралар  жү-
зеге асырылып, республикада жеті жылдық, 
он жылдық мектптер жұмыс жасады.Әр оқу-
шының  сыныптан-сыныпқа  өтуіне  жағдай-
лар қарастырылды. 
Шығармашылық  ізденіс  пен  күнделікті 
тәжірибеге  сүйенген  кеңестік  педагогика 
қалыптасты. 
ҮІ.Бағалау 
ҮІІ.  Үйге  тапсырма:  «Сауатсыздықты  жою, 
халыққа  білім  беру  жүйесінің  дамуы  және 
саяси ағартушылық» тақырыбында штарихи 
шығарма жазып келу. 
 
 
 
ТІРІ АҒЗАЛАРДЫҢ ЖЕР ҚАБЫҚТАРЫНА ӘСЕРІ 
 
Рүстем Г.Е., 
Ақтөбе қаласы №56 жалпы білім беретін ОМ география пәні мұғалімі 
 
Сабақтың мақсаты: 
1. Білімділік: Тірі ағзалардың алуан түрлілі-
гі, тірі ағзалардың таралу заңдылықтары, ағ-

 
 
 
119 
     
 
залардың атмосфераға әсері, ағзалардың гид-
росфераға  әсері,  ағзалардың  биосфераға 
әсері,  ағзалардың  әрекетінен  топырақтың 
пайда болуы деген ұғымдарды ашу. 
2.  Дамытушылық:  Тірі  табиғаттың  қалып-
тасуына  әсер  ететін  факторлармен  танысу, 
толықтыру, дамыту. 
3. Тәрбиелік: Табиғатты сүюге баулу. 
Сабақтың түрі: Қайталау сабағы. 
Сабақтың  өтілу  әдісі:  «Ромашка»  сұрақ-
жауап  әдісі,  «Кезектескен  интервью»  әдісі, 
«Жүреміз, ойланамыз» әдісі, «Сәйкестендір» 
әдісі. 
Сабақтың  көрнекілігі:  суреттер,  оқулық, 
слайд, кестелер, плакаттар, тірек-сызбалар. 
Сабақтың жоспары: 
І. Ұйымдастыру бөлімі (1-2 мин); 
ІІ. Психологиялық дайындық (3 мин); 
ІІІ. Үй тапсырмасын тексеру (4 мин); 
ІV. Негізгі бөлім (20 мин); 
V. Сергіту сәті (2 мин); 
VI. «Пошта» ойыны (5 мин); 
VII. Рефлексия (2 мин) 
VIII.  Үйге  тапсырма:  биосфера  тарауын 
қайталау (1-2 мин); 
ІХ. Бағалау, марапаттау (4 мин). 
Сабақ барысы: 
I.  Ұйымдастыру  кезеңі:  Оқущылармен 
амандасып,  сыныпты  түгендеп  алу.  Сынып 
оқушыларын топтарға бөлу
Топтарға ат қойылады: 1- топ: Алғырлар 
2- топ: Білгірлер 
3- топ: Қырандар 
ІІ. Психологиялық дайындық: 
Сәлеметсіздерме  оқушылар!  Сіздерді  көрге-
німе  қуаныштымын.  Сабағымызды  бастамас 
бұрын  бір  бірімізге  қолмен  жест  арқылы  ті-
лек тілейікші: (топтар бір-біріне тілек тілей-
ді).  Балалар  бүгінгі  сабағымыз  сәл  өзгеше, 
біз бүгін «команда» болып өзара жарысамыз. 
Демек  қатардан  қалып  қалмас  үшін  барлы-
ғың бірге жұмыла отырып, жылдам қозғалу-
ларың керек. Жарысымызды бастамас бұрын 
команданың капитанын және команда мүше-
лерінің  жұмысын  бақылап,  бағалап  отыра-
тын  хатшыны  сайлап  алыңыздар.  Ал  жары-
сатын  команданы  әр  кезең  сайын  мен  баға-
лап  отырмын.  Жарысымызды  бастамас  бұ-
рын шарттарымен таныстырып өтейін. Әрбір 
кезеңде межеленген уақыт болады, сол уақыт 
аралығында  берілген  тапсырманы  аяқтаула-
рыңыз  керек,  үлгермеген  жағдайда  баллда-
рыңыз  азаяды,  сол  себепті  команда  болып 
жұмыс жасау қажет 
ІІІ.  Үй  тапсырмасын  тексеру:  «Кезектес-
кен  интервью»  тапсырмасы.  Топ  мүшелері 
үйге  берілген  тапсырманы  бір-бірінің  сөзін 
жалғай отырып, кезектесіп ойларын жеткізу. 
ІV. Негізгі бөлім: 
1-кезең: «Ромашка» сұрақ-жауап. 
1. «Биосфера» деген не? 
2. Биосфераның шекаралары? 
3. Биоценоз деген не? 
4. Тірі ағзалардың басты ерекшелігі? 
5. Тірі ағзалардың қасиеті? 
6. Биогеография ғылымы нені зерттейді? 
7. Жануарлардың тіршілік формалары? 
8. Өсімдіктердің тіршілік формалары? 
9. Тірі ағзалардың тіршілік формалары? 
2-кезең: «Жүреміз , ойланамыз »тапсырмасы 
Топ  мүшелері  өздері  үйден  дайындап  әкел-
ген  тапсырманы  басқа  топ  мүшелеріне  ал-
мастырып  беріп,  барлығы  бір  мезгілде  тап-
сырма  орындайды.  Уақыт  аяқталған  сәтте 
топ басшысы тапсырманын дұрыс немесе бұ-
рыстығын тексеріп, ұпай санын анықтайды. 
3-кезең: «Сәйкестендір» тапсырмасы: 
шөгінді тау жыныстары 
конденсация 
қар жиегі 
тіршілік формасы атмосфера 
толысу және қайту 
биогеография биосфера 
амплитуда 
мантия гидросфера 
тасқын 
биоценоз литосфера 
кібісе 
физикалық үгілу 
4- кезең: «Ең.. ең...ең» 
1.  Ең  алғаш  рет  дүние  жүзін  айналып  шық-
қан ғалым? (Магеллан) 
2.  Ең  алғашқы  қазақтың  географ  ғалымы? 
(Шоқан Уалиханов) 
3. Дүние жүзіндегі ең биік тау? (Гималай) 
4.  Жер  шарындағы  ең  биік  нүкте? 
(Джомолунгма 8848 м) 
5. Қазақстанның ең биік нүктесі? (Хан Тәңірі 
6995 м) 
6.  Көлемі  жөнінен  ең  үлкен  мұхит?  (Тынық 
мұхиты 180 млн км2) 
7. Ең биік сарқырама? (Анхель сарқырамасы 
1054 м) 

 
120 
     
 
8.  Дүниежүзілік  мұхиттың  ең  терең  жері? 
(Мариан шұңғымасы 11022 м) 
9.  Дүние  жүзіндегі  ең  терең  көл?  (Байкал 
көлі -1620 м ) 
V. Сергіту сәті: Орнымыздан тұрайық... 
VI.  «Пошта»  ойыны.  Оқушылар,  біздің 
пошта  жәшігімізде  пошта  тасушы  үш  топқа 
тапсырмалар тастап кетіпті 
VII. Рефлексия: «Күн шуақты» толтырады, 
егер  тақырыпты  толық  меңгеріп,  көңіл-күйі 
жақсы болса, онда сары шуақ, ал егер ойынға 
көңілі  толмай,  өзін  көрсете  алмаса  күңгірт 
сары шуақты таңдайды. 
VIII.  Бағалау,  марапаттау.Үш  топты 
көрсеткен нәтижелерін саралап, айқындау. 
ІХ. Үйге тапсырма: биосфера тарауын 
қайталау. Тарау бойынша 10 сұрақ 3 
жауаптан тұратын тест тапсырмасын 
құрастыру. 
 
 
ҚАРАПАЙЫМ ГРАФИКАЛЫҚ РЕДАКТОРЫ. СУРЕТТІ АШУ, САҚТАУ 
 
Рысқұлова Ш.С., 
Темір ауданы №1 Шұбарқұдық мектеп-гимназиясының информатика пәнінің мұғалімі 
 
Сілтеме 
(дереккөздері) 
5 сыныптың электрондық оқулығы, Информатика негіздері журналдары, 
www.ustaz.kz, 
www.google.kz
, 45minut.kz. 
Мақсаты 
Оқушыларға PAINT графикалық редакторы туралы мағұлмат бере 
отырып, салынған суретті сақтау тәсілдерін түсіндіру. Редактордың құрал- 
саймандарын дұрыс пайдалана отырып, өз бетімен жұмыс жасау дағдысын 
қалыптастыру. 
Оқушыларды Paint графикалық редакторымен, редактордың терезе 
элементтерімен таныстыру. Paint графикалық редакторында жұмыс істеу 
тәртібін үйрету.  
Оқушылардың ойлауын, компьютерлік сауаттылығы мен іскерлігін, 
танымдық қабілетін, логикалық сауаттылығын дамыта отырып, олардың 
пәнге, PAINT графикалық редакторына деген қызығушылығын, 
белсенділігін арттыру, өз ойын сауатты түрде жеткізе білуді 
қалыптастыру.  
Компьютермен жұмыс істеу барысында ұқыптылыққа баулу. Қауіпсіздік 
ережесіне байланысты балаларды сақтыққа үйрету 
Оқыту 
нәтижелері 
Оқушылар тақырыпты өз бетінше түсіне алады, топтық, ұжымдық жұмыс 
арқылы ұйымшылдықпен жұмыс жасап, компьютерде тапсырмаларды 
орындай алады және де ақпараттық сауаттылықты арта алады. 
Сабақтың 
көрнекілігі 
Постер, түсті қағаз, маркерлер, дидактикалық таратпа материалдар, 
компьютер, проектор Оқулық, ғаламтор, флипчарт, электронды оқулық, 
интербелсенді тақта 
Сабақтың  
әдіс-тәсілдері 
Диалогты оқыту: сұрақ қою, әңгімелесу;  
Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету: ДЖИГСО  
Оқуды және оқыту үшін бағалау: екі жұлдыз, бір тілек; «Куббизм 
стратегиясы» әдісі. 
АКТ-ны қолдану; таныстырылым жасау. 
Ынтымақтастық және топтағы бірлескен жұмыс; 
Сабақтағы 
орында-латын 
жұмыстар 
Мұғалімнің әрекеті 
Оқушының әрекеті 
І. Ұйымдастыру 
бөлімі 
Психологиялық 
ахуал 
(оқушылармен амандасу, түгендеу, назарларын 
сабаққа аудару) 
 «Жылы лебіз» 
Оқушылар шеңбер құ-
рып жиналады. Бір 
оқушы қасындағы көр-
шісіне жақсы лебіз 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет