Ежелгі кезең Қазақстанның ерте темір дәуірі тайпалары жайлы жазба деректер тарихнама


және 1824 жылдары жүргізілген реформалар XIX ғасырдың 60 - жылдарына қарай бірте - бірте жарамсыз бола бастады



бет75/151
Дата22.08.2023
өлшемі4,62 Mb.
#105484
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   151
1822 және 1824 жылдары жүргізілген реформалар XIX ғасырдың 60 - жылдарына қарай бірте - бірте жарамсыз бола бастады.



  • Өлкенің өзіндік ерекшеліктерін зерттеу үшін және оны басқару туралы ереженің жобасын әзірлеу мақсатымен «Дала комиссиясы » құрылды. Оның құрамына тек орыстар кірді. 

  • 1867 жылы Александр ІІ «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы уақытша Ережеге » қол қойды.

  • 1868 жылы « Торғай, Орал, Ақмола және Семей облыстарын басқару туралы уақытша Ереженің » жобасын да бекітті. 

Әкімшілік реформалардың себептерін егжей - тегжейлі түсіндіретін мәлімдеме қаазақ тілдерінде жазылып, таратылды. 

  • 1867-1868 жылдардағы реформалар бүкіл Қазақстанды тұңғыш рет түгел қамтыды. Онда үш генерал - губернаторлық әкімшілік құрылды . Әрбір генерал - губернаторлық облыстарға бөлінді: 


Орынбор генерал - губернаторлығы – Орал және Торғай облыстары Батыс Сібір генерал - губернаторлығы – Ақмола және Семей облыстары.
Түркістан генерал - губернаторлығы – Жетісу жөне Сырдария облыстарын қамтыды. Соңғы екі облыстың құрамына қазақ жерінің едәуір үлкен бөлігі, сондай ақ қырғыз және өзбек жерлерінің бір бөлігі енді. 
Әкімшілік бөлініс былай болды: әр облыс - уездерден, әр уезд - болыс тардан, әр болыс - ауылдардан тұрды. 
Ішкі Орда (бұрынғы Бөкей хандығы) Астрахан губерниясының құрамына қосылды. 


  • Әкімшілік басқарудың ең төменгі екі сатысын да жергілікті ақсүйектерден іріктеліп алынатын болыстар мен ауыл старшындары тұрды.

  • Сұлтандар ауыртпалықтар мен салықтардан босатылып, өмірлік зейнетақы тағайындалды. Патша үкіметінің мұндай қадам жасауының себебі – қазақ даласында сұлтандар тобына деген сый құрмет әлі де болса едәуір дәрежеде сақталған еді. Олар үкіметке қарсы халық толқуын ұйымдастыруы мүмкін деп сескенді. 

Сайлау жүйесі: ауыл старшындары мен болыстар - ақсүйек топтардан іріктеліп, сайлауда дауыс берудің нәтижесі бойынша ғана тағайындалатын. (Бұл қызметтерге үміткерлердің жасы 25-тен кем болмауы шарт саналатын).



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   151




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет