Әл-фараби атын да ғы Қа зақ Ұлт тық уни вер ситеті жоғары мек теп


Кре дит тік тех но ло гия не гі зін де



Pdf көрінісі
бет58/100
Дата05.08.2023
өлшемі5,25 Mb.
#105045
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   100
7.1.2. Кре дит тік тех но ло гия не гі зін де 
 
жо ға ры мек теп те оқы ту про це сін ұйым дас ты ру
«Кре дит» ұғы мы бі лім алу шы ның оқу жұ мы сы ның кө ле мін 
анық тайт ын өл шем бір лі гі де ген ді біл ді ре ді. Ал ғаш рет бі лім бе-
ру са ла сын да кре дит тік оқу жүйе сін 1869 жы лы Гар вард уни вер-
си те ті нің пре зи ден ті Чар льз Элиот ен гіз ген бо ла тын. Бұл жүйе 
Аме ри ка да бі лім са па сын же тіл ді ру мақ са тын да мек теп тен бас-
тап жо ға ры оқу орын да ры на дейін қол да ныс тауып отыр.
Оқу дың кре дит тік жүйесі – оқу шы ны өз бе тін ше, шы ғар ма-
шы лық не гіз де бі лім алу ды өз жағ дайына бейім деп оқы та тын 
тех но ло гия. Со ны мен қа тар бұл жүйе нің дәс түр лі клас си ка лық 
жүйе ден не гіз гі айыр ма шы лы ғы: бі лім алу шы лар дың өз бе тін ше 
жұ мыс жа сау бейім ді лі гін да мы та ды.
Кре дит тік жүйе нің не гіз гі ба ғыт та ры:
– бі лім алу шы лар дың қы зы ғу ын то лық есеп ке алу;
– олар дың бі лім ге де ген сұ ра ны сын қам та ма сыз ету;
– бі лім алу шы лар дың ара сы нан бә се ке лес тік ту ды ру;
– бі лім алу шы лар дың өз бе тін ше жұ мыс жа сау бейім ді лі гін 
да мы ту.
Кре дит са ға ты деп бү кіл оқу про це сі ке зін де өте тін са бақ пен 
қа тар жү ре тін бі лім алу шы ның орын дайт ын өзін дік жұ мыс та ры-
на ке те тін уа қыт тар дың қо сын ды сы на тең ша ма ны айтады.
Кре дит тік жүйе бой ын ша оқы ту шы өз бе тін ше жо ға ры дең-
гейде гі әдіс те ме лік жә не ди дак ти ка лық ма те ри ал дар ке ше нін 
өң деп, оқы ту дың ин те рак тив ті тә сі лін қол да ну ға ұйым дас ты ру-
шы лық қа бі ле ті мен із де ніс арт ты ру ға дай ын бо луы қа жет. Әри не, 
жо ға ры мек теп тің кре дит тік жүйеге кө шуі бір күн де ше ші ле тін мә-
се ле емес. Ол аса зор ең бек ті та лап ете ді. Ал жүйеге көш пеу – 
за ман та ла бы нан қа лып қою, бір те-бір те бі лім аясы нан шет теу 
де ген сөз.
Қа зір гі жағ дай лар да сту де нт тер екі тип ті зерт теу жұ мыс та-
ры на қа ты са ды: оқу жә не ғы лы ми. Олар дың ара сын да сәй кес тік-
тер жә не айыр ма шы лық тар бар. Си па ты бой ын ша зерт теу дің екі 
ти пі нің де ғы лы ми бо лып та бы ла тын ды ғы екеуіне ор тақ бел гі. 


7-бөлім. Жо ға ры мек тептегі білімдендіру технологиясының ...
132
Алай да олар жо ға ры оқу ор ны ның өмір сү ру әре ке тін де әр түр лі 
рөл ат қа ра ды, ұйым дас ты ру әдіс те рі мен ерек ше ле не ді. Оқу жә-
не ғы лы ми жұ мыс тар дың ма ңыз ды лы ғы өт кі зіл ген зерт теу дің, 
теория лық ма те ри ал жә не прак ти ка лық қо ры тын ды лар дың те-
рең ді гі мен анық та ла ды. Кре дит тік тех но ло гия бой ын ша сту де нт-
тер дің оқу-зерт теу жұ мы сы на аса мән бе рі ле ді.
Сту де нт тер дің оқу-зерт теу жұ мы сы (СОЗЖ).­
Жо ға ры оқу 
ор ны ның оқу жос па ры мен қа рас ты рыл ған, ба сым көп ші лі гі жо-
ға ры курс тар да жү зе ге аса ды, мін дет ті си пат қа ие, бес бал дық 
жүйе бой ын ша ба ға ла на ды. Жо ға ры оқу ор нын да рын да СОЗЖ-
дың ке ле сі фор ма ла ры қа был дан ған:
– курс тық жұ мыс тар;
– дип лом дық жұ мыс тар;
– СОЗЖ (же ке ле ген жо ға ры оқу ор нын да рын да).
Курс тық жұ мыс тар кө бі не се ІІІ-ІV курс тар да же тек ші оқу 
пән де рі бой ын ша орын да ла ды. Бұл теория лық не ме се тә жі ри-
бе лік-экс пе ри ме нт тік си пат қа ие ал ғаш қы өзін дік ғы лы ми зерт-
теу жұ мы сы. Егер І курс сту ден ті ғы лы ми үйір ме лер дің бі рін де 
жұ мыс ат қар са, оның үйір ме лік жұ мыс та қы ры бы оқу курс тық 
жұ мыс қа ал ма суы ға жап емес. Бұл жағ дайда курс тық жұ мыс 
тұ рақ ты жә не фун да мен тальды си пат қа ие бо ла ды. Сту де нт тер 
СОЗЖ-ның бұл тү рін сәй кес ка фед ра лар бел гі лейт ін оқы ту шы-
лар бас қар ма сы мен орын дайды. Олар курс тық жұ мыс ты қор ғау 
үшін кі ші гі рім ко мис сия құ рай ды. Курс тық зерт теу ді жүр гі зе 
оты рып, сту де нт тер ғы лы ми әде биет пен жұ мыс іс теуді, таң дал-
ған мә се ле нің өң де луін зерт теу ге үйре не ді. 
Сту де нт тер дің оқу-зерт теу жұ мы сы маз мұ ны жә не мә ні бой-
ын ша си па ты әр түр лі. Бір қа тар жағ дай лар да курс тық жұ мыс 
дип лом дық жұ мыс тың па раг ра фы не ме се бө лі мі бо лып, зерт теу ді 
жо ға ры дең гейде жүр гі зу ге тал пы ныс бе ре ді. Дип лом дық жұ мыс 
кей бір жо ға ры оқу орын да рын да СОЗЖ-дың мін дет ті фор ма сы 
бо лып та был майды, ма ман дық қа қой ыла тын та лап тар ға сәй кес 
олар орын дал май, мем ле кет тік ем ти хан дар мен ал мас ты ры ла ала-
ды. Де ген мен тех ни ка лық жо ға ры оқу орын да рын да оқу жос па-
ры на мін дет ті түр де дип лом дық жо ба ны дай ын дау да кі ре ді.


7.1. Қа зір гі кез де гі жо ға ры мек теп тер де гі бі лім бе ру ...
133
Бі тір ту ші ка фед ра лар дип лом дық жұ мыс ие гер ле рін ғы лы ми 
бас қа ра тын оқы ту шы лар ды бел гі лей ді. Олар сту де нт ке та қы рып 
таң дау ға, дип лом дық жұ мыс тың құ ры лы мын жа сауға, дип лом-
дық зерт теу ді өт кі зу жос па рын орын дау ға кө мек те се ді. Дип лом-
дық жұ мыс та қы ры бы жә не ғы лы ми же тек ші сәй кес ка фед ра мен, 
со ны мен бір ге фа куль тет ке ңе сі мен бе кі ті ле ді. Дип лом дық жұ-
мыс тың орын да луы 2-3 жыл ішін де орын да ла ды жә не бір қа тар 
са ты лар дан өте ді:
– зерт теу ге дай ын дық;
– зерт теу ді өт кі зу;
– зерт теу нә ти же ле рін тал дау жә не өң деу;
– жұ мыс ты жа зу әде биет тік рә сім деу;
– дип лом дық жұ мыс ты қор ғау.
Сту де нт тер та қы рып тың өзек ті лі гін, оның ғы лым үшін мә нін 
жә не тә жі ри бе ге қа жет ті гін анық тау, таң дау дұ рыс ты ғын не гіз деу 
қа жет. Одан кейін олар зерт теу мақ са тын қа лып тас ты рып, оның 
объек ті сін жә не пә нін анық тайды, зерт теу мақ сат та рын қояды. 
Со дан кейін әдіс тер ді таң дап, ба за ны анық тап, зерт теу бағ дар ла-
ма сын өң деу ке рек.
Дай ын дал ған дип лом дық жұ мыс ре цен зияла нып, ал дын ала 
ап ро ба циядан (ал дын ала қор ғау) өте ді жә не ка фед ра ше ші мі бой-
ын ша қор ғауға жі бе рі ле ді. Қор ғау про це ду ра сы ның өзі мем ле кет-
тік ем ти хан дық ко мис сия ның ашық оты ры сын да жү зе ге аса ды.
Кей де дип лом дық жұ мыс ма те ри ал да ры прак ти ка ға ен гі зі ле-
ді. Бұл сту де нт тер дің жүр гіз ген зерт теу жұ мыс та ры ның жо ға ры 
дең гейін жә не оның ғы лы ми-прак ти ка лық мә нін куә лан ды ра ды. 
Сту де нт тер дип лом дық жұ мы сын дай ын да ған да үйір ме лер де гі 
ғы лы ми әре ке ті не не ме се курс тық жұ мыс та ры на жү гін се, олар-
дың ғы лы ми мүм кін дік те рі ке ңейеді.
Көп те ген жо ға ры оқу орын да ры ның, әсі ре се пе да го ги ка лық 
кес кін нің
оқы ту дың уни вер си тет тік үл гі ге кө шуі дип лом дық жұ-
мыс мәр те бе сін кө те ру ге әке ле ді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   100




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет