Елбасы, единство, преодоление формула успеха

192
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
Восточно-Казахстанская область была образо-
вана в 1932 году. Этот обширный регион, третий 
по  величине  в  Казахстане,  общей  протяженно-
стью 283,3 тысячи квадратных  километров, рас-
положился в восточной части Казахстана вдоль 
реки Иртыш. Его современный областной центр 
– город Усть-Каменогорск. 
Административная  структура  области  –  10  го-
родов, 15 сельских районов, 798 поселков и сел, 
255 сельских и поселковых округов.
Восточный  Казахстан  насчитывает  1  млн.  397 
тысяч человек. Плотность расселения – 4,9 чело-
век на квадратный километр, это седьмое место 
по республике. Доля казахов составляет 56,0%, 
русских – 40,2%, украинцев – 0,5%, немцев – 1,0%, 
татар – 1,3%, белорусов – 0,1%, узбеков – 0,1%, че-
ченцев – 0,1%, азербайджанцев – 0,1%, корейцев 
– 0,1%, уйгуров – 0,1%, других национальностей – 
0,4 %.
Восточно-Казахстанская  область  –    главная 
«кладовая»  полезных  ископаемых,  единствен-
ный в республике производитель цинка, титана, 
магния, тантала и других редких и редкоземель-
ных  металлов,  а  также  топлива  для  атомных 
электростанций.
В недрах региона сосредоточено более 50 ме-
сторождений  драгоценных    металлов,  а  также 
множество  месторождений  для  производства 
цемента и другой продукции строительной инду-
стрии.
На территории Восточного Казахстана успешно 
работают крупные и средние предприятия цвет-
ной металлургии, машиностроения, автомобиле-
строения,  энергетики,  стройиндустрии,  легкой  и 
пищевой промышленности, известные далеко за 
пределами не только региона, но и Казахстана. 
1991 
29 августа Президентом РК Н. А. Назарбаевым
 
был подписан Указ №409 «О закрытии 
 
Семипалатинского ядерного полигона».
1992 
Первое золото суверенного Казахстана 
 
было выплавлено в Восточном Казахстане
1992 
В Усть-Каменогорске открыт первый 
 
Дом Дружбы.
ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
GENERAL INFORMATION
ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ
ОСНОВНЫЕ ДОСТИЖЕНИЯ ОБЛАСТИ 
ЗА 20 ЛЕТ НЕЗАВИСИМОСТИ 
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ 
ТӘУЕЛСІЗДІГІНІҢ 20 ЖЫЛЫНДАҒЫ 
ОБЛЫСТЫҢ НЕГІЗГІ  ЖЕТІСТІКТЕРІ  
MAIN ACHIEVMENTS OF THE  REGION
OVER THE YEARS OF INDEPENDENCE
OF KAZAKHSTAN
East  Kazakhstan  region  was  established  in  1932. 
This is a big region, third largest one in Kazakhstan, 
with total area of 283,3 thousand square kilometres. It 
is located in the east of Kazakhstan along Irtysh river. 
Its modern regional centre is Ust-Kamenogorsk. 
The administrative structure of the oblast includes 
10 cities, 15 rural areas, 798 settlements and villages, 
etc.
The population of East Kazakhstan reaches 1 million 
397 thousand people. The population density is 4,9 
people per one square kilometer. This is the seventh 
place in the country. The share of the Kazakhs makes 
56,0%, Russians - 40,2%, Ukrainians - 0,5%, Germans 
- 1,0%, Tartars - 1,3%, Byelorussians - 0,1%, Uzbeks 
-  0,1%,  Chechens  -  0,1%,  Azerbaijanians  -  0,1%, 
Koreans  -  0,1%,  Uigurs  -  0,1%,  other  nationalities  - 
0,4%.
East  Kazakhstan  region  is  a  major  “storehouse” 
of  the  mineral  deposits,  the  only  producer  of  zinc, 
titan, magnesium, tantalum, other rare and rare earth 
metals, and also the fuel for atomic power stations in 
the country.
More than 50 deposits of the precious metals, and 
also  plenty  of  the  deposits  are  concentrated  in  the 
bottoms  of  the  region  for  production  of  the  cement 
and other outputs of the construction industry.
The large and medium enterprises of the nonferrous 
industry,  mechanical  engineering,  automotive 
industry,  power  engineering,  building  industry,  light 
and  food-processing  industry,  are  wll-known  far 
away beyond both the region  and Kazakhstan. They 
are  successfully  functioning  in  the  territory  of  East 
Kazakhstan.
Шығыс Қазақстан облысы 1932 жылы құрылған.  
Аумағы бойынша Қазақстанның үшінші өңірі бо-
лып табылатын жалпы көлемі 283,3 мың шаршы 
километрге  созылған  бұл  облыс  Қазақстанның   
шығыс  бөлігінде  Ертіс  өзенінің  бойында 
орналасқан.    Облыстың  қазіргі  орталығы  – 
Өскемен қаласы.  
Облыстың  әкімшілік  құрылымы  –  10  қала,  15 
ауылдық  аудан,  798  кент  және  ауылдан,  255 
ауылдық және кенттік округтен тұрады.  
Шығыс  Қазақстанда  1  млн.  397  мың  адам 
тұрады.    Орналасу  тығыздығы  –    бір  шаршы 
километріне 4,9 адам, республикада бұл жетінші 
орын.  Қазақтардың үлесі - 56,0 %, орыстар – 40,2 
%, украиндар – 0,5 %, немістер – 1,0 %, татарлар 
– 1,3 %, белорусьтер – 0,1 %, өзбектер – 0,1%, ше-
шендер  –  0,1  %,  әзірбайжандар  –  0,1  %,  кәрістер 
– 0,1 %, ұйғырлар – 0,1 %, өзге ұлттар – 0,4 %. 
  Шығыс  Қазақстан  облысы  –    республика  бой-
ынша  мырыш,  титан,  магний,  тантал  және  де 
басқа  сирек  кездесетін  металдардың,  пайдалы 
қазбалардың  «қоймасы»,  атом  электростанция-
лары үшін отын өндіретін жалғыз өндіруші.  
Өңір қойнауында асыл металдың 50-ден артық 
кені, сондай-ақ цемент және де басқа да құрылыс 
индустриясы  өндірісіне  қажетті  көптеген  кен-
орындары орналасқан.  
Шығыс  Қазақстанның  аумағында  аты  өңірде 
ғана емес, Қазақстан бойынша белгілі түсті ме-
таллургия,  машина  жасау,  автомобиль  жасау, 
энергетика,  құрылыс  индустриясы,  жеңіл  және 
тағам өнеркәсібінің ірі және орта кәсіпорындары 
жұмыс істейді.   
1991  
The President signed the Decree “On closure of the 
 
Semipalatinsk Test Site” on August 29
1992  
The first gold of sovereign Kazakhstan was smelted in 
 
East Kazakhstan  
1992  
The first House of Friendship was opened in 
 
Ust-Kamenogorsk
1991 
29 тамызда ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаев 
 
«Семей ядролық полигонын жабу туралы» 
 
 №409 Жарлыққа  қол қойды. 
1992 
Шығыс Қазақстанда егемен Қазақстанның алғашқы 
 
алтыны қорытылды. 
1992 
Өскеменде алғашқы Достық үйі ашылды. 

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОҚИҒАЛАР
193
АЙТУЛЫ
знаменательные события/ significant events
1993 
Состоялась торжественная церемония 
 
открытия Майкапчагайской таможни 
 
на границе Зайсанского района и Китая.
1995 
В г. Усть-Каменогорске состоялось 
 
учредительное собрание Малой Ассамблеи 
 
народов Восточного Казахстана
1993  
The opening ceremony of Maikapchagai customs station 
 
on the border between Zaisan district and China
1995  
The foundation meeting of the Small Assembly of People 
 
of East Kazakhstan region was held in Ust-Kamenogorsk
1993 
Зайсан ауданы мен Қытай шекарасында 
 
Майқапшағай кеденінің салтанатты ашылу рәсімі өтті
1995 
Өскеменде Шығыс Қазақстан халқы кіші 
 
ассамблеясының құрылтай жиналысы өтті 

194
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ЭКОНОМИКАСЫ / ЭКОНОМИКА / ECONOMY
ЭКОНОМИКА
Восточно-Казахстанская область – крупнейший 
промышленный, энергетический, аграрный реги-
он  с  развитой  транспортной  инфраструктурой  и 
культурным наследием. 
На  территории  Восточно-Казахстанской  об-
ласти  сложился  многоотраслевой  индустриаль-
ный  комплекс.  Промышленность  региона  пред-
ставлена  тремя  отраслями:  горнодобывающая 
промышленность,  обрабатывающая  промыш-
ленность и производство и распределение элек-
троэнергии, газа и воды.
ВАЛОВОЙ РЕГИОНАЛЬНЫЙ ПРОДУКТ
Валовой региональный продукт возрос за годы 
независимости  в  8  раз  и  составил  1244,1  млрд. 
тенге, в том числе на душу населения в  9,1 раза 
и составил 889,8 тысяч тенге.
ПРОМЫШЛЕННОСТЬ
За 20 прошедших лет в промышленности объ-
ем  производства  увеличился  в  8  раз  и  достиг 
642  млрд.  тенге.  На  сегодняшний  день  в  этой 
сфере  осуществляют  деятельность  более  170 
крупных и средних предприятий, на которых за-
нято 80 тысяч человек. Производительность тру-
да с 18 тысяч увеличилась до 8 млн. тенге.
В горнодобывающей подотрасли на сегодняш-
ний день объемы превышают объемы двадцати-
летней давности в 11 раз.
В  области  введены  многие  крупные  промыш-
ленные  объекты,  ведется  строительство  Акто-
гайского горно-обогатительного комбината, кото-
рый  будет  самым  крупным  предприятием  в  СНГ 
по  добыче  медного  концентрата  с  мощностью 
400 тысяч тонн медного концентрата в год.
В  обрабатывающей  промышленности  товар-
ная продукция выросла в восемь раз и состави-
ла 463 млрд.тенге. 
В подотрасли цветной металлургии рост объе-
мов за истекший период составил 8,4 раза и до-
стиг 265,2 млрд. тенге. 
1995 
В урочище Жидебай – на родине Абая 
 
Кунанбаева открылся мемориал мавзолеев
 
Абая и Шакарима, приуроченный к 150-летию 
 
Абая Кунанбаева
2000 
В г. Семипалатинске состоялось открытие 
 
единственного в РК подвесного моста через 
 
р. Иртыш
ЭКОНОМИКА
Шығыс  Қазақстан  облысы  –  дамыған  көлік 
инфрақұрылымы  және  мәдени  мұрасы  бар  ірі 
өнеркәсіптік, энергетикалық, аграрлық өңір.  
Шығыс  Қазақстан  облысының  аумағында 
көп  салалы  индустриялық  кешен  қалыптасқан.  
Өңірдің  өнеркәсібі:  тау-кен  өндіру  өнеркәсібі, 
өңдеу  өнеркәсібі  және  электр  энергиясын,  газ 
бен  су  өндіру    және  тарату  сияқты  үш  салаға 
бөлінген.   
ІШКІ ӨҢІРЛІК ӨНІМІ
Өңірлік  ішкі  өнім  тәуелсіздік  жылдары  8  есеге 
өсіп,  1244,1  млрд.  теңгені,  оның  ішінде  жан  ба-
сына шаққанда 9,1 есеге өсіп, 889,8 мың теңгені 
құрады.   
ӨНЕРКӘСІБІ
Өткен  20  жыл  ішінде  өнеркәсіптегі  өндіріс 
көлемі  642  млрд.  теңгеге  жетіп,  8  есеге  артты. 
Бүгінгі    таңда    бұл  салада  80  мың  адам  жұмыс 
істейтін 170 ірі және орта кәсіпорын бар.  Еңбек 
өнімділігі  18  мың  теңгеден  8  млн.  теңгеге  дейін 
өсті.   
Тау-кен өндіретін кіші салада бүгінгі күні жиыр-
ма жылдағы көлемнен 11 есеге көп.  
Облыста  көптеген  ірі  өнеркәсіп  объектілері 
іске  қосылған,  ТМД  бойынша  мыс  концентра-
тын  өндіретін,  қуаты  жылына  400  мың  тонна 
болатын  ең  ірі  кәсіпорын  -  Ақтоғай  кен  байыту 
комбинатының құрылысы жүріп жатыр.  
Қайта  өңдеу  өнеркәсібінде  тауар  өнімі  сегіз 
есеге өсіп, 463 млрд. теңгеге жетті.  
Түсті  металлургия  кіші  саласында  өткен 
кезеңдегі көлем 8,4 есеге жеткізіліп, 265,2 млрд. 
теңгені құрады.  
Машина жасау саласында жалпы тауар өнімінің 
көлемі 13,8 есеге өсіп, 63,7 млрд. теңгені құрады.  
Өткен  жылдарда    «Азия-Авто»  ЖШС,    «Сем-
Аз»  ЖШС,  «Daewoo  Bus  Kazakhstan»  ЖШС  іске 
қосылды.  
ECONOMY
East  Kazakhstan  region  is  the  largest  industrial, 
agraricultural  region  with  well-developed  transport 
infrastructure and cultural heritage. 
The multi-industrial complex has been developed in 
the territory of East Kazakhstan region. The regional 
industry  is  represented  by  three  sectors:  mining 
industry, manufacturing industry, electric power, gas 
and water production and distribution.
GROSS REGIONAL PRODUCT
During  the  independence  time,  the  gross  regional 
product increased 8 times and reached 1244,1 billion 
tenge.  The  per  capita  GRP  increased  9,1  times 
reaching 889,8 thousand tenge.
INDUSTRY
The  industrial  production  volume  increased  8 
times  to  642  billion  tenge  over  the  last  20  years. 
Today, more than 170 large and medium enterprises 
with 80 thousand employees are functioning in this 
sphere. The labour efficiency has increased from 18 
thousand to 8 million tenge.
Today,  the  production  volumes  of  the  mining 
subindustry exceed the volumes that were registered 
twenty years ago 11 times.
Many  big  industrial  facilities  are  launched  in  the 
region. The Aktogai Mining and Refining Plant which 
will be the largest enterprise in the CIS in terms of 
the  extraction of copper concentrate with capacity 
of 400 thousand tons of copper concentrate per year 
is under construction.
The  commodity  products  increased  eight  times 
and reached 463 billion tenge.
The nonferrous industry’s volumes for this period 
increased 8,4 times to 265,2 billion tenge. 
1995  
Memorial mausoleums of Abai and Shakarim were opened 
 
in Zhidebai mountain area within the celebration of the 
 
150th anniversary of AbaiKunanbayev
2000  
The first in the country suspension bridge across Irtysh 
 
River was opened in Semipalatinsk
1995 
Жидебай шатқалында, яғни Абай Құнанбайұлының 
 
туған жерінде Абай Құнанбайұлының 150 жыл 
 
толуына арналған Абай және Шәкәрім кесенелерінің 
 
мемориалы ашылды 
2000 
Семей қаласында ҚР-дағы Ертіс өзені арқылы 
 
өтетін жалғыз аспалы көпір ашылды 

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОҚИҒАЛАР
195
АЙТУЛЫ
знаменательные события/ significant events
2002 
В г. Риддер состоялся Международный 
 
информационный молодежный форум 
 
«Кольцо Евразии» 
2002 
В г. Усть-Каменогорске на Казахстанском 
 
автосборочном заводе «Азия Авто» состоялся 
 
технический пуск первой очереди автомобилей
 
«Нива». 
2002  
International Youth Information Forum «The Ring of 
 
Eurasia» was held in Ridder   
2002  
The first stage of «Niva» cars assembling was launched 
 
at «Asia Auto» cars assembling plant in 
 
Ust-Kamenogorsk
2002 
Риддер қаласында «Еуразия сақинасы» 
 
Халықаралық ақпараттық жастар форумы өткізілді
2002 
Өскемендегі «Азия Авто» қазақстандық 
 
автоқұрастыру зауытында «Нива» автомобилінің 
 
бірінші кезегі техникалық тұрғыдан іске қосылды 

196
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
В  машиностроении  общее  количество  товар-
ной  продукции  выросло  в  13,8  раза  и  состави-
ло  63,7 млрд. тенге. За эти годы  введены в экс-
плуатацию АО «Азия-Авто», ТОО «Сем-Аз», ТОО 
«Daewoo Bus Kazakhstan».
СЕЛЬСКОЕ ХОЗЯЙСТВО
В  агропромышленном  комплексе  объем  вало-
вой продукции сельского хозяйства увеличился в 
7 раз и достиг 153 млрд.тенге, в том числе в рас-
тениеводстве –  в 6 раз,  в животноводстве в 8 раз. 
За последние 13 лет создано и действует  бо-
лее  14 тысяч крестьянских хозяйств.
ИНВЕСТИЦИИ
Объем  инвестиций  в  основной  капитал  посто-
янно  растет,  и  в  настоящее  время    увеличился 
уже  в  7  раз  и  составил  145  млрд.  тенге.  Наибо-
лее  привлекательной  отраслью  для  вложения 
средств  является  промышленность,  доля  кото-
рой составляет более 60%.
МАЛЫЙ И СРЕДНИЙ БИЗНЕС
В  сфере  малого  и  среднего  бизнеса  в  области 
только за последние 10 лет создано более 60 ты-
сяч предприятий, число которых выросло в 9 раз. 
Субъектами  предпринимательства  выпущено 
продукции, товаров и оказано услуг на сумму бо-
лее 307 млрд. тенге, что означает общий рост в 
19 раз. В данной сфере занято 240 тысяч населе-
ния, что в 6 раз больше, чем 20 лет назад.
2004 
Закончилась «стройка века», длившаяся долгих
 
28 лет — сдан в эксплуатацию Шульбинский
 
судоходный шлюз на Иртыше
2007 
В г. Усть-Каменогорске прошел первый 
 
Международный форум предприятий 
 
Восточного Казахстана и Китая
1773,3
1772,7
1685
1600,2
1532,9
1499,1
1465,9
1442,1
1424,5
1417,9
1398,1
1397
2011
2009
2005
2001
1997
1993
2010
2007
2003
1999
1995
1991
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ 
Агроөнеркәсіп  кешенінде  ауыл  шаруашылы-
ғының  жалпы  өнімі  7  есеге  ұлғайтылып,  153 
млрд.  теңгені  құрады,  оның  ішінде  өсімдік 
шаруашылығында  – 6 есеге, мал шаруашылығында 
8  есеге    ұлғайтылды.  Соңғы  13  жыл  ішінде  14 
мыңнан  астам  шаруа  қожалықтары  құрылып, 
жұмыс істеуде.  
ИНВЕСТИЦИЯ
Негізгі капиталға салынатын инвестиция көлемі 
үнемі өсіп отырады және де қазіргі кезде 7 есеге 
ұлғайтылып, 145 млрд. теңгені құрады.  Қаражат 
салуға барынша тартымды сала - үлесі  60%-дан 
асатын өнеркәсіп болып табылады.  
ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕС
Шағын  және  орта  бизнес  саласында  облыс 
бойынша  соңғы  10  жылдың  ішінде  60  мыңнан 
астам  кәсіпорын  құрылып,  саны  9  есеге  артты.  
Кәсіпкерлік субъектілері 307 млрд. теңге сомаға 
өнім,  тауар  өндіріп,  қызмет  көрсеткен,  бұл 
көрсеткіш жалпы 19 есеге артқандығын білдіреді.   
Аталған салада 240 мың адам жұмыс істейді, бұл 
жиырма  жыл  алдындағы  көрсеткіштен  6  есеге 
көп.   
AGRICULTURE
The  gross  production  volume  of  the  agribusiness 
increased  7  times  and  made  153  billion  tenge, 
including  in  crop  husbandry  -  6  times,  in  livestock 
breeding - 8 times. More than 14 thousand of farms 
have  been  developed  and  are  functioning  over  the 
last 13 years.
INVESTMENTS
The  capital  investment  volume  is  constantly 
increasing.  Currently  it  has  increased  7  times 
and  made  145  billion  tenge.  The  most  attractive 
investment area is the industry, which share makes 
more than 60 %.
SMALL AND MEDIUM ENТERPRISES
Only for the last 10 years, more than 60 thousand 
the  enterprises  were  established  in  small  and 
medium  business.  The  business  entities  produced 
the  outputs,  goods  and  rendered  the  services  for 
more  than  307  billion  tenge  or  19  times  increase. 
240 thousand people of the region are employed in 
this sphere that is 6 times more than 20 years ago.
2004  
The construction of Shulbinsky navigation lock was 
 
completed 
2007  
The first International Forum of Entrepreneurs of East 
 
Kazakhstan and China was held in Ust-Kamenogorsk 
2004 
28 жылға созылған «ғасыр құрылысы» 
 
аяқталды, яғни Ертістегі Шүлбі кеме жүзу шлюзі 
 
пайдалануға берілді.
2007 
Өскемен қаласында Шығыс Қазақстан және 
 
Қытай кәсіпорындарының алғашқы Халықаралық 
 
форумы өтті.  
Жалпы халық саны (мың адам)
Общая численность населения (тыс. человек)
The total population number (thousand people)

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОҚИҒАЛАР
197
АЙТУЛЫ
знаменательные события/ significant events
1,8
МЛН. М
2/ 
MILLION М
2
1997-2010
2008 
В г. Семей проведена международная 
 
научно-практическая конференция, 
 
посвященная 90-летию движения «Алаш»
2009 
В г. Усть-Каменогорске прошел 
 
Республиканский Форум 
 
промышленников Казахстана
1,1
трлн./trillion
теңге/тенге/tenge
1,4
млрд./billion
теңге/тенге/tenge
1991-2010
1991
1,2 
трлн./trillion
теңге/тенге/tenge
155,4 
млрд./billion
2010
1997
2008  
International scientific and practical conference 
 
dedicated to the 90
th
 anniversary of «Alash» movement 
 
was held in Semey 
2008  
The National Forum of Industrial Workers was held in 
 
Ust-Kamenogorsk
2008 
Семей қаласында «Алаш» қозғалысының 
 
90 жылдығына арналған халықаралық 
 
ғылыми-тәжірибелік конференция өтті
 
2009 
Өскеменде Қазақстан өнеркәсіпшілерінің
 
Республикалық форумы өтті 
Ауыл шаруашылығының жалпы өнімі
Валовая продукция сельского хозяйства
Gross agricultural output 
ТҰРҒЫН ҮЙ ҒИМАРАТТАРЫН ПАЙДАЛАНУҒА БЕРУ
(пайдалануға берілді)
ВВОД ЖИЛЫХ ЗДАНИЙ (введено в эксплуатацию)
COMMISSIONING OF HOUSING (put into service)
ЖӨӨ (жалпы өңірлік өнім)
ВРП (Валовой региональный продукт)
GDP (Gross Domestic Product)

198
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ИНФРАСТРУКТУРА
Протяженность  сетей  железных  дорог  в  ре-
гионе  составляет  более  11  тысяч  километров, 
на  которых  действует  24  вокзала.  Для  сокра-
щения  времени  в  пути  на  12  часов  построена  и 
запущена железнодорожная линия Чарск - Усть-
Каменогорск.
В  области  функционирует  два  аэропорта  со 
статусом  «международный»,  а  также  четыре  на 
внутренних авиаперевозках. 
За последние 4 года построено 469 километров 
новых автодорог и 131 километр мостов, прове-
дена  реконструкция  и  ремонт  496  километров 
дорожных  путей.  К  наиболее  значимым  инве-
стициям  в  дорожную  отрасль  относится  строи-
тельство автомобильного моста в городе Семей, 
автомобильной  дороги  «Риддер  –  граница  Рос-
сийской Федерации», дорога «Усть-Каменогорск 
– Зыряновск».
В энерго- и теплоснабжении рост объемов до-
стиг  61,2  млрд.  тенге,  что  больше  в  4,7  раза  от 
уровня 1997 года. В отрасли работают около 20 
предприятий  по  выработке  электрической  и  те-
пловой энергии, в числе которых к вновь введен-
ным можно отнести Шубинскую ГЭС. Гидроэлек-
тростанции  восточного  региона  вырабатывают 
пятую  часть  энергии  от  всего  республиканского 
объема. 
СТРОИТЕЛЬСТВО
Начиная  с  2005  года,  в  рамках  госпрограмм, 
осуществляется    строительство  коммунального 
и доступного жилья. За эти годы построено около 
307 тысяч квадратных метров государственного 
жилья.
2009 
1 сентября в г. Семей открыла свои двери 
 
Интеллектуальная школа Первого Президента 
 
Республики Казахстан физико математи-
 
ческого направления
2010 
В г. Усть-Каменогорске прошел первый 
 
в Казахстане Международный фестиваль 
 
меда с участием ученых и специалистов 
 
из Германии, Китая, Израиля, России, 
 
Таджикистана и Киргизии.
10 207
1997 
16 781
2010
ИНФРАҚҰРЫЛЫМ
Өңірдегі  теміржол  желілерінің  ұзындығы  11 
мың километрден асады, онда 24 вокзал жұмыс 
істейді. Жол жүру уақытын 12 сағатқа  қысқарту 
үшін  Шар-Өскемен  теміржол  желісі  құрылып, 
пайдалануға берілді.  
Облыста екі халықаралық, төрт ішкі авиатасы-
малдау дәрежесі бар әуежай қызмет көрсетеді.  
Соңғы  4  жыл  ішінде  469  километр  жаңа  авто-
жол  және  131  километр  көпір  салынып,  496  ки-
лометр  жол  қайта    жаңартылып,  жөнделді.  Жол 
саласындағы  ең  елеулі  инвестицияларға  Семей 
қаласындағы  автомобиль  көпірінің  құрылысы, 
«Риддер  –    Ресей  Федерациясының  шекара-
сы»  автомобиль  жолының,  «Өскемен  –  Зырянь» 
жолының құрылысы жатады.  
Энергиямен  және  жылумен  жабдықтау  көлемі 
61,2  млрд.  теңгеге  жеткізілді,  бұл  1997  жылғы 
деңгейден  4,7  есеге  көп.    Салада  электр  және 
жылу  энергиясын  шығаратын  20-ға  жуық 
кәсіпорын  жұмыс  істейді,    олардың  құрамына 
жаңадан  салынған    Шүлбі  ГЭС-ін  жатқызуға  бо-
лады.  Шығыс өңірінің гидроэлектростанциялары 
республикалық  энергия  шығару  көлемінің    бес-
тен бір бөлігін  қамтамасыз етеді.
 ҚҰРЫЛЫС
2005 жылдан бері мемлекеттік бағдарлама ая-
сында  коммуналды  және  қолжетімді  тұрғын  үй 
құрылысы жүзеге асырылуда. Аталған жылдары 
мемлекеттік  тұрғын  үйдің  307  мың  шарты  метрі 
пайдалануға берілді.  
БІЛІМ БЕРУ
INFRASTRUCTURE
The  length  of  the  regional  railways  where  24 
railroad  stations  are  functioning  makes  more  than 
11  thousand  kilometres.    In  order  to  reduce  the 
transit time by 12 hours, the railway line Charsk-Ust- 
Kamenogorsk was constructed and commissioned.
 Two airports with international status and also four 
specialized airports function in the region. 
469 kilometres of new highways and 131 kilometers 
of bridges were constructed over the recent 4 years. 
496 kilometres of the roads were reconstructed and 
maintained. The construction of the automobile bridge 
in Semey city, highway “Ridder - Border of the Russian 
Federation”,  road  “Ust  Kamenogorsk  –  Zyryanovsk” 
are referred to the most significant projects.
The increase in the power and heat supply volumes 
made 61,2 billion tenge. That is 4,7 times more than 
the level of 1997.  About 20 power and heat generating 
enterprises function in the industry, among which, the 
Shubinsky  Hydroelectric  Station.  The  hydroelectric 
stations of the eastern region generate one fifth part 
of the power from the country's total volume. 
CONSTRUCTION
Since  2005,  within  the  limits  of  the  governmental 
programs, the municipal and accessible houses have 
been under construction. For these years, about 307 
thousand  square  metres  of  the  public  houses  were 
built.
2009  
The first Nazarbayev Intellectual School was opened in 
 
Semey on September 1
2009  
The first Honey Festival attended by scientists from 
 
Germany, China, Israel, Russia, Tajikistan and 
 
Kyrgystan was held in Ust-Kamenogorsk
2009 
1 қыркүйекте Семей қаласында Қазақстан 
 
Республикасының Тұнғыш Президентінің физика-
 
математика бағытындағы зияткерлік 
 
мектебі өз есігін айқара ашты. 
2010 
Өскемен қаласында Германияның, Қытайдың, 
 
Израильдің, Ресейдің, Тәжікстанның және 
 
Қырғызстанның ғалымдары мен мамандарының 
 
қатысуымен Қазақстанда алғаш рет Халықаралық 
 
бал фестивалі өткізілді. 
ҚҰРЫЛҒАН ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫНЫҢ САНЫ
КОЛИЧЕСТВО СОЗДАННЫХ РАБОЧИХ МЕСТ
THE NUMBER OF CREATED JOBS

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОҚИҒАЛАР
199
АЙТУЛЫ
знаменательные события/ significant events
2011
2010
1991
570
468
595
1997
2010
9,5
5,7
2010 
В г. Усть-Каменогорск проведен 
 
VII Форум межрегионального сотрудничества
 
Казахстана и России с участием 
 
Глав государств.
229
184
 2010
2005
 
2010  
The 7
th
 Forum of Interregional Cooperation between 
 
Kazakhstan and Russia attended by the Heads of State 
 
was held in Ust-Kamenogorsk  
2010 
Өскеменде Мемлекет басшысының қатысуымен 
 
Қазақстан мен Ресейдің аймақаралық 
 
ынтымақтастығының  VII Форумы өтті. 
АУЫЗ СУМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛГЕН ЕЛДІ МЕКЕНДЕРДІҢ,
ҚАЛАЛАРДЫҢ САНЫ
КОЛИЧЕСТВО НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ, ГОРОДОВ 
ОБЕСПЕЧЕННЫХ ПИТЬЕВОЙ ВОДОЙ
THE NUMBER OF VILLAGES AND TOWNS PROVIDED WITH DRINK-
ING WATER 
Жұмыссыздық деңгейі
Уровень безработицы
The unemployment rate 
ЖАЛПЫ АСТЫҚ ЖИНАУ (өндегеннен кейінгі салмағы)
ВАЛОВЫЙ СБОР ЗЕРНОВЫХ (в весе после доработки)
GROSS GRAIN HARVEST
мын. тонн/тыс. тонн/thousand tons
мын. тонн/тыс. тонн/thousand tons
мын. тонн/тыс. тонн/thousand tons

200
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОБРАЗОВАНИЕ
К настоящему времени построено 70 учрежде-
ний образования. С 2011 года начато строитель-
ство 24 новых школ взамен старых зданий.
За  счет  возврата  зданий  и  открытия  мини-
центров при школах охват детским дошкольным 
образованием составил 81% и вырос в 4,5 раза. 
Охват предшкольной подготовкой детей 5-6-лет-
него возраста составляет 100%.
ЗДРАВООХРАНЕНИЕ
Бюджет  здравоохранения  за  последние  пять 
лет возрос в три раза и составил 43,6 млрд. тенге. 
В  настоящее  время  построено  12  объектов 
здравоохранения, в 2011 году ведется строитель-
ство еще четырех объектов.
В  целях  реабилитации  населения,  пострадав-
шего  от  последствий  испытаний  ядерного  по-
лигона,  завершено  строительство  1-й  очереди 
Радиологического центра регионального онколо-
гического диспансера города Семей, идет завер-
шение его 2-й очереди.
Приобретено и установлено медицинское обо-
рудование на сумму около 5 млрд. тенге. 
Все  это  позволило  снизить  уровень  материн-
ской  смертности  на  56%,  младенческой  смерт-
ности – на 24%.
ЗАНЯТОСТЬ
За 20 лет численность занятого населения уве-
личилась на 9%, уровень безработицы сократил-
ся в 3 раза и составил 5,2%.
ДОХОДЫ НАСЕЛЕНИЯ
За годы независимости доля населения с дохо-
дами ниже прожиточного минимума сократилась 
в  5,6  раза  и  составила  6,6%,  а  величина  номи-
нального  денежного  дохода  на  душу  населения 
увеличилась в 3,1 раза.
2010 
В г. Усть-Каменогорск открыла свои двери
 
Интеллектуальная школа Первого Президента
 
Республики Казахстан  химико-биологического 
 
направления
Қазіргі уақытта 70 білім беру мекемесі салын-
ды. 2011 жылдан бастап ескі ғимараттардың ор-
нына 24 жаңа мектептің құрылысы басталды.  
Ғимараттарды  қалпына  келтіру  және  мекте-
птердің жанынан шағын орталықтар ашу есебінен 
мектепке дейінгі біліммен қамту   81%-ды құрап, 
4,5 есеге артты.    Мектепалды даярлаумен 5-6 
жас-тағы балалар 100% қамтылды.  
ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ
Соңғы бес жылда денсаулық сақтау саласының 
бюджеті  үш  есеге  артып,  43,6  млрд.  теңгені 
құрады. 
Қазіргі кезде 12 денсаулық сақтау объектісінің 
құрылысы  аяқталып,  2011  жылы  тағы  да  төрт 
объектінің құрылысы жүріп жатыр.  
Ядролық  полигон  сынақтарының  салдарынан 
зардап  шеккен  адамдарды  оңалту  мақсатында  
Семей  қаласы  Радиологиялық  өңірлік  онко-
логиялық 
диспансер 
орталығы 
1-кезегінің 
құрылысы аяқталып, 2-кезегінің құрылысы жүр-
гізіліп жатыр.  
Шамамен  5  млрд.  теңгеге  жуық  сомаға  меди-
циналық жабдық сатып алынып, орнатылды.   
Мұның  бәрі  ана  өлім-жітімін  56%-ға,  нәре-
стелердің  шетінеуін  24%-ға  азайтуға  мүмкіндік 
берді.  
ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ
20 жыл ішінде жұмыспен қамтылған халықтың 
саны  9%-ға,  ал  жұмыссыздық  деңгейі  3  есеге 
қысқартылып, 5,2%-ды құрады.  
 ХАЛЫҚТЫН ТАБЫСЫ
Тәуелсіздік    жылдары  табысы  күнкөріс  дең-
гейінен төмен адамдардың саны 5,6 есеге азай-
ып, 6,6%-ды құрады, ал жан басына шаққандағы 
номиналды ақшалай табыс 3,1 есеге көбейді.   
EDUCATION
Presently,  70  education  institutions  have  been 
constructed.  24  new  schools  instead  of  the  old 
buildings have been started to be constructed since 
2011.
Thanks to the return of the buildings and opening of 
the mini-centers at schools, the preschool education 
embraced 81% of children increasing 4,5 times. 100% 
of 5-6 years old children were embraced by preschool 
education.
PUBLIC HEALTH SERVICES
The public health budget increased three times and 
made 43,6 billion tenge over the last five years. 
Currently, 12 public healthcare facilities were built, 
four more facilities are under construction in 2011.
In  order  to  rehabilitate  the  population,  affected  by 
nuclear tests, the construction of the 1
st
 stage of the 
Radiological Center of the Regional Oncologic Clinic 
of the Semey City was completed. The construction 
of its 2
nd
 stage nears completion.
The medical equipment totaling 5 billion tenge was 
acquired and installed. 
All these measures allowed to reduce the maternal 
mortality rate by 56%, infant mortality rate by 24%.
EMPLOYMENT
The total number of employed population increased 
by 9%, the unemployment rate was reduced 3 times 
and made 5,2% over 20 years.
HOUSEHOLD INCOME
The  share  of  the  population  with  substandard 
income reduced 5,6 times to 6,6%. The value of the 
nominal  monetary  income  per  capita  increased  3,1 
times.
ӘЛЕУМЕТТІК САЛА / СОЦИАЛЬНАЯ СФЕРА / SOCIAL SPHERE
 
 
 
2010  
The first chemical and biological Intellectual School of 
 
the First President was opened in Ust-Kamenogorsk 
2010 
Өскемен қаласындағы Қазақстан 
 
Республикасының Тұнғыш Президентінің 
 
химия-биологиялық бағыттағы зияткерлік 
 
мектебі өз есігін айқара ашты.

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОҚИҒАЛАР
201
АЙТУЛЫ
знаменательные события/ significant events
0 
1997 2004-2010
12
 
0 
1997 1998-2010
4
 
2010 
В г. Усть-Каменогорске состоялось открытие
 
Левобережного этнографического комплекса
 
областного музея-заповедника, не имеющего
 
аналогов в Казахстане
2011 
Восточно-казахстанские спортсмены по итогам
 
Азиады-2011 завоевали 17 золотых, 
 
11 серебряных и 7 бронзовых медалей
641,3 млрд./billion
теңге/тенге/tenge
        
0,03 млрд./billion
            теңге/тенге/tenge
ГЕ
1991
1991-2010
2010  
An ethnographic complex of the regional reserve museum 
 
was opened on the left bank of Irtysh River in 
 
Ust-Kamenogorsk
2011  
East Kazakhstan region's sportsmen won 17 gold, 11 silver 
 
and 7 bronze medals at the Asian Winter Games 
2010 
Өскеменде  облыстық мұражай-қорығының  
 
Қазақстанда теңдесі жок Сол жағалау
 
этнографиялық кешені ашылды
 
2011 
Шығысқазақстандық спортшылар Азиада-2011 
 
қорытындысы бойынша 17 алтын, 11 күміс және 
 
7 қола медальдарын жеңіп алды
ЖАҢА САЛЫНҒАН ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ 
ОБЪЕКТІЛЕРІНІҢ САНЫ
КОЛИЧЕСТВО ПОСТРОЕННЫХ ОБЪЕКТОВ 
ЗДРАВООХРАНЕНИЯ
THE NUMBER OF CONSTRUCTED HEALTHCARE FACILITIES
ӨНЕРКӘСІП ӨНДІРІСІНІҢ КӨЛЕМІ
ОБЪЕМ ПРОМЫШЛЕННОГО ПРОИЗВОДСТВА
INDUSTRIAL OUTPUT
ЖАҢА САЛЫНҒАН МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ТӘРБИЕЛЕУ МЕН 
ОҚЫТУ ОБЪЕКТІЛЕРІНІҢ САНЫ 
 КОЛИЧЕСТВО ПОСТРОЕННЫХ ОБЪЕКТОВ ДОШКОЛЬНОГО 
ВОСПИТАНИЯ И ОБУЧЕНИЯ
THE NUMBER OF CONSTRUCTED PRESCHOL EDUCATION 
FACILITIES

202
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
2010
1997
99
54
2011 
В ВКО состоялся первый Международный 
 
Форум «Алтай - золотая колыбель 
 
тюркского мира» (ТЮРКСОЙ).
2011  
The first International Forum «Altai - the Golden Cradle of 
the Turkic World» (TURKSOY) was held in East Kazakhstan region
2011 
ШҚО-да «Алтай – түрік әлемінің алтын бесігі» 
 
атты  алғашқы Халықаралық форум 
 
(ТҮРІКСОЙ) өтті. 
ТЕХНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІПТІК БІЛІМ 
БЕРУ МЕКЕМЕЛЕРІНІҢ САНЫ (ТжКБ)
КОЛИЧЕСТВО ЗАВЕДЕНИЙ ТЕХНИЧЕСКОГО И 
ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ (ТиПО)
THE NUMBER OF CONSTRUCTED VOCATIONAL AND TECHNICAL 
EDUCATION FACILITIES

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ/ВОСТОЧНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ/EAST KAZAKHSTAN REGION
ОҚИҒАЛАР
203
АЙТУЛЫ
знаменательные события/ significant events
КУЛЬТУРА
В целом по области за 20 лет сеть учреждений 
культуры и искусства увеличилась на  9%, или на 
274 ед.
В 2011 г. на сферу культуры области предусмо-
трено 4,5 млрд. тенге, в сравнении с 1991 г. уве-
личение средств составило  в  17 раз. 
Отремонтировано 326 объектов культуры, или 
50%  от  общей  сети  государственных  организа-
ций культуры области (326/648ед.), создано 3354 
рабочих места.
Созданы: 
• Молодежный театр «Дарига-ай» в г. Семей;
• Театр песни «Еураз-шоу» в г. Семей;
• Казахская труппа при областном театре име-
ни Жамбыла города Усть-Каменогорска; 
• Театр-сервис «Жаналык» и  ансамбль «Достык» 
в г. Семей;
•  2  оркестра  казахских  народных  инструмен-
тов,    2  камерных  оркестра,  симфонический 
оркестр  при  областных  филармониях  г.  Усть-
Каменогорска, Семей.
3 
1996 1997-2010
66 
2011 
В городах Семей и Курчатов прошли мероприятия  
 
в рамках Международного Форума 
 
«За безъядерный мир». В них принимали 
 
участие представители 26 стран и 
 
20 международных и общественных организаций
 МӘДЕНИЕТ
Жалпы облыс бойынша 20 жыл ішінде мәдениет 
және  өнер  мекемелерінің  желісі  9  %-ға  немесе 
274 бірлікке арттырылды.   
2011  ж.    облыстың  мәдениет  саласына  4,5 
млрд.  теңге  көзделді,  бұл  1991  жылғымен 
салыстырғанда 17 есеге көп.  
326  мәдениет  объектісі  немесе  облыстың 
мемлекеттік  мәдениет  ұйымдарының  жал-
пы  желісінің  50%-ына  (326/648  бірлік)  жөндеу 
жүргізіліп, 3354 жұмыс орны құрылды.  
 
•  Семей  қаласында  «Дариға-ай»  жастар  теа-
тры;
• Семей қаласында «Еураз-шоу» ән театры;
•  Өскемен  қаласының  Жамбыл  атындағы 
облыстық театрының жанынан қазақ труппасы; 
•  Семей  қаласында  «Жаңалық»  театр-сервисі  
мен  «Достық» ансамблі;
•  Өскемен,  Семей  қалаларында  2  қазақ 
ұлттық  аспаптар  оркестрі,    2  камералық  ор-
кестр,  облыстық  филармониялардың  жанынан 
симфониялық  оркестр құрылды. 
CULTURE
The network of the culture and art facilities increased 
by 9% or 274 units in the region over 20 years.
In 2011, 4,5 billion tenge was allocated for regional 
culture  industry.  The  funds  increased  17  times 
compared with 1991. 
326  culture  facilities  or  50  %  from  the  general 
network  of  the  state  culture  organizations  (326/648 
units)  were  repaired,  3354  jobs  were  created  in  the 
region.
The following facilities were established: 
• Youth Theatre “Dariga-ai” in Semey;
• Song’s Theatre  “Euras-show” in Semey;
• Kazakh Troupe under the Regional Theatre named 
after Zhambyl in Ust-Kamenogorsk; 
• Theatre-Service “Zhanalyk” and Ensemble “Dos-
tyk” in Semey;
• 2 Kazakh Folk Instruments Orchestras, 2 Chamber 
Orchestras, Symphonic Orchestra under the Regional 
Philharmonics of Ust-Kamenogorsk and Semey.
МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ СПОРТ / КУЛЬТУРА И СПОРТ / CULTURE AND SPORT
 
2011  
Representatives of 26 world countries and 20  
 
international and non-governmental organizations took 
 

жүктеу/скачать 40,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: