anourous [ə’nuərəs] adj (зоол) құйрықсыз
anoxaemia, anoxia [,ænɒ k’si:miə; ə’nɒ ksi:ə] n қандағы оттегінің жетіспеушілігі
anserine [‘ænsərain] adj 1.қаз сияқты, қаз
2.ақымақ, топас
ansabbr answer (жауап)
answer [‘α:nsə(r); US ‘ænsər] A.n ~ (to smb/ smth)l. жауап ♦Have you had an ~ to your let- ter? – Хатыңа жауап алдың ба? 2.шешім,
жауап ♦This could be the ~ to all our prob- lems. – Бұл біздің барлық проблемамыздың шешімі бола алады. 3. (idm)*to have/know all the ~s (көбінесе жақтырмай) бірнəрсе
жайлы жан-жақты білу *in ~ (to smth) жауап
ретінде ♦The doctor came at once in ~ to my phone call. – Телефон соғып едім, дəрігер бірден келді (телефон шалысыма жауап ретінде келді деген мағ.). В.v 1. жауап беру,
жауап қату ♦to ~ the question, the door, the telephone – сұраққа жауап беру, есікті ашу, телефон соғушыға жауап қату 2. сай болу,
қанағаттандыру ♦to ~ smb’s purpose/needs/ requirements – біреудің көздегеніне сай келу, жоғын, қажетін қанағаттандыру 3. (idm) *to ~ to the description (of smb/smth) (біреудің/
бірн-ң) суреттемесіне сай келу ♦The photo- graph ~s to the description of the wanted man. –
Фотография іздеудегі адамның суреттемесіне
сай келеді. *to~ to the name of smth (ауызекі)
(үй жануарлары ж.) аты болу ♦My dog ~s to the name of Spot. – Менің итімді «Спот» деп
шақырсаң келеді. 4. (phr v) *to~ back кері
(ақтала, қорғана) жауап қайыру *to~ (smb) back тіл қайтару, салғыласу ♦He's a rude lit- tle boy, always ~ing his mother back. – Ол ылғи да шешесіне тіл қайтаратын кішкентай тентек бала. *to~ for smb/smth (a) жауапты,
кінəлі болу ♦You will have to ~ for your crimes one day. – Сен бір күні істеген қылмыстарыңа
жауап бересің.(b) жауапты, кепіл болу
♦I agree but I can't ~ for my colleagues. – Келісемін, алайда мен əріптестерім үшін жауап бере алмаймын. ♦~Knowing her well I can certainly answer for her honesty. – Оны жақсы білетіндіктен, оның адал екеніне шек келтірмеймін. *to~ to smb (for smth) біреуге
(қызмет бабымен) жауапты, бағынышты болу
♦Who do you ~ to in your new job? – Жаңа жұмысыңда кімге бағынасың? ♦You will ~ to me for any damage to the car. – Көлікке зақым келсе маған жауап беретін боласың. *to~ to smth икемге келу, басқарылу, бағыну ♦The plane ~ed smoothly to the controls. – Ұшақ
басқаруға емін-еркін көнді.
answerable [‘α:nsərəbl] adj 1.жауап беруге
болатын 2.~ to smb (for smth) біреуге бірн.
үшін жауапты ♦I am ~ to the company for the use of this equipment. – Мен мына жабдықтың жұмыс істеуіне компания алдында жауаптымын.
answerphone [‘α:nsəfəun; US ‘æns-] n автоматты түрде жауап беретін телефон
ant [ænt] n 1. құмырсқа 2. white ~ термит
(ыстық жақта болатын жарғақ қанатты
насеком) 3.(idm) *tohave ~s in one’s pants (ауызекі) тынымсыз, мазасыз болу
-ant, -ent suff 1. (зат есімге жалғанып сын есім
құрайды) м.: signifi cant, different. 2.(етістікке
жалғанып зат есім құрайды) inhabitant,deter- rent antacid [ænt’æsid] n,adj асқазандағы
қышқылды азайтатын не болдырмайтын зат
antagonism [æn’tægənizəm] n ~ (against/for/ to/towards smb/smth); ~ (between A and B)
антагонизм, текетірес, қырғи-қабақтық♦The ~ he felt towards his old enemy was still very strong. - Оның ескі жауына деген қыжылы əлі де болса қатты еді. ♦You could sense the ~ between them. – Олардың арасындағы алауыздықты сезуге болады.
antagonist [æn’tægənist] n антагонист,
қарсылас, теріс қараушы адам
antagonistic [æn,tægə’nistik] adj ~ (to/ towards smb/smth) қарсы, жақтырмайтын ♦He's always ~ towards new ideas. – Оның ылғи да жаңа
идеяларға жаны қас.
antagonistically [æn,tægə’nistikli] adv жақтырмай, қарсы
antagonize, -ise [æn’tægənaiz] v ушықтыру,
шиеленістіру, қоздыру ♦It would be dangerous to ~ him. – Оның қыжылын қоздырған қауіпті.
Antarctic [æn’tα:ktik] adj антарктикалық, Оңт.
полюс маңындағы
Antarctic, the [æn’tα:ktik] n Антарктика, Оңт
полюс маңындағы аймақтар
84
85
Antarctic Circle,the Оңт. поляр шеңбері,
Антарктика шеңбері (66°30’ белдеу бойында
жатыр)
ant-bear [‘ænt’beə] n 1.(сөзбе-сөз: құмырсқа
аю) құмырсқа жегіш (тропикалық Амер-
ны мекендейтін, құмырсқа жəне термитпен
қоректенетін аң) 2. = aardvark ant-eater [‘ænt,i:tə] = ant-bear ante-pref (зат е., сын е. жəне етістіктермен
келеді) (уақыт жəне орналасу ж.) алдындағы,
қарсы, дейінгі ♦ante-room – ауызғы үй (кіре беріс бөлме) ♦antenatal – босанар алдындағы ♦antediluvian – топан суға дейінгі ante-bellum [‘ænti ‘beləm] (Latin) adj 1.соғысқа
дейінгі 2.(АҚШ тарих) АҚШ-тағы азамат
соғысына дейінгі 3. І Дүниежүзілік соғыстан
бұрын
antecedence n (кітаби) бастылық, басымдық;
негізгілік
antecedent [,ænti ‘si:dnt] A.n1. (кітаби)
алдыңғы, бұрынғы 2.(грам) антецедент 3. ~s ата-баба, бұрынғы өмір B.adj~ (to smb/smth) алдыңғы, бұрынғы
antechamber ['æntitʃeimbə(r)] n (кітаби) =
ante-room antedate [,ænti’deit] (кейде pre-date) A.v 1.
(құжатқа, қағазға, т.с.с.) өткен күнді қою
(яғни, бүгінгі жазылған хатқа екі-үш күн
бұрынғы күнді қою) ♦an ~d cheque – кейін берілгенімен бұрынғы уақыт көрсетілген чек 2. алдында болу, бұрын болып өту ♦ This event ~s the discovery of America by several cen- turies. – Бұл оқиға Американың ашылуынан бірнеше ғасыр бұрын болған. B.n (хатқа, т.с.с.)
қойылған өткен дата, күн
antediluvian [,æntidi’lu:viən] adj 1. топан
суға дейінгі, Нұх пайғамбардың топан
суына дейінгі 2. (ауызекі, əзіл) ескірген,
күні өткен, баяғыдағы ♦His ideas are posi- tively ~! – Оның идеяларының күні баяғыда өткен! antelope [‘æntiləup] n (pl өзгермейді немесе
~s) антилопа, бөкен (аша тұяқты, жайран
тектес түз жануары, көбінесе Афр-да
кездеседі)
antemeridian [‘æntimə’ridiən] adj түске
дейінгі, таңертеңгі
ante meridiem [‘æntimə’ridiəm] adv = am, AM (яғни, түске дейінгі)
antenatal [,ænti’neitl] А.adj (a) туылғанға,
дүниеге келгенге дейінгі, жатырдағы (b)
ауыр аяқ əйелдердің ♦~ clinics – ауыр
аяқ əйелдердің клиникасы B.n аяғы ауыр
əйелдердің медиц-қ тексерілуі
antenna [æn’tena] n 1.(pl -nае [-ni:]) (зоол)
мұрт, мұртша, қармалауыш (жəндіктердің сезу
жəне қармау мұрты, мұртшасы, аяғы, т.с.с.) 2.
(pl ~s) антена
antenuptial [ænti’nʌpʃəl] adj некеге, үйленгенге
дейінгі
antepenult(imate) [,æntipi’nʌlt(imət)] adj соңынан (санағанда) үшінші ♦The main stress in “photography” falls on the ~ syllable. - “Pho- tography” сөзінде екпін соңынан санағандағы үшінші буынға түседі. anterior [æn’tiəriə(r)] adj (fml) алдыңғы,
бұрын, ілгері келетін
anteriority [,æntiəri’ɔriti] n ілгерілік,
бұрынғылық
anteriorily [æn’tiəriəli] adv бұрын, ілгері,
алдымен
anteroom [‘æntirum; - ru:m] = antechamber ant heap [‘ænt hi:p] = ant hill anthem [‘ænθəm] n 1. гимн, əнұран 2. (діни)
хорға я органға жазылған муз-қ композиция,
көбінесе діни рəсімдерде айтылады
anther ['ænθə] n (бот) тозаңдық (гүлдікі)
ant hill ['ænt hil] n құмырсқа илеуі
anthologist [æn'θɒlədʒist] n анталогия
құрастырушы
anthology [æn'θɒlədʒi] n анталогия (түрлі
авторлардың еңбектерінен тұратын əдеби
жинақ)
anthracene ['ænθrəsi:n] n (хим) антрацен (тас
көмір шайырынан алынатын түссіз, мөлдір
ұнтақ, радиоактивті заттарды тексергенде
қолд.)
anthracite ['ænθrəsait] n антрацит (жалынсыз,
аз ғана түтін шығара жанатын көмірдің өте
қатты əрі ең жақсы сорты)
anthrax ['ænθræks] n түйнеме (адамда),
күйдіргі, топалаң (ешкі-қойда), кебенек (ешкі-
қойда), жамандат (жылқыда), қарасан (си-
ырда), қараталақ, ақшелек (түйеде), антракс
(орысша: сибирская язва)
anthrop(o)-comb form (сөз құраушы:
адам дегенді білд.) м.: anthropomorphic, anthropology anthropoid ['ænθrəpɔid] A.adj адам тəрізді♦~
ancestors of modern man – қазіргі адамның адам тəріздес ата тегі B.n адам тəрізді
маймылдар (
чимпанзе
, горилла,
орангутан
,
гиббон)
anthropologist [,ænθrə'pɒlədʒist] n антрополог
anthropological [,ænθrəpə'lɒdʒikl] adj антропологиялық
anthropology [,ænθrə'pɒlədʒi] n антропология
(адамзатты, оның тегін, дамуын, əдет-ғұрып,
нанымдарын зерттейтін ғылым)
anthropometry [,ænθrə'pɒmitri] n антропоме-
трия (адам денесінің көлемін, пропорциясын
өлшеу).
anthropomorphic [,ænθrəpə'mɔ:fi k] adj антропоморфикалық (1.аңдар мен заттар-
да адами қасиеттер я сезімдер бар дейтін 2.
құдайлар адам я аң кейпінде көрінеді дейтін)
anthropomorphism [,ænθrəpə'mɔ:fi zəm] n ан-
тропоморфизм
anti ['ænti[ prep қарсы ♦They're completely ~ the new proposals. – Олар жаңа ұсыныстарға
үзілді-кесілді қарсы.
anti- (кейде ant-) pref (көбінесе зат есім
немесе сын есіммен қолд.) 1. қарсы ♦anti- aircraft – ұшаққа қарсы 2. қарсы, теріс
♦anti-hero – антигерой, зұлым ♦anticlimactic – климатқа қарсы (əрекет ететін) 3. қарсы,
болдырмайтын ♦ antifreeze – антифриз (мұз қатырмайтын) ♦antacid – қышқылға қарсы anti-aircraft [,ænti ‘eəkrα:ft; US ‘eəkræft] adj жау ұшағын жоюға арналған ♦~ guns, missiles – ұшаққа қарсы, зенитті қарулар, ракеталар antiballistic missile [,æntibəlistik ‘misail; US ‘misl] антибалистикалық ракета (балистикалық
ракеталарды жоюға арналған ракета)
antibiotic [,æntibai’ɒtik] n, adj антибиотик
(бактерияның өсуін шектейтін я жойып
жіберетін дəрі, м.: пеницилин)
antibody [‘æntibɒdi] n антидене (қатерлі
бактерияны жою үшін қанда пайда болатын зат)
antic [‘æntik] n (əдетте pl) елдердің назарын
аудару үшін істелетін қылжақ, ерсі қылықтар
♦laughing at the clown's silly ~s – клоунның есуас қылықтарына күлу antichrist [‘æntikraist] n антихрист, құдайдан
безген
anticipant [æn’tisipənt] n (біреуді/бірн-ні)
күтуші, күтіп отырған адам
anticipate [æn’tisipeit] v 1. (бірн-ні) күту, тосу
♦Do you ~ (meeting) any trouble? – Ешбір қиындық күтпейсің бе? ♦We ~ that demand is likely to increase. – Сұраныс өсетін шығар деп күтудеміз. 2. алдын-ала сезу, білу ♦An- ticipating that it would soon be dark, they all took torches. – Сəлден соң қараңғы түсерін сезе, олардың бəрі қолдарына алау алды. ♦A good general can ~ what the enemy will do. – Жақсы генерал жау пиғылын күні бұрын сезе алады. 3. (кітаби) алдын-ала, бұрын, оза істеу
♦When Scott reached the South Pole he found Amundsen had ~d him. – Скот Оңт. Полюске жеткен кезде Амундсеннің өзінен бұрын келіп кеткенін байқады. ♦Earlier explorers probably ~d Columbus’s discovery of America. – Ертедегі саяхатшылардың Американы Колумбтан бұрын ашқаны ықтимал. ♦We ~d their (mak- ing a) complaint by writing a full report. – Олар шағымданып үлгергенше біз есепті дайындап қойдық.4.(кітаби) алдын-ала істеу ♦to ~ a blow – соққыны тойтару ♦to ~ payment – мерзімінен бұрын төлеу anticipation [æn,tisi’peiʃn] n [қ-з: anticipate]
♦A tennis player shows good ~ by moving quickly into position. – Тенисші тиісті позицияға тез жылжып жақсы қырағылық көрсетеді. ♦In ~ of bad weather they took plenty of warm clothes. – Нашар ауа райын күткен олар көптеген жылы киім алды. ♦(хаттарда) thanking you in ~ –алдын ала разы anticipatory [æn,tisi’peitəri] adj (кітаби) алдын ала
anticlerical [ænti’klerikl] adj дін басыларын
жаратпайтын, дін басыларының үкімет ісіне
араласуына қарсы
anticlimactic [,æntiklai’mæktik] adj (кітаби) [қ-з: anticlimax]
anticlimax [,ænti’klaimæks] n 1. сүрініс, кері
кетіс, омақасу (əсерлі, тебірентерлік болады
деген нəрсенің ренжітерліктей бітуі) ♦The holiday itself was rather an ~ after all the excite- ment of planning it. – Демалыс дабыра қылып жоспарлағандай емес, нашар болды. anticlockwise [,ænti’klɒkwaiz] (кейде əсіресе UScounter-clockwise) adv, adj сағат тіліне
қарсы (бағытта) ♦Turn the key ~. – Сағат тіліне қарсы бағытта. anticyclone [,ænti’saikləun] n антициклон
(атмосфералық қысымы жоғары
86
87
болғандықтан, ауа райы қалыпты əрі
жайлы, сондай-ақ ауа ағыны сыртқа қарай
бағытталған аймақ)
antidazzle [‘ænti’dæzl] adj (фардың жарығы
ж.) көзді қарымайтын, қарауға боларлық
antidemocratic [‘ænti,demə’krætik] adj антидемократиялық, демокр-қ емес
antidepressant [,æntidi’presnt] n, adj антидепрессант (депрессияны, жүйке
дағдарысын басатын дəрі) ♦She's been taking/ on ~ s since her baby died. – Сəбиі шетінегелі бері ол антидепресанттан қол үзбеді.
antidotal [‘æntidəutl] adj уға қарсы ♦~ treat- ment – уға қарсы дəрі қолдану antidote [‘æntidəut] n ~ (against/for/to smth)
уға қарсы дəрі, у қайтарғыш♦an ~ against snake-bites, malaria, food poisoning – жылан шаққанға, безгекке, тамақтан уланғанға қарсы дəрі anti-fascist [‘ænti’fæʃist] n, adj антифашист(ік),
фашизмге қарсы
antifebrile [‘ænti’fi :brail] adj безгекке қарсы
antifreeze [‘æntifri:z] n антифриз (мотор
майы, т.б. суықтан қатпауы үшін құйылатын
сұйықтық)
antifriction [‘ænti’frikʃən] n, adj (техн.)
үйкелісті азайтатын, азайтқыш
antigen [‘æntiʤən] n (медиц) антиген, денеге
енгізгенде антидене бөлгізетін зат
anti-hero [‘æntihiərəu] n (pl~es) антигерой
(жағымды кейіпкерге қарама-қарсы образ)
antihistamine [,ænti’histəmi:n] n (медиц)
аллергияға қарсы кез-келген дəрі
anti-icer [‘ænti’aisə] n мұз қатырмайтын
antijamming [‘ænti’ʤæmi:ŋ] n (радио) бөгет,
кедергіні болдырмау
antiknock [,ænti’nɒk] n антидетанатор
,
мотор бітелмес үшін жанармайға қосылатын
зат
antilogarithm [,ænti’lɒgəriðəm; US -lɔ:g-]
(кейде antilog [‘æntilɒ g; US -lɔ :g]) n (матем)
антилогаритм, логаритм жататын сан ♦1000, 100 and 10 are the ~s of 3, 2 and 1. - 1000, 100 жəне 10 сандары 3, 2 жəне 1 сандарының антилогаритмі. antilogy [æn’tiləʤi] n қайшылық, қарама-
қарсылық
antimech(anised) [‘ænti’mek(ənaizd)] adj танкіге қарсы
antimilitaristic [‘ænti,militə’ristik] adj антимилитаристік
anti-missile [‘ænti’misail] adj ракетаға
(зымыранға) қарсы
antimony [‘æntiməni; US ‘æntiməuni] n (хим)
сурьма (нəзік, күміс түсті метал элементі,
көбінесе қоспаларда қолд.)
antipathetic [,æntipə’θetik] adj ~ (to/towards smb/smth) жақпайтын, ұнамсыз ♦He was
~ to any change. – Кез-келген өзгеріс оның
жүйкесіне тиетін. ♦The new house was ~ to all
of us. – Жаңа үй ешқайсымызға ұнамады.
antipathetical [,æntipə’θetikəl] = antipathetic antipathic [,æntipə'θik] adj қарама қарсы,
қайшы, керісінше
antipathy [æn'tipəθi] n ~ (to/towards/ against smb/smth); ~ (between A and B)
жирену(шілік), жақтырмау(шылық) ♦She felt no ~ towards younger women. – Онда жас əйелдерге деген жақтырмаушылық болған емес.
♦He showed a marked ~ to foreigners. – Ол шет елдіктерді жаратпайтынын ашық білдірді. antipersonnel [,ænti ,pз:sə’nel] adj (бомба,
жарылғыш заттар ж.) əскерге, адамдарға қарсы
♦~ bombs – жаяу əскерге қарсы бомбалар antiperspirant [,ænti’pз:spərənt] n тер
қайтарғыш, терлегенге қарсы зат
antiphlogistic [‘æntifl əu’ʤistik] adj қабынуға
қарсы, талаурауға қарсы
antipodal [æn’tipədl]adj 1.(геогр) Жердің бір
тұсына қарама қарсы, бір жарты шарға қарама
қарсы, т.с.с. 2. бір-біріне қарама қарсы
antipodes [æn’tipədi:z] n 1. Жер планетасының
бір-біріне қарама-қарсы жатқан тұстары 2. the Antipodes Австралазия мен Европа (бір-біріне
қатысты алғанда)
antipoison [‘ænti’pɔ izn] adj уға қарсы
antipole [‘æntipəul] n қарама-қарсы полюс
antipyrectic [‘æntaipai’retik] adj (медиц)
қызуды, ыстықты басатын, түсіретін ♦~ agent – қызуды басатын дəрі antiquarian [,ænti’kweəriən] adj 1. көне
заманғы, антиквариат заттарға, жəдігерлерге
(м.: көне я сирек кітаптар. т.с.с.) қатысты
(яғни, жинайтын, зерттейтін, сататын)
антикварлы ♦an ~ bookseller – антикварлы кітап сатқыш 2. =antiquary antiquary [‘æntikwəri; US ‘æntikweri] (кейде
antiquarian) n антиквар, көне заманғы бағалы
заттарды, жəдігерлерді жинаушы, зерттеуші
жəне сатушы адам
antiquated [‘æntikweitid] adj күні өткен,
жарамсыз, көне
antique [æn’tik] А.adj 1.(a) ежелгі заманғы (b)
көне заманнан бері (тіршілік ететін) 2.жасына
не сиректігіне қарай құнды, антикалықvalu-
able because of age and rarity. В. n 1. көне əрі
құнды зат, жəдігер (м.: жиһаз бөлігі, сурет,
əшекей, т.с.с.) 2. көркемсуреттегі ежелгі
стиль (м.: грек, рим, т.с.с.) 3. (полигр) антиква
(шрифтің бір түрі)
antiquity [æn’tikwəti] n 1. ежелгі, антикалық
заман, көне уақыттар ♦the heroes of ~ -
ежелгі заман кейіпкерлері 2. ежелгі заман
қалдықтары, жəдігерлері, артефакттер antiqui- ty. ♦a museum full of Greek and Roman ~ies, e.g coins, pottery, sculptures. – көне грек жəне рим жəдігерлеріне, м.: тиындар, қыш ыдыстар, мүсіндер, толы музей. antirrhinum [,ænti’rainəm] (кейде snap dragon)
n (бот) есінек (бақша гүлі)
antiscorbutic [‘æntiskɔ:’bju:tik] (кейде snap- dragon) adj,n қырқұлаққа, діңгенеге (цинга)
қарсы (дəрі)
anti-Semite [,ænti’si:mait; US ‘sem-] n антисемит, еврейлерді жақтырмайтын адам
anti-Semitic [,ænti si’mitik] adj антисемиттік
anti-Semitism [,ænti ‘semitizəm] n антисемитизм
antiseptic [,ænti’septik] n, adj антисептикалық,
жараны іріңдетпейтін (жарадағы
бактерияларды өлтіретін) (дəрі)
antiskid [‘æntiskid] adj (техн) тайғанатпайтын,
таймайтын
antisocial [,ænti’səuʃl] adj 1.(a) қоғамға,
қауымға қарсы, жат (b) қоғамдық тəртіпке,
дəстүрге қарсы ♦It is ~ to leave one’s lit- ter in public places. – Арт жағында күл- қоқыс қалдыру қоғамдық тəртіпке қайшы.
2.жатырқағыш, томаға-тұйық, жұғымсыз
♦It's rather ~ of you not to come to the party. –
Жатырқаған адам сияқты тойға келмейтінің
қызық екен.
anti-submarine [‘ænti,sʌbmə’ri:n] adj (теңіз)
сүңгуір кемеге қарсы
anti-tank [‘ænti ‘tæŋk] adj танкіге қарсы ♦~
missiles – танкіге қарсы ракеталар antitheses [æn’tiθəsi:z] pl ofanthithesis antithesis [æn’tiθəsi:s] n (pl -ses [-si:z]) 1.(a)
~ (of/to smth/smb) қарама-қайшы, кереғар,
мүлде қарсы ♦Slavery is the ~ of freedom. – Құлдық пен еркін – бір-біріне мүлде жат ұғымдар. (b)~ (of smth to smth); ~ (between A and B) қарама-қайшы, керісінше ♦The style of his speech was in complete ~ to mine. – Оның сөз саптауы менікінен мүлде бөлек екен. 2.
антитеза, қайшылықтарды беттестіру ♦'Give me liberty, or give me death' is an example of ~. – «Маған еркіндік бер немесе өлтір» деу
антитезаға мысал бола алады.