Эмбриология


С у б в е н т р и к у л я р л ы қ



Pdf көрінісі
бет168/279
Дата15.11.2023
өлшемі74,12 Mb.
#123696
түріОқулық
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   279
С у б в е н т р и к у л я р л ы қ
аймак ядроларының көшу кабілеті жойылған жасушалардан 
тұрады, бірак олардың пролиферациялык кабілеттері өте жоғары калпын сактайды. 
Жүлынның түсындағы субвентрикулярлык аймак бірнеше тәулік бойы аныкталады, 
ал гистогенез өте каркынды жүретін бас миының аймактарында ұзак уакыт бойы 
сакталатын субвентрикулярлык және экстравентрикулярлык герминативті (камби- 
алды) аймактар калыптасады. Мысалы, адамда мишыктың экстравентрикулярлык 
камбиалдык аймағы постнаталды онтогенездің 20 айында ғана жойылады.
Аралық
(плащтык, мантиялык) аймактар вентрикулярлык және суб­
вентрикулярлык аймактардан орын ауыстырып келген жасушалардан — 
нейробласттардан және глиобласттардан тұрады. Нейробластылар бөліну 
кабілеттерінен айырылып, әрі карай нейрондарға дифференцияланады. Гли- 
областылар бөлінуін жалғастырады да астроциттер мен олигодендроциттерге 
бастау береді. Акырғы жасушалардың жетілген түрлері бөліну кабілеттерінен 
толығынан айрылмайды. Бас миындағы нейрондардың саны шамамен 
1 триллион болғандыктан, барлык пренаталды кезенде орта есеппен 1 минут- 
та 2 500 000 нейронный калыптасуының өтуі мүмкін деуге болады. Аралык 
аймактын жасушаларынан жұлынның сұр заты және бас миының сұр затының 
браз бөлігі кұралады.
Маргиналды аимақ
(шеткі перде) оған кіре өсетін нейробласттардың ак- 
сондарынан және макроглиядан калыптасып, ак затка бастама береді. Бас 
миының кейбір алкаптарында аралык аймактын жасушалары әрі карай 
көшуін жалғастырып, олар жасушалардың жиынтығын немесе кортикалды


270
10-Тарау. Жүйке тіні
1 0 . 2 - с у р е т . М и д ы ң д а м у ы ж ә н е н е й - 
р о н д а р д ы ң с а р а л а н у ы : а — д а м у д ы ң
ә р т ү р л і с а т ы с ы н д а ғ ы ж ұ л ы н (Х а р д е с т и
б о й ы н ш а ); I — ж ү й к е л ік т а б а қ ш а , II, III —
д а м у д ы ң ке ш с а т ы л а р ы н д а ғы
ж ү й к е
т ү т ік ш е с і: 
1 — ж ү й к е т а б а қ ш а с ы н ы ң
м и т о з б е н
б ө л ін іп
ж а тқ а н
ж а с у ш а с ы ; 
2 — в е н т р и к у л я р л ы қ а й м а қ т а ғы м и ­
т о з б е н б ө л ін іп ж а тқ а н ж а с у ш а (э п е н - 
д и м а л ы қ қ а б а т та ); 3 — аралы к, а й м а қ
(я д р о л ы қ , п л а щ т ы қ қ а б а т); 4 — м а р г и - 
н а л д ы а й м а қ (с ы р т қ ы қ а б а т, ш е т к е р і 
п е р д е ); 
5 —
іш кі 
ш е к а р а л ы қ м е м ­
б р а н а ; 6 — с ы р т қ ы ш е к а р а л ы қ м е м ­
б р а н а ; 7 — м е з е н х и м а ; 
б
— а д а м н ы ң
ж ү р е к
іш іл ік
г а н г л и й ін ің
э ф ф е р е н т т і 
н е й р о н ы н ы ң д и ф ф е р е н ц и р о в к а с а т ы - 
с ы (В .Н . Ш в а л е в , А .А . С о с у н о в , Г. Г уски
б о й ы н ш а ): I — н е й р о б л а с т ; II — ө с ін д іл е р і 
қ а л ы п т а с ы п к е л е ж а тқ а н н е й р о б л а с т ; 
III — д а м ы п к е л е ж а тқ а н с и н а п т и к а л ы қ
к ө п ір ш ік т е р і ж ә н е с и н а п с ы б а р ж а с
н е й р о н ; IV — п е р и к а р и о н ы н д а ғ ы о р г а -
н е л л а л а р ы м е н ж ә н е ө с іп ке л е ж а тқ а н
а к с о н ы б а р д и ф ф е р е н ц и я л а н у ш ы н е й ­
р о н ; V — к а р д и о м и о ц и т т е р д е ж ү й к е - 
б ұ л ш ы қ е т т ік а я қ т а м а т ү з е г е н , ір і п е - 
р и к а р и о н д ы , 
к ө п т е ге н
с и н а п с т а р ы
ж ә н е
а к с о н ы
б а р
ж е т іл г е н
н е й р о н ; 
А , 

п р е г а н г л и о н а р л ы қ т а л ш ы қ т а р ; 
А 2 —
п о с т г а н г л и о н а р л ы қ т а л ш ы қ т а р ; 
Э ф ф — э ф ф е р е н т т і ж ү й к е — б ү л ш ы қ е т
а я қ т а м а с ы ; А С — а к с о с о м а л ы қ с и н а п - 
с т а р ; А Д — а к с о д е н д р и т т ік с и н а п с т а р ; 
Г — г л и о ц и т т е р
///


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   279




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет