ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



Pdf көрінісі
бет347/382
Дата17.10.2023
өлшемі2,22 Mb.
#117011
1   ...   343   344   345   346   347   348   349   350   ...   382
ру-тайпаға ұйымдасуы,
яғни нағыз 
әлеуметтікке
күрт секіру орын алды. Сол кезден бастап 
адамның бүгінгі тұрпаты (кроманьонец), оның жер бетіндегі тарихи 
қадамдары қалыптасты.
Ру-тайпалық ұйымдасу аясында 
қан араласуына (инцест)
ты-
йым салынды. Егер үйір өздігінен жетілген құбылыс болса, онда ру-
тайпа болып ұйымдасу шектерінде олардың арасында байланыстар 
орнай бастайды, өйткені ұрпақ жалғастыруды жүзеге асыру қажет. 
Ру-тайпалық ұйымдасу аясында ғана нағыз адамдық 
сүйіспеншілік 


390
сезімдер
қалыптасады, өйткені бозбаланың назарына іліккен қыз 
қасында емес, басқа тайпада өмір сүреді. Жігіт ол туралы армандай-
ды, қиялдайды, қайткенде де, оны көргісі, жанасқысы келеді. Бұл оның 
бойында шығармашылық шабыт тудырады. Осыдан келіп эпос және 
т.б. қалыптасады.
Ру-тайпалық ұйымдасу барысында бастапқы моральдық 
көзқарастар пайда болды. Егер үйірдің ішінде біреуі аяғын сындырып 
алса, ол өледі. Сол ру-тайпа аясында оған көмек көрсетіледі, тамақ 
беріледі, сөйтіп ол аман қалады. Өзара көмек, аяушылық, қамқорлық, 
үлкендерді сыйлау пайда болады.
Қоғамтанудың 
ең бір күрделі мәселелерінің
бірі – 
үйірден ру-
тайпаға
жетуді, 
секіруді
қисынды түрде қайта құру болып табыла-
ды, өйткені оны көптеген мыңжылдықтар бойындағы «тарих шаңы» 
басқан. Кезінде Ф.Энгельс 
гносеологиялық тұжырымдаманы,
яғни 
мәні мыңжылдықтар бойы адамдардың жинақталған тәжірибелерді 
қорыта келе, қандас-туыс адамдардың арасындағы жыныстық 
байланыстың әлсіз, кемтар балалардың дүниеге келуіне әкеліп 
соқтыратынын байқағанында жатқан тұжырымдаманы алға тартты. 
Соны санамен түйсінген кезден қанның араласуына тыйым салынып, 
үйір ру-тайпаға айналып өмір сүре бастады. З.Фрейдтің «әкені өлтіру» 
тұжырымдамасымен бірге, терең қарастыра келгенде


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   343   344   345   346   347   348   349   350   ...   382




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет